ولتر عاشق

کتاب «ولتر عاشق» اثر نانسی میتفورد
وقتی حرف کتابی درباره ولتر به میان می‌آید لابد انتظار داریم با کتابی مواجه شویم که فلسفه و ادبیات در آن بچربد. کتاب «ولتر عاشق» نانسی میتفورد اما، چنانکه از عنوانش هم می‌شود حدس زد، نه کتابی درباره فلسفه و دیدگاه‌های ولتر و آثار ادبی و فلسفی او بلکه روایتگر عشقی‌ست که میان ولتر و زنی به نام امیلی دوشاتل درگرفت، اگرچه در این کتاب، از خلال شرح این عشق و رابطۀ ولتر و امیلی دوشاتل، به وجوه دیگر زندگی ولتر نیز گریز زده شده است.
ولتر و امیلی دوشاتل اولین بار در سال 1733 یکدیگر را ملاقات می‌کنند. ولتر، چنانکه در سطرهای آغازین کتاب «ولتر عاشق» آمده است، درباره این ملاقات می‌گوید: «در 1733 زن جوانی را یافتم که مانند من می‌اندیشید.»
نانسی میتفورد، که زندگی‌نامه‌نویسی چیره‌دست است، در کتاب «ولتر عاشق» روایتی شیرین و جذاب و خواندنی از رابطۀ عاشقانۀ ولتر و امیلی به دست داده است.
کتاب «ولتر عاشق»، با عنوان اصلی Voltaire in Love، چنانکه نانسی میتفورد خود تأکید می‌کند، نه زندگی‌نامۀ ولتر فیلسوف و اندیشمند یا اثری درباره افکار و آثار او بلکه «شرحی از رابطۀ او با مادامازل دوشاتل است.»
میتفورد در کتاب «ولتر عاشق»، ضمن روایت یک داستان عاشقانۀ واقعی درباره عشق میان یک فیلسوف و زنی فرهیخته، تصویری از فرانسۀ روزگار آن‌ها نیز به دست می‌دهد و رابطۀ ولتر و امیلی دوشاتل را در متن تاریخ و جامعۀ زمانه‌شان روایت می‌کند و همچنین شرحی از زندگی این عاشق و معشوق به دست می‌دهد و سیمایی از شخصیت این دو را ترسیم می‌کند.
در کتاب «ولتر عاشق» همچنین با شمه‌ای از رنج‌هایی که ولتر به‌دلیل نوشته‌ها و افکارش متحمل شد آشنا می‌شویم.
یکی از اصلی‌ترین منابع میتفورد برای نگارش کتاب «ولتر عاشق» نامه‌های ولتر بوده است.
مایکل دیردا، نویسنده و منتقد ادبی و برنده جایزه پولیتزر 1993، درباره جایگاه کتاب «ولتر عاشق» در میان کتاب‌هایی که درباره قرون هفده و هجده میلادی نوشته شده می‌نویسد: «ولتر عاشق بدون شک از بهترین کتاب‌هایی است که در مورد آن دوره نوشته شده.»
همچنین نشریه «تایم» کتاب «ولتر عاشق» را «تحسین‌شده‌ترین کتاب میتفورد» وصف کرده و آن را کتابی معرفی کرده که «سطحی صیقلی و پرداخته دارد که در ذیل آن تاریخی استوار نهفته است.»
نشریۀ «شیکاگو ساندی تریبیون» نیز کتاب «ولتر عاشق» را «روایتی عالی از یک داستان واقعی» و «فراتر از یک اثر ماندگار» وصف کرده است.
متن اصلی کتاب «ولتر عاشق» اولین بار در سال 1957 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «ولتر عاشق»
کتاب «ولتر عاشق» از یادداشت نویسنده، بیست و سه فصل و بخشی با عنوان «بعد از تألیف» تشکیل شده است.
فصل‌های بیست‌وسه‌گانۀ کتاب «ولتر عاشق» عبارتند از: «ولتر و امیلی»، «ولتر جوان»، «در انگلستان»، «ولتر سهم امیلی می‌شود!»، «جشن ریشلیو»، «سیره»، «عشق فیلسوفانه»، «فردریک وارد می‌شود»، «ماجرای لینان و مادام دنیس»، «نبرد دفونتن»، «قضیۀ مادام دوگرافینی»، «سفرهای گوناگون»، «تاج‌گذاری فردریک»، «ناکامی در فرهنگستان»، «ولتر و فردریک»، «تابستان شاد در سیره»، «ولتر در دربار»، «فلاسفه در عسرت»، «دعوتنامه»، «لونویل»، «سمیرامس»، «امور متفرقه» و «تو او را کشتی!»
کتاب «ولتر عاشق»، چنانکه در مقدمۀ مترجم بر ترجمۀ فارسی این کتاب اشاره شده، «تنها یک داستان عاشقانه نیست.» در این مقدمه درباره ویژگی این کتاب که باعث تمایز آن از رمان‌های عاشقانه می‌شود و نیز درباره اهمیت آن به‌لحاظ تاریخی آمده است: «مهم‌ترین ویژگی اثر که ولتر عاشق را از رمان‌های عاشقانه متمایز می‌سازد، واقعی بودن رخدادهای آن است. خواننده در خلال سطرهای کتاب به تصویری از فرانسۀ قرن هجدهم دست می‌یابد که همین موضوع آن را از لحاظ تاریخی هم حائز اهمیت می‌کند.»
اما امیلی دوشاتل که ولتر این‌همه شیفته و عاشق او شد، چگونه زنی بود و در چه محیط و خانواده‌ای رشد کرده بود و قبل از آشنایی با ولتر چه زندگی‌ها و عشق‌هایی را از سر گذرانده بود؟ این موضوعی‌ست که در فصل اول کتاب «ولتر عاشق» به آن پرداخته می‌شود.
در فصل دوم، ولتر معرفی می‌شود و در ادامۀ کتاب شرح دلدادگی و رابطۀ ولتر و امیلی در متن دورانی که آن‌ها با هم آشنا شدند می‌آید و به وجوهی دیگر از زندگی ولتر، از جمله زندگی ادبی و فلسفی او، نیز پرداخته می‌شود.
کتاب «ولتر جوان» روایتی گزارش‌گونه و شیرین و قصه‌وار دارد و خواننده را به‌راحتی با خود همراه می‌کند.

