کتاب «تختخواب ديگران»، نوشت? آيدا مرادي آهني
کتاب «تختواب ديگران»، نوشت? آيدا مرادي آهني، جستارهايي است در باب سفر و معنا و مفهوم آن. آيدا مرادي آهني در «تختخواب ديگران» هم از سفرهاي خود به نقاط مختلف جهان نوشته است و هم از مفهوم سفر و موقعيت انسان به عنوان مسافر و هم از تأملات و احساساتي که به نحوي با سفر گره خوردهاند يا بر اثر سفر برانگيخته شدهاند. «تختخواب ديگران» در واقع نوعي تجرب? دروني و ذهني سفر است و نوعي پيوند ميان مشاهده و تأمل در موضوع مشاهده، همراه با رؤياهايي که با واقعيت ميآميزند و بُعدي خيالگونه به شرح واقعيت بيروني ميدهند. در کتاب «تختخواب ديگران» همراه نويسنده به درون و بيرون مکانها سفر ميکنيم، به عالم سينما و نقاشي و ادبيات ميرويم، درون خود و درون روابط آدميان را ميکاويم، بر کشتي مينشينيم و بر آبها سفر ميکنيم و مناظري را به تماشا مينشينيم که گاه با کلمات تصوير شدهاند و گاه خودِ تصوير بيانگر کلمات است. کتاب با تصويرها و نقاشيهايي همراه است که کاملکننده متنِ مکتوب و مرتبط با آن هستند.
راوي «تختخواب ديگران» نه فقط در مکانها که در افکار و نوشتهها و آثار هنري نيز پرسه ميزند و با ربط دادن چيزهاي مختلف به يکديگر ميکوشد به کُنهِ موقعيتي که در آن هست و کُنهِ آنچه در کتاب از آن سخن ميرود راه يابد. از همين رو کتاب به محل تلاقي خاطره و سفرنامه و مقاله و قصه و رؤيا و واقعيت و کلمه و تصوير بدل ميشود و اين تلاقي و پيوندِ شيوههاي متنوع بيان ماحصل آزادي عملي است که جستارنويسي براي نويسنده فراهم ميکند.
مروري بر کتاب «تختخواب ديگران»
کتاب «تختخواب ديگران» نه فقط شرح سفر، که شرحِ چيستي سفر نيز هست و شرح آشناييها و بيگانگيها و احساسات متضادي که آدم در حين سفر و پرسه در شهرها و مکانها احساس ميکند. آيدا مرادي آهني در جستارهاي کتاب «تختخواب ديگران»، از خلال شرح سفر به نقاط مختلف دنيا و سياحت در آبها و خشکيها، از خود و از ديگران و از روابط ميان آدمها و پيوند آدمها و شهرها نوشته است و از موقعيت انسان در مقام مسافري که از سرزمين خود به سرزمين يا سرزمينهايي ديگر سفر ميکند. او در اين کتاب گويي ميخواهد نشان بدهد که آدمي در سفر چه ميجويد و چه به دست ميآورد و بين مبداء و مقصد چه يگانگيها و بيگانگيهايي را ميجويد و چه مييابد. سفر در کتاب «تختخواب ديگران» همچنين سفري به عالم ادبيات و سينما و نقاشي است و تلاش براي درک جهان و آدميان و مفاهيم گوناگون مطرح شده در کتاب، از خلال آثار ادبي و هنري و آنچه نويسندگان و هنرمندان مشهور ديده و شناخته و درک و بيان کردهاند. اينگونه است که در کتاب پاي هرمان ملويل و جک لندن، پاي شخصيتهاي داستاني بزرگ و معروف و محبوبي چون دنکيشوت و پرنس ميشکين و پاي سينماي موج نو و ژان لوک گدار نيز به ميان ميآيد.
نويسنده در «تختخواب ديگران» از چرايي سفر مينويسد و همچنين از سفرنامهها و مشاهدات و خاطرات و احساسات ايرانيانِ ديگر از سفر. از اين رهگذار است که گريز ميزند به آنچه نويسندگان و شاعران و هنرمنداني چون براهني و آل احمد و سهراب سپهري و... از سفر ديدهاند و درک و بيان کردهاند. بنابراين «تختخواب ديگران» سفري به سفرنامهها و خاطرات ديگران و گشتوگذاري در اين سفرنامهها و خاطرات هم هست.
در بخشي از اين کتاب ميخوانيد: «ما در عمق شهرهاي غريب پيِ شهر خودمان ميگرديم. دنبال نشانهاي آشنا که هم به آن شهر نزديک شويم و هم خود را به آن نزديک کنيم. مانند يافتن تفاهمي با غريبهاي دوستداشتني. آناييز نين در رفتار سرد نيويورکيها دنبال خوي معاشرتي پاريسي بود. همانقدر که شبيه نبودن قاهره به تهران براهني را سر ذوق آورد، نيافتن پرندههاي اميرآباد در نيويورک سپهري را سخت آزرد. اينجور موقعها، گاه با آن چيزهايي که در مکان جديد دلکش – هرچند غريب - مييابيم يکدل ميشويم، بلکه گشايشي شود. گاهي حتي ممکن است بهعمد به لهجهي آدمهايش حرف بزنيم. کمي حرکتمان توريستي است اگر ساري هندي بپوشيم اما نزديکترمان ميکند. سپهري از پس ابرهاي دلتنگي براي شهر خودش گاهي آفتاب اميد را در اين همسوييها ميديد.»
کتاب «تختخواب ديگران» در انتشارات کتاب سده منتشر شده است.
درباره آيدا مرادي آهني، نويسنده کتاب «تختخواب ديگران»
آيدا مرادي آهني، متولد 1362 در تهران، داستاننويس و مدرس داستان، منتقد ادبي و سينمايي، جستارنويس و مترجم ايراني و فارغالتحصيل کارشناسي برق – الکترونيک از دانشگاه آزاد تهران مرکز است. آثار داستاني آيدا مرادي آهني عبارتند از: مجموعه داستان «پونز روي دم گربه» و دو رمان به نامهاي «گُلف روي باروت» و «شهرهاي گمشده». رمان «شهرهاي گمشده»ي او جايزه کتاب سال شهيد غنيپور را دريافت کرده است.
آيدا مرادي آهني همچنين دو کتاب «سهگان? سهرنگ» و «بچههاي واگني» را به فارسي ترجمه کرده است.
نقدهاي ادبي و سينمايي آيدا مرادي آهني در روزنامهها و مجلاتي چون «اعتماد»، «فرهيختگان»، «کرگدن»، «تجربه» و... منتشر شده است. او همچنين روايتهايي داستاني براي مجل? «روايت» نوشته است.
بر اساس داستاني کوتاه از او با عنوان «زني پوشيده با گردنبند»، از مجموعه داستان «پونز روي دم گربه»، فيلمي کوتاه به همين نام و به کارگرداني ابراهيم ايرجزاد ساخته شده است.
