شش نام زیبایی

کتاب «شش نام زیبایی» نوشتۀ کریسپین سارتول
کندوکاوی فرهنگی، فلسفی و زبان‌شناختی در مفهوم زیبایی در فرهنگ‌های مختلف. کتاب «شش نام زیبایی»، با عنوان اصلی Six names of beauty، با جستجو در ریشه و خاستگاه کلماتی که در چند فرهنگ و زبان و سرزمین مختلف به زیبایی دلالت دارند و برای نامیدن زیبایی به‌کار می‌روند، مخاطبان خود را با جنبه‌های گوناگون زیبایی و تلقی‌های مختلف از آن مواجه می‌کند.
کلماتی هستند که چه بسا از بس به‌ کار می‌روند، در غبار عادت و کلیشه گم شده باشند و کسی به عمق مفهوم آن‌ها توجه نکند. «زیبایی» نیز کلمه‌ای‌ست از این دست.
کریسپین سارتول در کتاب «شش نام زیبایی» به پژوهشی فلسفی، فرهنگی و زبان‌شناختی در حوزه زیبایی دست زده است تا این مفهوم را از غبار عادت و تکرار بیرون بکشد و توجه مخاطب را این بار از منظری تازه و متفاوت به این کلمه و معادل‌های آن در فرهنگ‌ها و زبان‌های مختلف جلب کند.
کتاب «شش نام زیبایی» نام‌هایی را که ملل مختلف بر زیبایی نهاده‌اند در چشم‌اندازی تاریخی و فکری و فرهنگی بررسی و تحلیل می‌کند تا ما را به تأمل درباره زیبایی و امر زیبا وادارد و حساسیت ما را نسبت به زیبایی و وجوه گوناگون آن برانگیزد.
پس از خواندن کتاب «شش نام زیبایی» چه بسا با حساسیت زیبایی‌شناختی بیشتری جهان و پدیده‌های آن را نظاره کنیم و اگر چیزی را زیبا یافتیم به دلیل زیبایی آن و اینکه چه چیز در آن و نیز چه چیز در خودمان باعث شده است که آن را زیبا بیابیم بیندیشیم.
متن اصلی کتاب «شش نام زیبایی» اولین بار در سال 2004 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «شش نام زیبایی»
کتاب «شش نام زیبایی»، چنانکه کریسپین سارتول در پیش‌گفتار این کتاب اشاره می‌کند، «بر محور بحث‌هایی درباره کلماتِ ناظر به زیبایی در شش زبان سامان یافته است.»
کلمات مورد بحث در کتاب «شش نام زیبایی»، که نام هرکدام به همراه معنا و مفهومی که از آن‌ها مُراد می‌شود نام یکی از فصل‌های شش‌گانۀ کتاب هم هست، عبارتند از:
بیوتی (انگلیسی): متعلقِ تمنا، یافا (عبری): درخشش، شکوفایی، سوندِرا (سانسکریت): کل، مقدس، توکالُن (یونانی): ایده، ایدئال، وابی – سابی (ژاپنی): فروتنی، ناتمامی و هوژو (ناواهو): سلامت، هماهنگی.
سارتول در پیش‌گفتار کتاب «شش نام زیبایی»، بعد از آوردن فهرست این کلمات، توضیحی را می‌افزاید که درواقع توضیح رویکرد او در این کتاب هم هست. او می‌نویسد: «همان‌طور که این کلمات نشان می‌دهند، آن جنبه‌هایی از زیبایی که در هنر و معنویتِ ملت‌های مختلف درک و تحسین شده‌اند تنوع چشمگیری دارند. شاید به نظر برسد برخی از آنها با یکدیگر ناسازگارند. اما کنارِ هم قرار دادنشان موجبِ حساسیت ما به امکانِ زیبایی می‌شود.
هر فرهنگی با محیط‌ها، نیازها و توانایی‌های مختلف جهت می‌یابد، اموری که ما را به واکاوی جنبه‌های مختلفِ امور زیبا سوق می‌دهند. برای مثال، درحالی‌که واژه یونانیِ توکالُن به تحسین صورت انسانیِ کامل، روشنایی به هر دو معنای حقیقی و مجازی و مفاهیم انتزاعی همچون مفاهیم ریاضیات دلالت می‌کند، واژه ژاپنیِ وابی – سابی امور خاکی، امور جزئی و امور ناتمام را بزرگ می‌دارد.»
کتاب «شش نام زیبایی» ما را به سفری از غرب تا شرق می‌برد و نام‌های زیبایی را در شش گوشۀ جهان می‌کاود و از چندوچون و چرایی پدید آمدن این نام‌ها سخن می‌گوید.
کتاب «شش نام زیبایی» سیاحتی‌ست جذاب و هیجان‌انگیز که ما را حول مفاهیم مختلف زیبایی در فرهنگ‌های گوناگون می‌گرداند و این امکان را فراهم می‌کند که ببینیم هر سرزمین و جغرافیایی، به‌واسطۀ مختصات فرهنگی و تاریخی و جامعه‌شناختی و روان‌شناختی و... که مجموعاً روح آن سرزمین را شکل داده‌اند، چه تلقی‌ای از زیبایی دارد و چه چیز را زیبا می‌داند و دلایل و معیارهایش برای زیبا شمردن یک چیز چیست.
در کتاب «شش نام زیبایی» از کندوکاو در واژه‌هایی که هر یک از سرزمین‌های مورد بررسی در این کتاب برای زیبایی به کار می‌برند به عمق مفهوم زیبایی در هرکدام از این سرزمین‌ها می‌رسیم و این‌گونه زیبایی را از چند منظر مختلف و متنوع می‌شناسیم و چشم‌اندازی وسیع از مفهوم زیبایی و امور زیبا به دست می‌آوریم.
چه بسا در کتاب «شش نام زیبایی» با تعاریف و تلقی‌هایی متضاد از زیبایی مواجه شویم، اما مجموع این تلقی‌ها ما را با گستره‌ای متنوع از زیبایی روبه‌رو می‌کند و باعث می‌شود نگاهی تک‌بُعدی به زیبایی نداشته باشیم.
سارتول، خود کتاب «شش نام زیبایی» را «کتاب لحظه‌ها» می‌نامد؛ کتابی که به‌گفتۀ او «می‌توان تورقش کرد، به‌جای آنکه آن را از اول تا آخر خواند» و البته او ابرازِ امیدواری می‌کند که «انباشتِ لحظه‌ها» در این کتاب «نوعی ساختار به نمایش بگذارد که بتواند مجموعه‌ای منسجم از تجربه‌ها به دست دهد.»

