کتاب «فلسف? سیاسی» نوشت? جین همپتن
انسانها از کِی به تفکر دربار? چگونگی ادار? جامعه پرداختند؟ کدام روشها برای ادار? جامعه مطلوبتر و کدامها نامطلوبند؟ جین همپتن در کتاب «فلسف? سیاسی»، ضمن معرفی و شرح نظریات گوناگونی که فیلسوفان سیاسی مختلف، در دورههای گوناگون، دربار? ادار? جامعه مطرح کردهاند و بررسی تأثیر عملی این نظریات بر جوامع و زندگی انسانها، ما را به تأمل دربار? سیاست و شیوههای درست و نادرست ادار? جامعه و مشارکت در بحثهایی از این دست فرامیخواند.
کتاب «فلسف? سیاسی»، با عنوان اصلی Political Philosophy، نهتنها به معرفی و شرح و بررسی مباحث نظری حوز? فلسف? سیاسی از دوران یونان باستان تا عصر مدرن میپردازد، بلکه بر آن است که ما را نیز، بهعنوان مخاطبان این کتاب، درگیر اندیشیدن در این حوزه و تأمل و پرسشگری دربار? چگونگی ادار? جامعه کند و به تفکر دربار? شیو? ادار? جوامع در آینده فراخواند.
چنانکه خشایار دیهیمی در مقدمهاش بر ترجم? فارسی کتاب «فلسف? سیاسی» توضیح میدهد، این کتاب «با این قصد نوشته شده است که خواننده را به شکلی جدی درگیر بحثها کند و در هر مورد جایی برای تفکّر خواننده برای خودش، و بدین ترتیب مشارکت در بحث، باقی بگذارد.»
کتاب «فلسف? سیاسی» به زبانی ساده نوشته شده و از همین رو علاوه بر دانشجویان علوم سیاسی، مخاطبان غیرمتخصص در این حوزه را هم که مسائل مربوط به شیو? حکومت و ادار? جامعه برایشان مهم است و در این باره دغدغه دارند به کار میآید.
متن اصلی کتاب «فلسف? سیاسی» اولین بار در سال 1997 منتشر شده است.
مروری بر کتاب «فلسف? سیاسی»
جین همپتن در کتاب «فلسف? سیاسی» به معرفی و شرح و بررسی نظریات فیلسوفانی میپردازد که موضوع بحثشان جوامع سیاسی و چندوچون این جوامع و شکلهای مطلوب و نامطلوب ادار? جامعه است.
کتاب «فلسف? سیاسی» تأمل دربار? جوامع سیاسی و چگونگی ادار? جامعه را در طول تاریخ و در چشماندازی تاریخی ارائه میدهد. در این کتاب میبینیم که نخستین فیلسوفان سیاسی چگونه دربار? ادار? جامعه میاندیشیدند و بعدها چه نظریاتی در این حوزه مطرح شده است.
در کتاب «فلسف? سیاسی» همچنین از تأثیر عملی نظریات مطرحشده در حوز? فلسف? سیاسی بر جوامع و زندگی انسانها سخن رفته است.
تأمل درباب اینکه چه روشهایی برای ادار? جوامع، بهتر و چه روشهایی در این زمینه نامطلوبند، از دیگر موضوعاتی است که در کتاب «فلسف? سیاسی» به بحث گذاشته شده است. در این کتاب همچنین باب تأمل دربار? نحو? مطلوب ادار? جوامع در آینده گشوده شده است.
همپتن، چنانکه خود در مقدم? کتاب «فلسف? سیاسی» توضیح میدهد، در این کتاب صرفاً به طرح نظریات سیاسی موجود، از یونان باستان تا عصر مدرن، بسنده نمیکند و به طرح نظریههای ابتکاری خودش دربار? موضوعات اصلی مورد بحث در کتاب هم میپردازد. او همچنین در مقدم? این کتاب، از اهمیت فمینیسم در تکوین پروژهای که در کتاب «فلسف? سیاسی» به آن پرداخته است سخن میگوید و تأکید میکند که «اندیشهها و چشماندازهای فمینیستی در هر فصل کتاب جاری و ساریاند». همپتن در ادامه دربار? کاربرد اندیشهها و چشماندازهای فمینیستی در پروژ? مربوط به فلسف? سیاسی، اینگونه توضیح میدهد: «تا جایی که فکر کردهام این اندیشهها و چشماندازها راهی هستند برای نگاه به گذشته و حال نظریّهپردازی سیاسی که نقدهای اصیل و چشماندازهای تازهای را پیش میآورند که برای خواننده روشنکننده و فکربرانگیز خواهند بود.»
