کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب – جلد 3: واکنش به ليبراليسم» نوشت? جان مکللند
سومين و آخرين جلد ترجم? فارسي کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب» جان مکللند. کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب»، با عنوان اصلي A History of Western Political Thought، کتابي است که در فارسي بهصورت مجلدهاي سهگان? مجزا به چاپ رسيده و اکنون ترجم? جلد سوم و پاياني آن منتشر شده است.
جان مکللند در کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب» به شرح و معرفي و توضيح نحلهها و رويکردها و جريانهاي مختلف فلسفه و نظري? سياسي غرب، برحسب دورههاي تاريخي و با توجه به زمينههاي سياسي و اجتماعي پيدايش هر يک از اين نحلهها و رويکردها و جريانها، ميپردازد.
يکي از ويژگيهاي کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب»، چنانکه در مقدم? جهانگير معينيعلمداري بر جلد سوم ترجم? فارسي اين کتاب توضيح داده شده، اين است که براي مکللند «نه نَفسِ ايدهها، بلکه عملکرد واقعيشان در تاريخ سياسي غرب اهميت دارد» و در روايت او از تاريخ انديش? سياسي غرب و ايدههاي فيلسوفان و نظريهپردازان سياسي «تداوم معنايي اين ايدهها در تاريخ انديش? سياسي در غرب و نتايج عملي حاصل از آن براي امروز ملاک قرار گرفته و صرف آشنايي با انديشههاي يک انديشمند خاص ملاک نيست.» همچنين در اين کتاب، باز چنانکه در مقدم? مترجم بر جلد سوم ترجم? فارسي آن اشاره شده، افکار سياسي – اجتماعي با توجه به زمينههاي سياسي و اجتماعيشان مورد بررسي قرار گرفتهاند.
متن اصلي کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب» اولين بار در سال 1996 منتشر شده است.
مروري بر جلد سوم کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب»
جلد سوم ترجم? فارسي کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب»، که با عنوان فرعي «واکنش به ليبراليسم» منتشر شده است، شامل بخشهاي هفتم و هشتم و نهم اين کتاب است. اين بخشها، که فصلهاي بيستودو تا سيودو کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب» را دربرميگيرند، بهترتيب عبارتند از: «واکنشها به ليبراليسم 1: هگل – دولت و ديالکتيک»، «واکنشها به ليبراليسم 2: سوسياليسم» و «واکنشها به ليبراليسم 3: خردستيزي و ضديت با عقلباوري».
عنوانهاي فصلهاي اين مجلد از ترجم? فارسي کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب»، بهترتيب، از اين قرار است: «هگل و زمين? هگلي مارکسيسم»، «مارکسيسم و ساير سوسياليسمها»، «سوسيالدموکراسي: بِرنشتاين و کراسلند»، «تلفيق ژاکوبنيسم و مارکسيسم – بلشويسم: لنين، تروتسکي و استالين»، «انحصار اخلاقي ناسيوناليسم: هردر»، «نقد نخبهگرايان? دموکراسي: پارِتو و ميخلز»، «دشمنان ويژ? ليبراليسم: ازدحام و نظري? آن»، «رهبر و تودهاش: روانشناسي گروه و تحليل اگوي زيگموند فرويد (1921)»، «فاشيسم يا انقلابيبودن، بيآنکه مارکسيست باشي»، «محافظهکاري: موراس و اکشات» و «انديشيدن دربار? انديشيدن و فروغلتيدن در گفتمانها».
در بخشي از مقدم? جهانگير معينيعلمداري بر ترجم? فارسي جلد سوم کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب»، دربار? اين کتاب و بهطور مشخصتر مجلد سوم آن، ميخوانيد: «در اين جلد انديشمندان منتقد ليبراليسم در سدههاي نوزدهم و بيستم و بعضاً هجدهم مورد بررسي قرار گرفتهاند. به گمانم، اين جلد، بيش از دو جلد قبلي، به تخصص اصلي و موضوعهاي مورد علاق? نويسنده، يعني بحث "توده" و "جامع? تودهاي" و پژوهش دربار? جريانهاي راستگرا و محافظهکار در اروپا ارتباط پيدا ميکند. در اثر حاضر، عمدتاً چهار جريان فاشيسم، محافظهکاري، ناسيوناليسم و مارکسيسم مورد بحث قرار گرفتهاند. البته به اين همه اکتفا نشده و در کنار آن نويسنده ديدگاه برخي جريانهاي منتقد ليبراليسم در علوم اجتماعي را نيز بهتفصيل مورد بحث قرار داده است که در اين ميان، فرويديسم، نخبهگرايي و افکار گوستاو لوبون عمدهترين آنها هستند.
بههرحال، کتاب تاريخ انديش? سياسي غرب مکللند سبک خاص خود را دارد و ويژگي بارزش اين است که برخلاف آثار معمول در اين زمينه، اولويت را به تبارهاي فکري داده است و انديشمندان را برمبناي تبار فکريشان برگزيده است. به همين دليل، انتخابها، بهويژه در جلد دوم و سوم، بسيار گزينشي صورت گرفته و به کساني توجه شده که در آثار مشابه کمتر مورد ملاحظه قرار ميگيرند.» در اين مقدمه همچنين دربار? جلد سوم کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب» آمده است: «يکي از ويژگيهاي بارز جلد سوم، حرکت تدريجي نويسند? آن، از مباحث فلسف? سياسي به سوي مباحث نظري? سياسي است. اين روند بهويژه در مباحث مربوط به لنينيسم، نخبهگرايي، نظري? جامع? تودهاي و آراي فرويد مشاهده ميشود.»
دربار? جان مکللند، نويسند? کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب»
جي. اس. مکللند (J. S. McClelland) مدرس ارشد علوم سياسي در دانشگاه ناتينگهام است. از آثار او ميتوان به کتاب «ازدحام: از افلاطون تا کانتي» اشاره کرد.
دربار? ترجم? فارسي جلد سوم کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب»
جلد سوم کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب» با ترجمه و مقدم? جهانگير معينيعلمداري در نشر ني منتشر شده است. دکتر جهانگير معينيعلمداري، متولد 1342، پژوهشگر علوم سياسي، دانشيار گروه علوم سياسي دانشگاه تهران و مترجم ايراني است. حوز? تدريس و پژوهش او فلسف? سياسي، روششناسي و روش تحقيق در علوم سياسي و علوم انساني و جامعهشناسي معرفت و هنر را شامل ميشود.
از آثار تأليفي جهانگير معينيعلمداري ميتوان به کتاب «روششناسي نظريههاي جديد در سياست (اثباتگرايي و فرا اثباتگرايي)» و از ترجمههاي او، علاوه بر ترجم? جلدهاي اول و دوم و سوم کتاب «تاريخ انديش? سياسي غرب»، ميتوان به کتاب «بحران مشروعيت» اشاره کرد.
