فرضیه ی زمین مسطح

کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» نوشتۀ مصطفی مستور
نمایش‌نامه‌ای از مصطفی مستور. کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» سومین نمایش‌نامۀ مصطفی مستور است. مصطفی مستور را بیشتر با رمان‌هایش و مخصوصاً رمان «روی ماه خداوند را ببوس» می‌شناسند؛ رمانی پرفروش و پرمخاطب که مستور با آن به شهرت رسید.
مستور اما دو نمایش‌نامه را هم به نام‌های «دویدن در میدان تاریک مین» و «پیاده‌رَوی در ماه» در کارنامۀ نویسندگی خود دارد و با انتشار کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» سومین نمایش‌نامۀ خود را هم به این کارنامه اضافه کرده است.
علاقمندان به آثار مصطفی مستور و کسانی که این آثار را تا به امروز دنبال کرده‌اند و با جهان این آثار آشنا هستند در کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» دغدغه‌های همیشگی مصطفی مستور را باز خواهند یافت؛ دغدغه‌هایی که عمدتاً حول مسائل فلسفی و هستی‌شناختی و وجودی می‌گردند و مباحثی فلسفی را درباره هستی و نیستی، در قالب روایت داستانی با شخصیت‌هایی که هرکدام به نحوی نماینده بخشی از این دغدغه‌ها هستند، برای مخاطب مطرح می‌کنند.
مستور در کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» دغدغه‌های فلسفی خود را به صحنۀ نمایشی مکتوب آورده است. او در کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» از طنز نیز بهره‌ای گرفته است.

مروری بر کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح»
کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» را می‌توان نمایش‌نامه‌ای فلسفی دانست، چنانکه رمان‌ها و قصه‌های مصطفی مستور نیز اغلب بن‌مایه‌هایی فلسفی دارند. البته مستور نویسنده‌ای است که در آثارش، ضمن طرح دغدغه‌های فلسفی، تصویری از جامعه و به‌ویژه المان‌های زندگی شهری نیز به دست می‌دهد و کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» را نیز نمی‌توان از این قاعده مستثنا دانست.
کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» نمایش‌نامه‌ای است درباره مرگ و زندگی. مستور در کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح»، با آفریدن شخصیت‌هایی و گذاشتن آن‌ها مقابل هم و برقراری دیالوگ میان آن‌ها، از معنا و ماهیت مرگ و معنا و ماهیت زندگی سخن می‌گوید و از دلهره‌ها و دغدغه‌ها و اضطراب‌های وجودی.
کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» نه فقط از هراس از مرگ که از هراس از زندگی یا به تعبیری وجوه هراس‌آور زندگی نیز سخن می‌گوید و از اینکه زندگی از مرگ هراسناک‌تر است. در در کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» اگرچه سخن از مسائل جدی و خطیر زندگی است اما رگه‌ای از طنز نیز در این نمایش‌نامه وجود دارد و می‌توان آن را تشخیص داد.
کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» در عین اینکه بن‌مایه‌ای فلسفی دارد و از مسائل هستی‌شناختی بحث می‌کند اما این مسائل به‌نحوی در پشت داستان و شخصیت‌ها و دیالوگ‌های این نمایش‌نامه نشسته‌اند که مخاطبی هم که چندان با فلسفه آشنا نیست به‌راحتی با داستان کتاب ارتباط برقرار می‌کند.
در بخشی از کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» می‌خوانید: «همیشه فکر می‌کردم مرگ چیز عجیبیه اما حالا می‌تونم بگم مرگ هرچی هم عجیب باشه از زندگی عجیب‌تر نیست. مرگ مثل ماشینیه که وسط بیابون، کنار جاده‌ای خراب شده و روز و شب زل زده به آدم‌ها و ماشین‌هایی که از کنارش رد می‌شن. اما زندگی یکی از اون ماشین‌هاییه که داره با سرعت از جلو مرگ رد می‌شه و به شهرهایی می‌ره که پُر از چراغ و فروشگاه و کافه و موسیقی و سینما و کتاب‌خونه‌س. پُر از اتفاقات و چیزهای خوبیه که حتی یکی‌شون رو هم نمی‌تونین حدس بزنین. تنها بدی زندگی اینه که پُر از ترسه. انگار تار و پودش رو با ترس بافته‌ن. ترس تموم شدن چیزهای خوب. ترس تموم نشدن چیزهای بد. ترس از نرسیدن به کسی که دوستش داری. ترس از دست دادن کسی که به‌ش رسیده‌ای. ترس از مریض شدن. ترس از جنگ. ترس از به دست نیاوردن پول. ترس از تموم شدن پول. ترس از پیر شدن. ترس از زشت شدن. ترس از آینده. ترس از مُردن. اما تو مرگ آینده‌ای نیست که ازش بترسی. همه‌چی تموم شده. از جنگ و بمب و مریضی هم خبری نیست... ماشینی که کنار جاده ایستاده هیچ‌وقت تصادف نمی‌کنه.»
کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح» در نشر چشمه منتشر شده است.

درباره مصطفی مستور، نویسنده کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح»
مصطفی مستور، متولد 1343 در اهواز، داستان‌نویس، مترجم، شاعر و پژوهشگر ایرانی است. مستور تحصیلکرده مهندسی عمران در دانشگاه شهید چمران اهواز و نیز دارای فوق لیسانس زبان و ادبیات فارسی از همین دانشگاه است. آثار مصطفی مستور آثاری با درونمایه‌هایی مذهبی و فلسفی و اجتماعی‌اند؛ آثاری که در آن‌ها به معنویات و دغدغه‌های هستی‌شناختی انسان و درگیری آدم‌ها با موضوعاتی چون مرگ و زندگی و عشق و نیز مسائل اجتماعی آدم‌ها پرداخته می‌شود. مستور همچنین در آثارش تصویری از زندگی شهری و زیست طبقۀ متوسط شهرنشین ارائه می‌دهد.
از آثار تألیفی مصطفی مستور در حوزه داستان و شعر و پژوهش ادبی می‌توان به کتاب‌های «روی ماه خداوند را ببوس»، «استخوان خوک و دست‌های جذامی»، «من گنجشک نیستم»، «بهترین شکل ممکن»، «عشق روی پیاده‌رو»، «و دست‌هایت بوی نور می‌دهند»، «مبانی داستان کوتاه» و از ترجمه‌های او می‌توان به کتاب‌های «فاصله»، «سرشت و سرنوشت: سینمای کریشتف کیشلوفسکی» و «تلفن بی‌موقع» اشاره کرد.
از مستور، رمان «روی ماه خداوند را ببوس» برگزیده بهترین رمان سال‌های 79 و 80 جشنواره قلم زرین و رمان «استخوان خوک و دست‌های جذامی» برگزیده بهترین رمان سال 82 جایزه ادبی اصفهان شده است.

رتبۀ کتاب «فرضیه‌ی زمین مسطح در گودریدز: 3.50 از 5.