درباره نانسی میتفورد، نویسنده کتاب «ولتر عاشق»
نانسی فریمن - میتفورد (Nancy Freeman-Mitford)، متولد 1904 و درگذشته به سال 1973، رمان‌نویس، زندگی‌نامه‌نویس، روزنامه‌نگار، جُستارنویس، مقاله‌نویس، مترجم و ویراستار انگلیسی است.
میتفورد نویسنده‌ای در سبک کمدی‌رمانتیک و زندگی‌نامه‌نویسی قهار بود. او در خانواده‌ای مرفه و اشرافی متولد شد. پدربزرگ پدری‌اش از دیپلمات‌های بانفوذ انگلستان و پدربزرگ مادری‌اش نویسنده و روزنامه‌نگار و از بنیان‌گذاران نشریۀ معروف «ونیتی فر» بود.
میتفورد اولین رمانش را در سال 1931 منتشر کرد. او برای روزنامه‌ها هم داستان می‌نوشت. موضوع بیشتر داستان‌های میتفورد زندگی اعیان و اشراف انگلستان و فرانسه بود.
او اما شهرت خود را در داستان‌نویسی مدیون رمان «در جستجوی عشق» است. این رمان، که در سال 1945 به چاپ رسید، با استقبال چشمگیری روبه‌رو شد و نه تنها پرفروش‌ترین کتاب سال انگلستان شد بلکه شهرتی جهانی را هم برای میتفورد رقم زد. نام رمان «در جستجوی عشق» در بسیاری از سایت‌های نظرسنجی ادبی در فهرست صد رمان برتر جهان قرار دارد.
میتفورد از سال 1950 ستونی ثابت در روزنامۀ «ساندی تایمز» داشت. از دیگر دلایل شهرت او چیره‌دستی‌اش در زندگی‌نامه‌نویسی است. او به‌جز کتاب «ولتر عاشق»، سه کتاب مهم دیگر در ژانر زندگی‌نامه دارد که عبارتند از: «زندگی‌نامۀ مادام دوپمپادور»، «پادشاه خورشید» و «زندگی‌نامۀ فردریک کبیر». میتفورد خود از میان این کتاب‌ها کتاب «ولتر عاشق» را بهترین کتاب خود می‌داند. او با کتاب «ولتر عاشق» نه فقط از طرف خوانندگان عادی بلکه از طرف منتقدان نیز با استقبال خوبی روبه‌رو شد.
میتفورد به تاریخ و فرهنگ فرانسه علاقه‌ای وافر داشت و این از آثارش نیز به‌خوبی پیداست. کتاب «پادشاه خورشید» او، که شرح زندگی لوئی پانزدهم است، چنان خوش درخشید که مارشال دوگل به اعضای کابینه‌اش توصیه کرد آن را بخوانند. میتفورد بعد از توفیقی که بابت این کتاب به دست آورد به فرانسه رفت و ساکن آن‌جا شد. در سال 1972 دولت فرانسه نشان افتخار لژیون دو نور را به پاس سال‌ها فعالیت ادبی به او اهدا کرد.
نانسی میتفورد در سال 1973 بر اثر سرطان خون درگذشت.

درباره ترجمۀ فارسی کتاب «ولتر عاشق»
کتاب «ولتر عاشق» با ترجمۀ م. نحوی و با مقدمه و مؤخره‌ای از مترجم و یادداشتی از او در معرفی نانسی میتفورد در بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه منتشر شده است. این کتاب اولین کتاب ترجمه‌شده از نانسی میتفورد به زبان فارسی است.

رتبۀ کتاب «ولتر عاشق» در گودریدز: 3.63 از 5.