کتاب «عکاسي و رسانه» نوشته علي حسنپور
نگاهي به تحولات عکاسي مطبوعاتي
کتاب «عکاسي و رسانه» نوشته علي حسنپور به تحولات عکاسي در گذر زمان اختصاص دارد. کتاب حاضر براي دانشجويان رشتههاي عکاسي و خبرنگاري همچنين علاقهمندان به ارتباطات مناسب و مفيد است. اگرچه کتاب با نثري ساده و قابل درک نوشته شده و براي دوستداران هنر عکاسي هم مفيد است.
عکاسي يا فتوگرافي ترکيبي از دو کلم? يوناني «فتو» به معني نور و «گرافي» به معناي ثبت يا نگارش است. در واقع فتوگرافي نقش کردن با نور معنا ميدهد. عکاسي يعني ثبت و ايجاد يک تصوير. عکاس با به دست آوردن تصوير به وسيل? دوربينش آن را ثبت ميکند. در اين فرايند برخي از موارد مانند تابش نور، زاوي? دوربين و... برخي عکسها را متفاوت و حتي به يادماندنيتر خواهد کرد. عکاسي خبري و عکاسي هنري هميشه از يکديگر فاصله داشتهاند. رسانهها با آنچه اتفاق ميافتد مواجه هستند و آن را ثبت ميکنند در عوض عکاسي هنري با ويرايش و ديگر ابزارهايش ميکوشد تا جلوهاي از خلاقيت را نمايان سازد.
يادآوري ميشود، همانطور که از عنوان فرعي کتاب مشخص است کتاب «عکاسي و رسانه» بيشتر بر تحولات حوزه عکاسي و رسانه تمرکز کرده است.
درباره کتاب «عکاسي و رسانه»
کتاب به تحولات و تغييرات عکاسي در طي زمان توجه ميکند و مواردي را براي علاقهمندان با تصاوير شرح ميدهد. در عکاسي هم مانند ديگر رويدادها، اتفاقات بسياري رخ داده است که منجر به تغييرات و محدوديتهايي براي اين هنر شده است. نويسنده در کتاب به برخي از آنها اشاره دارد. تحولاتي که مهم و اساسي بودند و توضيح آن نياز بوده را نويسنده شرح داده است و باقي موارد را به صورت مختصر و مفيد به آنها اشاره کرده است.
کتاب در 9 فصل دستهبندي شده است. عناوين فصل اول و دوم عبارت است از: «تولد عکاسي» و «عکاسي مطبوعاتي و نشريات قطع کوچک» در اين دو فصل نگارندهي کتاب به تلاشهايي براي ايجاد تصاوير خبري اشاره ميکند. همچنين در اين بخشها به استفاده از عکس براي جنجال آفريني در نشريات تابلوييد هم اشاره شده است.
«عکاسي مطبوعاتي و مجلات مصور» عنوان فصل سوم است که به شکلگيري مجلات مصور و مهمترين رخدادهاي دهه 1920 و 1960 توجه کرده است. فصل چهارم «عکاسان لايف» است که در اين فصل نويسنده به معرفي دو عکاس مشهور پرداخته است. فصل پنجم «عکسهاي مهم مطبوعاتي» نام دارد که در آن مهمترين تصاوير از مطبوعات انتخاب شده است. «روشهاي توليد عکس مطبوعاتي» و «عکاسي مطبوعاتي و پيشرفتهاي علمي»، عناوين فصل ششم و هفتم هستند که در آن به روشهاي توليد عکس مطبوعاتي در نشريات، آژانسهاي عکس و خبرگزاريها توجه ميشود. فصل هشتم و نهم با عنوان «عصر ارتباطات و رسانههاي جديد» و «عکاسي مطبوعاتي و ديدگاه شخصي» به بازنگري و تغيير رويکردها در عکاسي مطبوعاتي معاصر اختصاص دارد.
در بخشي از کتاب ميخوانيم:
«استقبال مردم از تصاوير رويدادهاي خبري باعث شده، نشريات به جاي تصويرسازي از عکسهاي خبري استفاده کنند. اين تغيير رويکرد، افزايش فروش را در پي داشت و عکاس، قهرمان اصلي اين موفقيت قلمداد ميشد.
«کاليز ويکلي» از جمله نشرياتي بود که از شيوه تصويرسازي از عکس خبري استفاده کنند و به همين منظور عکاسي به نام «جيمز هير» را استخدام کردند.
هير که به عنوان گزارشگر اصلي «کاليز» به پوشش خبري جنگ ميان اسپانيا و آمريکا رفت، از غرق شدن کشتي جنگي «مين» تصاوير تأثيرگذاري گرفت و به عناون يکي از اولين نمونههاي عکاسي مطبوعاتي به دنيا معرفي شد. «هير» لاشه «مين» را از هر کنج و زاويهاي عکسبرداري کرد، جسدهاي آماسيدهاي که استخوانهاي آنها شکسته و از پوست بيرون زده بود. افرادي که در آب شيرجه ميرفتند و مشغول انجام وظيفه تلخ بالا آوردن اجساد غرق شدگان بودند، آدمهاي زنده نحيف و کودکاني که بيماري که بيماري آنها را زا پاي درآورده بود. عکسهاي «هير» تأثير زيادي بر افکار عمومي گذاشت و عملکرد درخشان او باعث افزايش چشمگير تيراژ نشريه شد.»
در بخش ديگر کتاب نيز آمده است:
«رخدداهاي متأثرکنندهاي که در ميدانهاي جنگ به وقوع ميپيوست، موضوع بسياري از عکسها بود و عکاسان حرفهاي و آماتور، براي نشان دادن رويدادهاي جنگي به شدت تلاش ميکردند. ارتش بريتانيا در 24 ژانويه 1915 هنگامي که مشغول رهگيري و شنود مکالمات ارتش آلمان بود، متوجه شد که قرار است اسکادران دريايي آلمان از منطقه «داگر بانک» در درياي شمال وارد حريم دريايي آنها شود.»
درباره نويسنده کتاب «عکاسي و رسانه»
علي حسنپور عکاس خبري ايراني است. او سال 1359 به دنيا آمد. حسنپور تحصيلات خود در رشته عکاسي را تا کارشناسي ارشد در دانشگاه هنر گذراند. او در حال حاضر عکاس خبري موسسه فرهنگي مطبوعاتي ايران، مدرس دانشگاه خبر تهران و دانشگاه پارس است. از ديگر سوابق کاري حسنپور ميتوان به عضو هيئت مديره نهمين دوره انجمن صنفي عکاسان مطبوعاتي و مسئول کميته آموزش نهمين دوره انجمن صنفي عکاسان مطبوعاتي ايران اشاره کرد.
درباره چاپ و نشر کتاب «عکاسي و رسانه»
کتاب تأليفي «عکاسي و رسانه» با عنوان فرعي «نگاهي به تحولات عکاسي مطبوعاتي» را نشر پرگار براي علاقهمندان چاپ و منتشر کرده است.
