فلسفه: اصول و مسائل

کتاب «فلسفه: اصول و مسائل» نوشته راجر اسکروتن
کتاب «فلسفه: اصول و مسائل» نوشته راجر اسکروتن اثری کم‌نظیر در زمینۀ فلسفه است. بهتر است بدانید: کتاب حاضر مناسب خوانندۀ جدی در آموختن فلسفه‌ورزی است. راجر اسکروتن در کتابش می‌کوشد تا آنچه که فلسفه می‌خواهد در شرایط جدید عرضه کند را نشان دهد. او می‌نویسد: «وظیفۀ فلسفه به گمان من، بازسازی فکورانۀ چیزی است که بدون تأمل و تفکر آسیب دیده است. این چیز آسیب دیده، مذهب، اخلاق یا فرهنگ نیست؛ بلکه جهان روزمرۀ آدمی است: جهان در معصومیت‌اش، جهان علی‌رغم وجود علم.»
درباره کتاب «فلسفه: اصول و مسائل»
کتاب با پیشگفتار آغار می‌شود و سپس به بررسی مسائل مربوطه می‌پردازد. تمام فصول کتاب با موادری بهم مرتبط هستند، در عین اینکه مستقل هستند و خواننده می‌تواند آن را به صورت مجزا مطالعه کند اما از پیوستگی نیز برخوردارند و هر فصل به فصل دیگر مرتبط می‌شود.
در بخش اول نویسنده به اصلی‌ترین ویژگی فلسفه، یعنی «ذات فلسفه» می‌پردازد. فلسفه‌ای که با پرسش آغاز می‌شود و همچنان به پرسیدن ادامه می‌دهد تا با پرسشگری، هدف رسیدن به شناخت را بررسی کند. فصل دوم کتاب «صدق» نام دارد. در این فصل درست بودن شناخت بررسی می‌شود. «دیو» عنوان فصل بعدی کتاب است. در این قسمت نویسنده به مسئله تضمین شناخت پرداخته که همیشه ذهن فیلسوفان را به خود مشغول کرده است. «سوژه و ابژه» عنوان فصل دیگر کتاب است. کتاب در این بخش به صدق و تضمین شناخت یعنی فاعل‌شناسا و متعلق شناخت می‌پردازد. در ادامه مباحث نویسنده به طرح مفهوم «شخص» لوازم و مقتضیات انسان را بررسی می‌کند. در این مبحث که بسیار گسترده است بحث زمان، خدا، آزادی، اخلاق موسیقی و تاریخ بررسی می‌شود.
در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
به گفتۀ ویتگنشتاین همۀ چنین نظراتی به این ملاحظه وابسته است که شما نمی‌توانید از زبان برای ارتباط بین زبان و جهان استفاده کنید. هر بار که واقعیت را توصیف می‌کنید، از کلمات استفاده می‌کنید؛ بنابراین هر بار که مفهومی را با جهان تطبیق می‌دهید، به راستی یک مفهوم را با مفهومی دیگر تطبیق می‌دهید. شما ابژه‌های مورد اشاره را انتخاب می‌کنید، و برای این کار از مفاهیم استفاده می‌کنید. اما لاجرم چنین است، همان‌گونه که در مثالِ اشاره کردن توصیف شد. شما نمی‌توانید چیزهایی را انتخاب کنید مگر آنکه آنها را از سایر چیزها متمایز کنید، و برای متمایز کردن چیزی از سایر چیزها باید آنها را طبقه‌بندی کنید و بنابراین باید مفهومی را اطلاق کنید. آیا از این ملاحظۀ جزیی نتایج پر اهمیتی مانند اینکه جهان چیزی نیست مگر اندیشه، یا اینکه هیچ واقعیتی ورای مفاهیم وجود ندارد، یا اینکه انسان یک ابداع جدید است، حاصل می‌شود؟ مطمئناً خیر.
دلیل اینکه چرا این نتایج «ایدآلیست» از سوی کانت حاصل نمی‌شود، در بخش نخست سنجش خردناب، عرضه شده است. استدلال او این است که اندیشیدن به‌طور کامل مبتنی بر اطلاق مفاهیم بنیادین معینی یا «مقولات» مفاهیمی همچون وحدت، جوهر، کمیت، علیت است،که طبقه‌بندی‌های دلخواهانه‌ای نیستند، بلکه کارکردهای اساسی تفکرند. این مفاهیم می‌توانند تنها با فرض یک واقعیت مستقل به کار گرفته شوند. این فرض جزئی جدایی‌ناپذیر از آنهاست، همراه با تمایز بین پدیدار و واقعیت، نمود و بود، که نقش توصیفی دارند. در طبیعت آنهاست که فراسوی تجربه‌ای را که جهان را تبییین می‌کند هدف قرار دهند، و هر کسی که این مفاهیم را به کار می‌برد در این هدف سهیم است، حتی ایدئالیست که منکر است چنین می‌کند. حتی او هم اگر بناست‌که گفته‌اش معنا داشته باشد، باید مفاهیم جوهر، علیت، جهان و این همانی را به کار گیرد؛ و این مفاهیم او را به این نگرش ملتزم می‌کنند که جهان جدای اندیشه‌اش وجود دارد. بنابراین آیا جهان جدا از اندیشۀ ما وجود دارد؟
درباره نویسنده کتاب «فلسفه: اصول و مسائل»
راجر ورنون اسکروتن فیلسوف بریتانیایی است که سال 1944 به دنیا آمد. اسکروتن در زمینۀ زیبایی‌شناسی و فلسفه سیاسی مهارت داشت. او از مخالفان سرسخت علم‌گرایان و مارکسیست‌ها بود. اسکروتن عقیده داشت علم به تنهایی نمی‌تواند تمام مشکلات بشر را حل کند. از طرفی او به علوم روانشناسی فرگشتی توجه داشت بنابراین پرواضح است که مفاهیمی مانند مهندسی اجتماعی یا برابری طلبی محض را قبول نمی‌کرد. راجر اسکروتن از طرفداران بازار آزاد و از منتقدین سرسخت افرادی مانند توماس پیکتی بود. او همچنین از منتقدان فمینیسم بود. از نظر او فمینیسم نگرشی افراطی محسوب می‌شد.
اسکروتن در مدت زمان عمرش بیش از 30 اثر تألیف کرد که موضوعات آن زیبایی‌شناسی، فلسفه اخلاق، سیاست، هنر، فلسفه سیاسی و تاریخ فلسفه را شامل می‌شدند.

بعضی دیگر از کتاب‌های اسکروتن به فارسی ترجمه شده‌اند که عبارتند از:
متفکران چپ نو، دربارۀ سرشت انسان، زیبایی، فلسفه هنر و زیبایی‌شناسی، کانت، تاریخ مختصر فلسفه جدید و اسپینوزا.
راجر اسکروتن 12 ژانویه سال 2020 در سن 75 سالگی درگذشت.

درباره ترجمه فارسی کتاب «فلسفه: اصول و مسائل»
کتاب «فلسفه: اصول و مسائل» را ملیحه ابویی مهریزی و اسماعیل شعبانی برای علاقه‌مندان فلسفه‌ به فارسی ترجمه کرده‌اند نشر فارسی کتاب حاضر را چاپ و منتشر کرده است.
رتبه کتاب «فلسفه: اصول و مسائل» در گودریدز: 4.2 از 5