درباره کریسپین سارتول، نویسنده کتاب «شش نام زیبایی»
کریسپین سارتوِل (Crispin Gallagher Sartwell)، متولد 1958، فیلسوفِ آنارشیست و روزنامه‌نگار امریکایی است. سارتوِل دانشیار فلسفه در کالج دیکنسون پنسیلوانیاست.
از آثار او می‌توان به «زیبایی‌شناسی سیاسی» و «راه رهایی: جادو، جنون، زیبایی و کلبی‌مسلکی» اشاره کرد.

درباره ترجمۀ فارسی کتاب «شش نام زیبایی»
کتاب «شش نام زیبایی» چهارمین کتاب از «مجموعۀ هنرشناسی» نشر کرگدن است. این مجموعه، که به‌دبیری محسن کرمی، عضو هیئت علمی دانشگاه صداوسیما، در نشر کرگدن منتشر می‌شود، چنانکه در یادداشت دبیر مجموعه آمده، به کتاب‌هایی اختصاص دارد که «چهارچوب‌های اصلی حوزه‌های هنرشناسی – و در رأس همه‌ی آن‌ها فلسفه‌ی هنر و/ یا زیبایی‌شناسی – را می‌کاوند» و نیز به پرسش‌های مهم و متداول درباب هنر و ماهیت و کارکردهای آن می‌پردازند.
کتاب «شش نام زیبایی» با ترجمۀ مریم خدادادی و یاسر پوراسماعیل منتشر شده است.
مریم خدادادی، متولد 1363، مترجم کتاب‌هایی چون «بگومگوهای زندگی مشترک به‌روایت مدرسۀ دو باتن»، «عشق و آگوستین قدیس»، «رشک» و «فلسفه قاره‌ای در قرن بیستم» است.

یاسر پوراسماعیل، متولد 1360، مترجم کتاب‌هایی چون «آن زن دیگر»، «فضیلت‌های اجتماعی به‌روایت مدرسۀ دو باتن» و «متفکران بزرگ فلسفۀ ذهن» است.

رتبۀ کتاب «شش نام زیبایی» در گودریدز: 3.69 از 5.