کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي: مرده و زنده» نوشت? لزلي استرن
بحثي فلسفي ـ هنري در باب کارکرد بدن مرده در سينما. کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي: مرده و زنده»، با عنوان اصلي Dead and Alive: The Body as Cinematic Thing، کتابي است در زمين? فلسف? سينما. لزلي استرن در کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي»، با کندوکاو در فيلمهاي مختلف تاريخ سينما و بهويژه سه فيلم خاص که مرتبط با ايده محوري او در اين کتاباند، از جسدهاي سينمايي حرف ميزند و جسد را در سينما به عنوان شيء مورد بررسي قرار ميدهد.
کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي» يک مطالع? نظري در زمين? سينما و زبان تصوير و زيباييشناسي تصوير است که در آن شيء و بهطور مشخص بدن سينمايياي که همزمان مرده و زنده است دستماي? تأملي فلسفي و زيباييشناختي قرار گرفته است.
متن اصلي کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي» نخستين بار در سال 2012 منتشر شده است.
مروري بر کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي»
کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي» پژوهشي است در باب جسد، اما نه جسد واقعي بلکه جسد سينمايي و جسدي که بر پرده سينما با آن مواجه ميشويم. ايده محوري که در کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي» از آن سخن رفته اين است که جسد سينمايي چگونه در جريان زمان در فيلم وقفه مياندازد. اينگونه است که در بحثي که نويسنده در اين کتاب مطرح کرده است زيباييشناسي تصوير و فلسفه به هم پيوند ميخورند. «بدن بهمثاب? شيء سينمايي» از کارکرد اشياء در سينما ميگويد و با تمرکز بر مقول? بدن به عنوان شيء بحثي نظري و ميانرشتهاي را در اين باب پيش ميکشد. چنانکه در يادداشت صالح نجفي بر ترجم? فارسي کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي» آمده است در اين کتاب «کندوکاو باريکبين و جهانشمولِ لِزلي استرن درباره موضعِ بهظاهر موحشِ بازنماييهاي بدنهاي مرده و کالبدهاي بيجان در سينما چون سکوي پرتابي است براي او تا با نگرشي نقاد مجموعهاي وسيع از موضوعهاي داغ در دنياي امروز را به بحث بگذارد: مسائل نظريه و نقد فمينيستي فيلم، نظري? روايت، مسائل فلسف? معاصر، معناي بازيگري در سينما و بسياري موضوعهاي ديگر.»
در کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي» از فيلمهاي کارگردانان مختلفي، از هيچکاک و جان فورد و اورسن ولز گرفته تا ماکس اُفولس و...، سخن رفته است اما تمرکز اصلي نويسنده در اين کتاب بر سه فيلم است و استرن ايده محوري خود را بيشتر با ارجاع به اين سه فيلم و تحليل آنها از منظري که در اين کتاب مدّ نظر دارد پيش ميبرد. اين سه فيلم عبارتند از: «لحظ? غفلت» ساخت? ماکس اُفولس و محصول 1949، «داستان ژاپني» ساخت? سو بروکس و محصول 2003 و «خانهبهدوش» ساخت? انيِس واردا و محصول 1985.
در بخشي از کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي» ميخوانيد:
«در سينما بيشمار عمليات داريم که به يک شيء جذبه ميدهند. از آنجا که من بيشتر به اشياء علاقه دارم تا به مرگ، حاصلش اين ميشود که سرزندگي جسدهاست که مرا مجذوب ميکند اما نه بدنهاي مردهاي که طوري رفتار ميکنند که انگار زندهاند، نه بدنهاي زندهاي که شايد واقعاً مرده باشند، نه بدنهايي که شايد در واقع ترکيب صنعتي داشته باشند، يا حتي بدنهايي با طراحي ديجيتالي. نه، آنچه مرا مجذوب ميکند بدنهاي عادي و معمولي و قديميست، بدنهايي روزگاري زنده و اکنون مرده، که بهلطف ماديت جسمانيشان، بهنحوي داراي توان بالقوه نمايشي براي احضار نوعي کيفيت (شيءگون?) سينمايياند. اينها بدنهايياند که در فيلمها حضور فيزيکي دارند، بدنهايي که پس از مردن مصرانه به هستي ادامه ميدهند، توجه من بر اين نکته متمرکز خواهد بود که چگونه در برخي فيلمها که بدنهاي مرده در آنها همچنان حضور دارند، زمان در بدن فشرده ميشود. و پخش ميشود. وقتي بدن از زندگي عاري ميشود، زمان - يا کيفيت خاصي از زمان - وارد بدن ميشود، و وارد فيلم. بدينسان بدن نمايهاي از زمانمندي سينما ميشود.
ميخواهم خطر کنم و حکم کلي بدهم. معمولاً در سينما يک بدن مرده يا جسد در جريان زمان وقفه مياندازد.»
درباره لزلي استرن، نويسنده کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي»
لزلي استرن ( Lesley Stern)، متولد 1950 در زيمبابوه و درگذشته به سال 2021، نويسنده و استاد دانشگاه بود. فمينسيم، سينما، عکاسي و پرفورمنس از حوزههايي است که استرن در نوشتههايش به آنها پرداخته است.
درباره ترجم? فارسي کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي»
کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي: مرده و زنده» با ترجم? صالح نجفي و يادداشتي از مترجم و نيز همراه با مقدمهاي از مازيار اسلامي، دبير مجموع? «کينو - آگورا» که ترجم? کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي» بهعنوان زيرمجموعهاي از آن به چاپ رسيده، در نشر لِگا منتشر شده است.
صالح نجفي، مترجم کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي: مرده و زنده»، متولد 1354، مترجم ايراني و پژوهشگر و نويسنده و منتقد حوزه فلسفه و فلسف? هنر است. پدرش، محمدعلي نجفي، کارگردان و فيلمنامهنويس ايراني و کارگردان سريالهاي معروف «سربداران» و «بوعلي سينا» است. در سريال بوعلي سينا صالح نجفي نيز به همراه برادرش، آيت نجفي که کارگردان تئاتر و سينما و فيلمنامهنويس و نمايشنامهنويس ساکن برلين است، ايفاي نقش کردهاند. صالح نجفي در اين سريال نقش کودکي بوعلي سينا را بازي کرده است. نجفي عضو هيئت علمي مؤسس? مطالعات سياسي – اقتصادي پرسش است.
از ترجمههاي صالح نجفي ميتوان به «چگونه فرويد بخوانيم»، «مفهوم آيروني»، «موسي و يکتاپرستي»، «عباس کيارستمي و فيلم - فلسفه» و «فلسفهي پول» و از آثار تأليفي او ميتوان به کتابهاي «همشهري کين»، «کپي برابر اصل»، «آني هال» و «پرسونا» (هر چهار کتاب از مجموعهاي با عنوان «فيلم به مثاب? فلسفه») اشاره کرد. از صالح نجفي همچنين مقالات و ترجمههاي مختلفي در مطبوعات منتشر شده است.
رتب? کتاب «بدن بهمثاب? شيء سينمايي» در گودريدز: 4.40 از 5.
