وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند

کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند» نوشتۀ دومنیکو لوسوردو
کتابی در نقد سرمایه‌داری و لیبرالیسم و تبعات آن در امریکا و اروپای غربی. کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند»، با عنوان اصلی Wenn die Linke fehlt...: Gesellschaft des Spektakels, Krise, Krieg، کتابی است از دومنیکو لوسوردو که در آن با نگاهی انتقادی به بررسی جنبه‌های منفی تضعیف دولت رفاه و تأثیر آن بر زندگی اقتصادی و اجتماعی مردم پرداخته شده است.
لوسوردو در کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند» از ضرورت حضور فعال نیروهای چپ اروپایی، به‌عنوان نیروهایی که می‌توانند با سیاست‌گذاری‌های لیبرالی مبتنی بر خصوصی‌سازی و تضعیف دولت رفاه مقابله کنند، سخن می‌گوید و به نیروهای چپ هشدار می‌دهد که خطری را که به‌واسطۀ سیطرۀ سرمایه‌داری و لیبرالیسم برای دمکراسی و رفاه اقتصادی و اجتماعی پیش آمده است درک کنند.

مروری بر کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند»
دومنیکو لوسوردو در کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند» از اختلاف و شکاف طبقاتی شدیدی سخن می‌گوید که در امریکا و اروپای غربی پدید آمده است و تشدید می‌شود. لوسوردو این شکاف را برآمده از لیبرالیسم و تضعیف دولت رفاه و رشد خصوصی‌سازی می‌داند و به تحلیل و ریشه‌یابی و آسیب‌شناسی این پدید می‌پردازد. او در کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند»، ضمن بررسی انتقادی تأثیر لیبرالیسم بر وضعیت امروز جهان غرب، لیبرالیسم را در چشم‌اندازی تاریخی نیز مورد بررسی قرار می‌دهد تا سرچشمه‌های ایدئولوژیک آن را هویدا کند.
در کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند» به پیامدهای خصوصی‌سازی و تضعیف دولت رفاه در زندگی مردم امریکا و اروپای غربی پرداخته شده است. لوسوردو در این کتاب معتقد است و قصد دارد با ارجاع به آمار و ارقام و شواهد موجود اثبات کند که تضعیف دولت رفاه در کشورهای مبتنی بر اقتصاد سرمایه‌داری و سیاست‌های نئولیبرالی باعث شده است که اقلیتی از مردم در رفاه به سر برند و اکثریتی در فقر و محرومیت و گرسنگی باشند.
کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند» از ایجاد یک وضعیت جهان سومی در کشورهای پیشرفته سخن می‌گوید و از ضرورت حضور نیروهای چپ در صحنه و فعالیت آن‌ها برای رفع بحرانی که غرب، به‌واسطۀ سرمایه‌داری افسارگسیخته و خصوصی‌سازی و سیاست‌های لیبرالی، به آن دچار شده است.
کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند» به خطر مصادرۀ دموکراسی به‌دست سرمایه هشدار می‌دهد و به جنگ‌افروزی‌های نظام سرمایه‌داری غرب اشاره می‌کند و به اینکه غرب، به‌رغم شعارهای دموکراتیکی که سرمی‌دهد، خود به تهدیدی برای دموکراسی بدل شده است.
لوسوردو در کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند»، ضمن طرح بحران‌ اقتصادی و اجتماعی ناشی از سیاست‌های لیبرالی نظام سرمایه‌داری غرب و توجه دادن به خطر برآمده از این سیاست‌ها، این پرسش را پیش می‌کشد که «چپ‌های غربی بالاخره کی قادر خواهند بود این خطر تراژیک را درک کنند و متناسب با آن دست به عمل بزنند.»
در بخشی از کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند» این‌گونه به افزایش نابرابری در کشورهای پیشرفتۀ سرمایه‌داری و نیز تأثیر بحران اقتصادیِ قرن اخیر بر زندگی اقلیتی ثروتمند اشاره شده است: «در واقع تعداد کمی از افراد ممتاز از درون این بحران ثروتمندتر و قدرتمندتر بیرون آمدند، که با وقاحت این ثروت و قدرت را نیز به نمایش می‌گذارند. حتی اگر تحلیل‌گران دارای نظرات متفاوتی باشند، در یک مورد اتفاق نظر دارند: در کشورهای پیشرفته سرمایه‌داری نابرابری‌ها افزایش می‌یابد و قطب‌بندی اجتماعی تشدید می‌شود.»

دربارۀ دومنیکو لوسوردو، نویسندۀ کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند»
دومنیکو لوسوردو (Domenico Losurdo)، متولد 1941 و درگذشته به سال 2018، مورخ، جستارنویس، فیلسوف مارکسیستِ هگلی و فعال سیاسی کمونیست ایتالیایی است. لوسوردو دارای دکترا از دانشگاه اوربینو و مدیر مؤسسۀ علوم فلسفی و آموزشی و مدرس تاریخ فلسفه در همین دانشگاه بود. او در دهۀ 60 میلادی یک فعال چپ رادیکال و عضو یک گروه کوچک از کمونیست‌های ایتالیاییِ طرفدار جمهوری خلق چین بود. نقد لیبرالیسم و امپریالیسم و استعمار و نقد این باور که لیبرال‌ها در خط مقدم مبارزات دموکراتیک هستند و نیز نقد چپ معاصر و مارکسیسم غربی از مضامین محوری آثار دومنیکو لوسوردو هستند. لوسوردو همچنین یکی از متخصصان ماتریالیسم تاریخی و تاریخ اندیشۀ غربی بود و در آثارش به مطالعه در اندیشه‌های فیلسوفانی چون کانت و هگل و نیچه پرداخته بود.
دومنیکو لوسوردو در سال 2018، در هفتادوشش‌سالگی، براثر تومور مغزی درگذشت. از آثار او می‌توان به کتاب‌های «استالین: تاریخ و نقد یک افسانۀ سیاه» و «لیبرالیسم: ضد تاریخ» اشاره کرد.


دربارۀ ترجمۀ فارسی کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند»
کتاب «وقتی نیروهای چپ در صحنه نیستند با ترجمۀ خ. طهوری در نشر اشاره منتشر شده است. خ. طهوری (خسرو طهوری)، متولد 1325، مترجم ایرانی است. از ترجمه‌های او می‌توان به کتاب‌های «چین در عزیمت اما به کدام سو؟» و «اقتصاد و مالکیت – دولت و بازار در چین امروز» اشاره کرد.