ایران و ایالات متحده نگاهی از درون گذشته ای شکست خورده و مسیری به سوی مصالحه

کتاب «ایران و ایالاتِ متحده» نوشتۀ سیدحسین موسویان، با همکاری محمدرضا بیگدلی
پژوهشی درباره رابطۀ ایران و امریکا از آغاز این رابطه در ایرانِ عصر قاجار تا پایان دولت دهم در ایران. کتاب «ایران و ایالاتِ متحده: نگاهی از درونِ گذشته‌ای شکست‌خورده و مسیری به‌سوی مصالحه» یک پژوهش تاریخی و تحلیلی با محوریت رابطۀ ایران و امریکاست که این رابطه و چگونگی آن و عوامل تأثیرگذار بر آن را در چشم‌اندازی تاریخی و از گذشته‌های دور و عصر قاجار تا پایان دولت دهم بررسی و تحلیل می‌کند. سیدحسین موسویان در کتاب «ایران و ایالاتِ متحده»، ضمن بررسی گذشتۀ رابطۀ ایران و امریکا و چگونگی این رابطه در طول تاریخ، تمرکز اصلی خود را بر رابطۀ ایران و امریکا در سال‌های بعد از انقلاب قرار داده و به ریشه‌یابی بحران رابطۀ این دو کشور پرداخته است.
کتاب «ایران و ایالاتِ متحده» همچنین حاوی راهکاری برای رسیدن ایران و امریکا به مصالحه است. سیدحسین موسویان در این کتاب نه صرفاً از منظر یک مورخ و پژوهشگر، بلکه همچنین از منظر کسی به موضوع رابطۀ ایران و امریکا پرداخته که خود به‌عنوان یک دیپلمات از نزدیک با مسائل مربوط به این رابطه مواجه و شاهد نزدیک بعضی از وجوه این رابطه و رویدادهای مرتبط با آن بوده است.
کتاب «ایران و ایالاتِ متحده» با مقدمه‌ای از توماس پیکرینگ، معاون پیشین وزارت امور خارجۀ امریکا، همراه است. در تألیف این کتاب محمدرضا بیگدلی نیز همکاری داشته است.
نسخۀ اولیۀ کتاب «ایران و ایالاتِ متحده» اولین بار در سال 2014 در امریکا و به زبان انگلیسی در انتشارات بلومزبری منتشر شده است. متن انگلیسی کتاب، چنانکه در ابتدای نسخۀ فارسی آن اشاره شده، از سوی نخبگان جامعۀ امریکا و محافل سیاسی و آکادمیک این کشور و نیز در کشورهای اروپایی مورد توجه قرار گرفته است. نسخۀ فارسی کتاب «ایران و ایالاتِ متحده» حاوی همان مطالب نسخۀ انگلیسی است به اضافۀ افزوده‌ها و توضیحات بیشتری در بعضی قسمت‌ها و اصلاحات و بازبینی‌های نویسنده در آن نسخه.

مروری بر کتاب «ایران و ایالاتِ متحده»
کتاب «ایران و ایالاتِ متحده: نگاهی از درونِ گذشته‌ای شکست‌خورده و مسیری به‌سوی مصالحه» از پیشگفتار، مقدمۀ توماس پیکرینگ، دیباچه، هشت فصل و مؤخره تشکیل شده است. فصل‌های هشت‌گانۀ کتاب «ایران و ایالاتِ متحده» عبارتند از: «روابط ایران و ایالات متحده، از مودت تا عداوت»، «بحران گروگان‌گیری، بی‌اعتمادی و سوء‌تفاهم»، «دهۀ جنگ و تثبیت مبانی انقلاب (1368 ـ 1359»، «یک عملگرا در مقام ریاست جمهوری (1376 ـ 1368)»، «پیدایش جنبش اصلاحات در ایران (1384 ـ 1376)»، «پایانی بر شانزده ‌سال میانه‌روی»، «دو دیدگاه درباره عمده اختلافات» و «نقشۀ راه صلح».
فصل اول کتاب «ایران و ایالاتِ متحده» به روایت و بررسی و تحلیل روابط ایران و امریکا از دوران قاجار تا پایان دوران پهلوی و آغاز خصومت ایران و امریکا و جنبه‌ها و عوامل گوناگون این خصومت اختصاص دارد. در فصل‌های بعدیِ کتاب به روابط ایران و امریکا در دوران بعد از انقلاب، از ماجرای حمله به سفارت امریکا تا جنگ ایران و عراق و سال‌های پس از آن، پرداخته شده است. نویسنده در این فصل‌ها روابط ایران و امریکا و ماهیت این روابط و عوامل تأثیرگذار بر آن را در دوره دولت‌های مختلف ایرانِ پس از انقلاب بررسی و تحلیل کرده و این روابط را تا پایان دولت دهم پی گرفته است و به ریشه‌یابی بحران روابط ایران و امریکا پرداخته و نیز به اینکه بهترین و عقلانی‌ترین شکل این رابطه چه رابطه‌ای‌ست و این دو کشور چگونه می‌توانند به چنین رابطه‌ای دست یابند.
در فصل پایانی کتاب «ایران و ایالاتِ متحده»، ضمن کابدشکافی مناقشۀ ایران و امریکا و تأکید بر ضرورت مصالحه میان این دو کشور، نقشۀ راهی برای حلّ گام‌به‌گامِ اختلاف ایران و امریکا و رسیدن این دو کشور به مصالحه ارائه شده است.
کتاب «ایران و ایالاتِ متحده: نگاهی از درونِ گذشته‌ای شکست‌خورده و مسیری به‌سوی مصالحه»، که چنانکه گفته شده متنِ فارسی و بازنویسی‌ و اصلاح‌شده متن انگلیسی کتاب است، در بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه منتشر شده است. گفتنی‌ست که قبلاً ترجمه‌ای از نسخۀ انگلیسی این کتاب، با عنوان «ایران و امریکا: گذشته شکست‌خورده و مسیر آشتی»، در انتشارات تیسا منتشر شده بود.

درباره سیدحسین موسویان، نویسنده کتاب «ایران و ایالاتِ متحده»
دکتر سیدحسین موسویان، متولد 1336 در کاشان، دیپلمات اسبق و پژوهشگر ایرانیِ ساکن امریکاست. موسویان در دوره ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی مدتی مدیر کل اروپای غربی وزارت امور خارجه و سپس سفیر ایران در آلمان، در دوره ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی مسئول کمیتۀ سیاست خارجی شورای عالی امنیت ملی و سخنگوی تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای و در سال‌های آغازین دولت محمود احمدی‌نژاد معاون مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام بود. مسئولیت روزنامۀ «تهران ‌تایمز» از سال 1360 تا 1369 و نمایندگی رئیس قوه قضائیه در شورای صدا و سیما در سال 1368 از دیگر سِمَت‌های او بوده‌اند. موسویان همچنین از بنیانگذاران روزنامۀ «رسالت» است. او تا سال 1369 یکی از اعضای شورای مرکزی این روزنامه بوده است. موسویان اکنون به‌عنوان مدرس و پژوهشگر در دانشگاه پرینستون امریکا مشغول به کار است. از او آثار مختلفی به‌صورت کتاب و مقاله منتشر شده است. از کتاب‌های او می‌توان به «چالش‌های روابط ایران و غرب: بررسی روابط ایران و آلمان» اشاره کرد.