چرا به علم اعتماد کنیم

کتاب «چرا به علم اعتماد‌ کنیم؟» نیومی اورسکیز
Why Trust Science?
دنیای امروز سرشار از داده‌ها و اطلاعات علمی و شبه علمی است. افراد بسیاری سردرگم در اطلاعات به دنبال حقیقت هستند. در این میان علم نیز با جدیدترین شیوه‌‌ها مدام به روز و مدرن می‌شود. اما آیا می‌توانیم به همه داده‌ها و اطلاعات علمی اعتماد کنیم؟ چرا سیاستمداران اغلب به علم اعتماد نمی‌کنند؟ آیا برای انتخاب بهتر در زندگی باید به علم اعتماد کنیم؟ کتاب «چرا به علم اعتماد‌ کنیم؟» کتابی تأمل‌برانگیز است که با مقدمه‌ای از استیون مسیدو نظریه‌پرداز سیاسی آغاز می‌شود. مطالعۀ کتاب حاضر در زمانه امروز، می‌تواند به فهم و بینش افراد جویای مطالعۀ علم کمک کند. در واقع فهم صحیحِ علم است که می‌تواند اطمینان و اعتماد بیشتری به وجود آورد. اعتماد از مؤلفه‌های مهم در ماهیت علم محسوب می‌شود. می‌دانیم که دانشمندان هم در آزمایشات علمی دچار خطا و اشتباه می‌شوند و مهمتر از هرچیز دیگری علوم تجربی حاصل تجربه است، اما دقت کنیم که جوامع علمی در طول تاریخ توانسته‌اند بر مشکلات و معضلات انسانها پیروز شوند و این جوامع بیشترین موفقیت‌ها را در طول تاریخ کسب کرده‌اند. بنابراین اعتماد آگاهانه به جوامع علمی موضوعی قابل تأمل است.
نویسنده بر اساس سخنرانی‌های تنر دربارۀ ارزش‌های انسانی در دانشگاه پرینستن توانسته کتابی مناسب و تفکربرانگیز را به رشته تحریر درآورد. او در پاسخ‌هایی روشن و قانع‌کننده می‌‌گوید که چه وقت و چرا یافته‌های علمی قابل اعتمادند. خواننده در مباحث کتاب به صورت اجمالی و مختصر با مهمترین بحث‌های فلسفی دربارۀ ماهیت فهم علمی، و نقش جوامع علمی نیز آشنا می‌شود.
قابل ذکر است افراد برجسته‌ و محققان حوزۀ علوم سیاسی، تاریخ علم، فلسفۀ علم و اقلیم‌شناسی به موضوع کتاب انتقاد کرده‌اند که نشان دهندۀ فایدۀ اثر است.
درباره کتاب «چرا به علم اعتماد کنیم؟»
شاید بپرسید؛ چگونه می‌توانیم در انبوهی از اطلاعات به روش‌های علمی اعتماد کنیم؟ در حالیکه در دنیای امروز اخبار جعلی، نظرات غیرعلمی و شبه علم را بسیار می‌شنویم. افراد بسیاری در پاندمی کرونا بر خلاف نظر دانشمندان با واکسن مخالفت می‌کنند. آیا فکر کرده‌اید که چگونه و در چه زمان‌هایی باید به علم اعتماد کرد؟ نیومی اورسکیز در کتاب «چگونه به علم اعتماد می‌کنیم؟» دفاعی مهم و جسورانه و قاطع از علم ارائه می‌دهد. او در کتاب به مهمترین دلیلی که می‌توانیم به علم اعتماد کنیم پرداخته است و با قاطعیت از علم دفاع می‌کند. او در کتابش بیان می‌کند که ماهیت اجتماعیِ معرفت علمی مهمترین و بزرگترین موردی است که اطمینان و اعتماد به علم را برای افراد به همراه دارد. پرفسور اورسکیز همچنین در کتاب، به بررسی تاریخ و فلسفۀ علم در اواخر قرن نوزدهم تاکنون پرداخته است. در این میان او شرح می‌دهد که هیچ روش علمی واحدی وجود ندارد، بلکه اعتماد ادعاهای علمی به برساخت‌های اجتماعی برمی‌گردد زیرا از این طریق مدعاهای علمی به دقت بررسی خواهند شد.
در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
اهمیت محوری جماعات علمی، جهان‌بینی‌ها و فعالیت‌هایشان جان کلام پروفسور اورسکیز است. اگر در کارهای دانشمندان خوب دقیق شویم، می‌بینیم که مجموعۀ متنوعی از روش‌ها را همراه با خلاقیت و انعطاف‌پذیری دنبال می‌کنند. او بحث‌ها پیرامون دیدگاه‌های مختلف مطرح شده در آثار پی‌یر دوئم و و.و.ا. کواین و تامس کوون و دیگران در زمینۀ فلسفۀ علم را بررسی می‌کند. همچنین شرحی می‌دهد از معرفت‌شناسی اجتماعی که فیلسوفان و تاریخ‌نگارانِ فمینیست علم پدید آورده‌اند، از جمله به کارهای هلن لانجینو اشاره می‌شود که، به قول اورسکیز، در تثبیت این فکر نقش داشت که «عینیت وقتی بیشینه می‌شود... که جامعۀ علمی از چنان تنوع و گونه‌گونی‌ای بهره‌مند باشد که این امکان فراهم شود تا طیف وسیعی از نظرات پرورش یابند و شنیده شوند و مورد توجه قرار گیرند.» یا به تعبیر دیگری که در ادامه می‌آورد، «در تنوع، قدرت معرفتی نهفته است.» پروفسور اورسکیز از «چرخش اجتماعی» در فهم ما از علم دفاع می‌کند، و در عین حال توضیح می‌دهد که چرا در این اندیشه که واقعیات علمی برساخت اجتماعی‌اند نوعی تهدید نهفته است. او توصیه می‌کند این امر بدیهی را به یاد داشته باشیم که دانشمند درگیر مطالعۀ دائم و دقیق جهان طبیعی است. بٌعد تجربی کار او اهمیت اساسی دارد...
درباره نویسنده کتاب «چرا به علم اعتماد ‌کنیم؟»
نیومی اورسکیز استاد تاریخ و فلسفۀ علم و استاد علوم زمین دانشگاه هاروارد است. او نویسنده‌ای شناخته شده در دنیاست. اورسکیز از پیشاهنگان بحث دربارۀ نقش علم در اجتماع همچنین مسئله تغییر اقلیم در اثر اقدامات بشر است. دیگر کتاب‌‌های اورسکیز عبارتند از: «فروپاشی تمدن غربی: چشم‌اندازی از آینده»، «سوداگران شک: معدودی دانشمند چطور حقیقت را دربارۀ مسائل مختلف از استعمال دخانیات گرفته تا گرمایش جهانی مخدوش کرده‌اند» و «رد رانش قاره‌ای و صفحات زمین‌ساخت: تاریخ درونی نظریۀ جدید زمین‌شناسی».
درباره ترجمه فارسی کتاب «چرا به علم اعتماد ‌کنیم؟»
کتاب «چرا به علم اعتماد کنیم؟» را میثم محمدامینی به فارسی برگردانده است. فرهنگ نشرنو کتاب حاضر را برای دوستداران و علاقه‌مندان را چاپ و منتشر کرده است.
رتبه کتاب «چرا به علم اعتماد ‌کنیم؟» در گودریدز: 4 از 5