تفکر سریع و کند

کتاب «تفکر سریع و کند» نوشته دنیل کانمن
Thinking, Fast and Slow
کتاب «تفکر سریع و کند» نوشته دنیل کانمن زندگی ذهنی را برای خواننده به تصویر می‌کشد. کانمن در کتابش با استفاده از دوشخصیت ساختگی به نام سیستم 1 و سیستم 2 به ترتیب تفکر سریع و تفکر کند را توصیف می‌کند. او می‌کوشد تا در کتاب دیدگاهی از چگونگی کارکرد ذهن را بر اساس تحولات جدید و تازه در زمینۀ روانشناسی اجتماعی و روانشناسی شناختی ارائه دهد. کانمن با توضیحاتش سعی دارد تا شگفتی‌ها و نقایص اندیشۀ شهودی را برای درک بهتر خواننده شرح دهد. همچنین کانمن می‌خواهد توانایی شناخت و درک اشتباهات دیگران و همین‌طور درک اشتباهات خودمان را در کتاب آموزش دهد. او بیان می‌کند «آیا می‌دانید در ذهنتان چه می‌گذرد؟!». بیشتر ما فکر می‌کنیم ذهنمان از تفکرات آگاهانه تشکیل شده است. اما در واقع اینطور نیست! کانمن می‌گوید: هر یک از تفکرات به شکلی منظم به تفکراتی دیگر می‌انجامد.
دنیل کانمن در مقدمه می‌نویسد: «پزشک زمانی تشخیص خوبی دارد که مجموعۀ بزرگی از واژگان مربوط به بیماری‌های مختلف را در ذهن داشته باشد؛ مجموعه‌ای که در آن هر واژه با بیماری و علائم مرتبط با آن، علل و عوامل مؤثر، عواقب و پیامدهای احتمالی و مداخلات پزشکی ممکن برای درمان یا کاهش علائم بیماری مرتبط است. بخشی از یادگیری علم پزشکی یادگیری زبان آن است. درک عمیق‌تر قضاوت‌ها و انتخاب‌ها نیز به واژگانی غنی‌تر از واژگان زبان روزمره نیاز دارد. لزوم توجه به شایعات آگاهانه به این خاطر است که الگوهای مشخصی در اشتباهات و خطاهای افراد وجود دارد.»
درباره کتاب «تفکر سریع و کند» اثر دنیل کانمن
کتاب دارای 5 بخش و 38 فصل است. در بخش اول با عنوان «دو سیستم 25» نویسنده به مواردی از قبیل توجه و تلاش، کنترل‌گر تنبل، هنجارها، غافلگیری‌ها و علل، چگونه قضاوت می‌کنیم و... می‌پردازد. بخش دوم «میانبرهای ذهنی و سوگیری‌ها» نام دارد. در این قسمت موارد دیگری پیوسته با موضوع مطرح می‌شوند که عبارتند از: لنگرها، دسترس پذیری، غلبۀ علت‌ها بر آمار، بازگشت به میانگین، کنترل پیش‌بینی‌های شهودی و... . «بیش اطمینانی» عنوان بخش سوم کتاب است. در این قسمت که شامل فصل 19 تا 24 است. نویسنده به توهم فهمیدن، توهم اعتبارنظر، شهودها در مقابل فرمول‌ها، دید بیرونی و... می‌پردازد. در بخش چهارم با نام «انتخاب‌ها» کتاب، نظریۀ چشم‌انداز، اثر مالکیت، اتفاقات بد، رویدادهای نادر، سیاست‌های مواجهه با ریسک و... را شرح می‌دهد.
بخش پایانی با نام «دوخود» دارای 4 فصل است که در آن دو خود، زندگی به مثابۀ یک داستان، شادکامی تجربه شده و تفکر دربارۀ زندگی برای مخاطب توضیح داده می‌شود. در نهایت کتاب با نتیجه‌گیری «قضاوت در شرایط عدم قطعیت» و «انتخاب‌ها، ارزش‌ها و قالب‌ها» به پایان می‌رسد.
در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
در بحث انسجام تداعی‌ها، به تناسب میان ارتباطات تداعی‌گر پرداختیم. همان‌طور که قبلا دیدیم، گذاشتن مداد بین دندان‌ها حالت صورت را خندان می‌کرد و شخص تمایل بیشتری داشت تا لبخند بزند. به همین ترتیب، نگه داشتن توپ بین ابروها حالت صورت را اخمو و تمایل شخص به اخمو و بدعنق بودن را بیشتر می‌کرد. همین اثر تقویت‌کننده در مطالعات آسودگی شناختی را می‌توان احساس کرد. از طرف دیگر، تجربۀ فشار شناختی ـ از هر منبعی که باشد ـ سیستم 2 را درگیر می‌کند و آن را به تلاش وا می‌دارد و رویکرد افراد را از حالت شهودی به حالت تحلیلی‌تری تغییر می‌دهد.
معمای توپ و چوب را به خاطر بیاورید. این معما نشان می‌داد افراد در پاسخ به سؤالات تمایل دارند. اولین چیزی را که به ذهنشان می‌رسد، بدون بررسی بیشتر، اعلام کنند. آزمون بازتاب شناختی شین فردریک شامل معمای توپ و چوب و دو معمای دیگر است که همگی به این دلیل انتخاب شدند که پاسخ شهودی فوری و نادرست را به ذهن متبادر می‌کنند.
درباره نویسنده کتاب «تفکر سریع و کند»
دنیل کانمن استاد بازنشسته روانشناسی آمریکایی است. او سال 2002 به همراه ورنون اسمیت جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرد. کانمن به همراه آموس توِرسکی و دیگران، برای خطاهای رایج انسانی که از اکتشاف و سوگیری سرچشمه می‌گیرند، پایه‌ای شناختی ارائه داد و همچنین نظریه چشم‌انداز را توسعه داد. نظریه‌ای که او را برندۀ نوبل اقتصاد کرد. او تحولی اساسی در زمینۀ اقتصاد و فاینانس ایجاد کرد. چراکه همیشه در عمل دیده می‌شود رفتار عاملان اقتصادی با آنچه که تئوری رفتار عقلانی پیش‌بینی می‌کرد منطبق نیست. بر اساس تحقیقاتی که کانمن انجام داد تصمیم‌گیری‌ انسان‌ها در معرض خطاست و چقدر باید مراقب جهت‌گیری‌ها بود. بهتر است بدانید: تحقیقات کانمن تحولی شگرف در حوزه فایناس کمک به فهم این موضوع کرد؛ که چگونه عاملان اقتصادی در مورد زمان، پول و منابع خود تصمیم‌گیری می‌کنند.
آثار ترجمه به فارسی دنیل کانمن عبارتند از: «توجه و تلاش»، «قضاوت بدون قطعیت»، «خوب بودن؛ مبانی روانشناسی سرخوشی و لذت»، «انتخاب‌ها، ارزش‌ها و چهارچوب‌ها»
درباره ترجمه فارسی کتاب «تفکر سریع و کند»
کتاب «تفکر سریع و کند» را فاطمه امیدی به فارسی برگردانده است. نشر نوین کتاب را برای علاقه‌مندان منتشر کرده است.
رتبه کتاب «تفکر سریع و کند» در گودریدز: 3.8 از 5