کتاب «فلسف? سیاسی» از مقدمه، شش فصل که در دو بخش با عنوانهای «ماهیّت فرمانروایی سیاسی» و «حدود فرمانروایی سیاسی عادلانه» تنظیم شدهاند و مؤخره تشکیل شده است.
فصلهای ششگان? کتاب «فلسف? سیاسی» عبارتند از: «مسأل? فرمانروایی سیاسی»، «نظریّههای مدرن قرارداد اجتماعی»، «رضایت و دموکراسی»، «عدالت توزیعی»، «لیبرالیسم، باهَمادگرایی، و نظریّ? پُستلیبرالی» و «شهروندی، ناسیونالیسم، و فرهنگ».
دربار? جین همپتن، نویسند? کتاب «فلسف? سیاسی»
جین الیزابت همپتن (Jean Elizabeth Hampton)، متولد 1954 و درگذشته به سال 1996، فیلسوف سیاسی امریکایی است. از همپتن کتابها و مقالات بسیاری در زمین? فلسف? سیاسی، مخصوصاً درباب قرارداد اجتماعی و رضایت، منتشر شده است.
جین همپتن در سال 1996 وقتی تعطیلاتش را در پاریس میگذراند، بهطور ناگهانی و در حالی که تنها چهلویک سال داشت، بر اثر خونریزی مغزی درگذشت. از جمله آثار او میتوان به کتابهای «هابز و سنت قرارداد اجتماعی» و «اید? دموکراسی» اشاره کرد.
دربار? ترجم? فارسی کتاب «فلسف? سیاسی»
چاپ جدید کتاب «فلسف? سیاسی»، با ترجمه و مقدم? خشایار دیهیمی، در نشر نو منتشر شده است. خشایار دیهیمی، متولد 1334 در تبریز، مترجم، ویراستار و روزنامهنگار ایرانی است. او فرزند نصرالله دیهیمی، استاد دانشگاه و مترجم، همسر رؤیا رضوانی، مترجم، و پدر زندهیاد نازنین دیهیمی، مترجم و ویراستار، است.
دیهیمی فارغالتحصیل مهندسی شیمی از دانشگاه تبریز است. ارتباط او با محافل ادبی و روشنفکری، از جمله کانون نویسندگان ایران، در ده? 50 خورشیدی و بهواسط? آشنایی و همنشینیاش با غلامحسین ساعدی آغاز شد.
دیهیمی انگلیسی را از پدرش و نیز با کمک عبدالله توکل، مترجم مشهور و مطرح ایرانی، یاد گرفت. کتاب «یادداشتهای یک دیوانه»، که ترجم? دیهیمی از قصههایی از نیکلای گوگول است، اولین ترجمهای بود که از او منتشر شد. این ترجمه را عبدالله توکل خواند و پسندید و به رضا براهنی، که آن موقع بهعنوان مشاور با انتشارات هاشمی همکاری میکرد، داد و اولین چاپ این کتاب در سال 1363 در آن انتشارات به چاپ رسید.
دیهیمی آثار بسیاری را در زمین? فلسف? سیاسی، فلسف? زندگی و ادبیات به فارسی ترجمه کرده است. او همچنین دبیری و ویراستاری ترجم? چند مجموعه، از جمله مجموعههای «نسل قلم» و «تجربه و هنر زندگی»، را در کارنام? کاری خود دارد.
همکاری با نشریات مختلف و تدریس فلسف? سیاسی از دیگر فعالیتهای خشایار دیهیمی است. او از بنیانگذاران نشری? «نگاه نو» و مدتی هم عضو شورای نویسندگان این نشریه بوده است. همکاری با مجل? «شهروند امروز»، بهعنوان مشاور ارشد دور? دوم این مجله، از دیگر فعالیتهای مطبوعاتی خشایار دیهیمی است. دیهیمی مدتی هم در مجموع? انتشارات انقلاب اسلامی (فرانکلین سابق) کار کرده و در آنجا مسئول ویرایش کتاب «تاریخ تمدن» ویل دورانت بوده است.
از دیگر ترجمههای خشایار دیهیمی میتوان به کتابهای «روح پراگ»، «فلسفهی ترس»، «فلسف? تنهایی»، «داستایفسکی: جدال شک و ایمان»، «مارکسیستها»، «سوفیا پتروونا»، «بیگانه»، «شهر فرنگ اروپا: چکیدهای از پیدا و پنهان تاریخ قرن بیستم»، «فیلسوفان سیاسی قرن بیستم»، «تاریخچ? خوشبختی»، «نظری? نظم خودانگیخته»، «دیالکتیک تنهایی»، «فلسف? سیاسی» و «تفسیرهای جدید بر فیلسوفان سیاسی مدرن: از ماکیاولّی تا مارکس» اشاره کرد.
