حقوق بین الملل کیفری

حقوق بین‌الملل کیفری
آنتونیو کاسسه
حسین پیران
ناشر: نو

کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری» اثر آنتونیو کاسسه
اصطلاحاتی نظیر جنایت جنگی، نسل‌کشی، جنایت علیه بشریت و تروریسم را بارها شنیده‌ایم. احتمالا در توصیف بسیاری از وقایع از این اصطلاحات استفاده شده و حتی گاهی در گفت‌وگوهای عمومی نیز برخی از این اصطلاحات به کار گرفته می‌شوند بی‌آنکه معنای دقیق‌شان مشخص باشد. این‌ها و اصطلاحاتی دیگر در واقع به اعمالی اطلاق می‌شوند که در دهه‌های اخیر جرم‌انگاری شده‌اند و منع آنها مورد توافق کشورهای مختلف است. اما این اصطلاحات پرکاربرد دقیقا به چه اعمالی اطلاق می‌شوند و از چه زمانی به کار گرفته شده‌اند؟ همچنین بر اساس چه قواعدی باید این اعمال را منع و تعقیب کرد و چه مرجعی صلاحیت محاکمه کسانی را دارد که مرتکب این اعمال می‌شوند؟ این‌ها و پرسش‌های بسیار دیگری در کتابی مفصل با عنوان «حقوق بین‌الملل کیفری» مطرح و پاسخ داده‌ شده‌اند.
کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری» منبع و مرجعی معتبر در گستره حقوق بین‌الملل کیفری است و نویسنده اولش، آنتونیو کاسسه، از نامدارترین چهره‌های این عرصه به شمار می‌رود. حقوق بین‌الملل کیفری درواقع به مجموعه‌ای از قواعد بین‌المللی گفته می‌شود که با دو هدف وضع شده‌اند. هدف اول ممنوع بودن انجام اعمالی خاص نظیر جنایت علیه بشریت، جنایت جنگی، نسل‌کشی، تروریسم، شکنجه و تهاجم است. هدف بعدی مربوط به به کسانی که این اعمال را انجام می‌دهند به این معنا که آنها مشمول مسئولیت کیفری خواهند شد. بر این اساس حقوق بین‌المللی کیفری این اجازه یا تکلیف را متوجه دولت‌ها می‌کند که اعمال مجرمانه‌ای که ذکرشان رفت تعقیب و مجازات کنند.
حقوق بین‌الملل کیفری شاخه‌ای از حقوق بین‌الملل است که معمولا با محاکمات نورنبرگ پس از جنگ جهانی دوم مورد توجه قرار گرفت. در کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری» با اصول و تئوری‌های حقوقی این شاخه از حقوق بین‌الملل آشنا می‌شویم.
کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری» در عرصه‌ای که به آن پرداخته اثری جامع است و شاید بتوان گفت نکته‌ مهمی در این رشته وجود ندارد که در این کتاب به آن پرداخته نشده باشد. مخاطبان اصلی این کتاب اگرچه حقوق‌دانان و دانشجویان این رشته به شمار می‌روند اما با این حال کتاب می‌تواند مخاطبانی عام‌تر هم داشته باشد.
در کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری» برای توضیح دقیق‌تر بسیار از موضوعات به اسناد بین‌المللی مربوطه و همچنین رویه‌های قضایی استناد شده که این به درک بهتر قواعد حقوق بین‌الملل کیفری کمک می‌کند.


مروری بر کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری»
حقوق بین‌الملل کیفری از خاکستر جنگ جهانی دوم زاییده شد. جنگ بالکان در دوره پس از جنگ جهانی دوم صحنه وقوع جرایمی چون نسل‌کشی و جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت بود. با فاصله‌ای اندک، در افریقا نیز نسل‌کشی گسترده‌ای رخ داد. این فجایع کشورهای مختلف و نهادهای بین‌المللی را به سمت ایجاد دیوان بین‌المللی کیفری سوق داد. این دیوان نیاز به تبیین و روشن‌سازی اصول مربوط به خودش را داشت و یکی از مهم‌ترین حقوق‌دانانی که این وظیفه را بر عهده داشت پروفسور آنتونیو کاسسه، نویسنده اول کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری»، بود.
کاسسه در سال 2003 کتابی مهم در زمینه حقوق بین‌الملل کیفری منتشر کرد که از همان زمان به عنوان متنی مرجع شناخته شد. آن کتاب درواقع ویراست اول کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری» است. کاسسه ویراست دوم آن کتاب را در سال 2008 منتشر کرد که شامل تغییراتی اساسی بود. با مرگ کاسسه در سال 2011 همکاران و شاگردان او تصمیم به انتشار نسخه تازه‌ای از این کتاب گرفتند که همین کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری» است.
کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری» درواقع حاصل کار گروهی از بهترین متخصصان این رشته از حقوق بین‌الملل است که پنج نویسنده دارد: پائولو گایتا، لورل بیگ، ماری فان، کریستوفر گاسنل و الکس ویتینگ. هر بخش از کتاب توسط یکی از این نویسندگان نوشته یا مورد اصلاح قرار گرفته و به این ترتیب آنتونیو کاسسه نویسنده اول این کتاب شناخته می‌شود که نامش در کتاب گنجانده شده است. نویسندگان در بخش‌های مختلف کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری» به رویه قضایی دیوان بین‌المللی کیفری و سایر مراجع تازه تاسیس شده در این عرصه توجه داشته‌اند و آنها در کتاب لحاظ کرده‌اند.
کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری» بیست و یک فصل دارد و از نظر علمی کتابی شاخص محسوب می‌شود تا جایی که می‌توان آن را به عنوان کتابی درسی در نظر گرفت. عناوین فصل‌های کتاب به ترتیب عبارتند از: «مبانی حقوق بین‌الملل کیفری»، «قانونی بودن جرم و مجازات»، «عناصر جرائم بین‌المللی با تاکید بر عنصر معنوی جرم»، «جنایات جنگی»، «جنایات علیه بشریت»، «نسل‌کشی»، «شکنجه و تهاجم»، «تروریسم»، «مباشرت در جرم: مباشرت غیرمستقیم و شراکت در جرم»، «مسئولیت کیفری در قبال ترک فعل و مسئولیت آمر»، «اشکال دیگر مسئولیت کیفری و جرائم خاص»، «شرایط رافع مسئولیت کیفری»، «اطاعت از دستور مقام مافوق و سمت رسمی»، «دیوان‌های بین‌المللی کیفری»، «برخورد با جرائم بین‌المللی در سطح داخلی»، «مقابله صلاحیت بین‌المللی و صلاحیت داخلی»، «موانع حقوقی اعمال صلاحیت کیفری»، «پذیرش ویژگی‌های اساسی نظام ترافعی در سطح بین‌المللی»، «اصول عمومی ناظر بر محاکمات کیفری بین‌المللی»، «تحقیقات مقدماتی و جریان محاکمات در مراجع کیفری بین‌المللی» و «رسیدگی پژوهشی و اجرای احکام».

درباره آنتونیو کاسسه، نویسنده کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری»
پروفسور آنتونیو کاسسه در سال 1937 متولد شد و در 2011 از دنیا رفت. او استاد مشهور حقوق بین‌الملل و اهل ایتالیا بود. کاسسه در حوزه حقوق بین‌الملل نامی شناخته شده بوده و در ایران نیز چهره مطرحی به شمار می‌رود و اغلب کتاب‌هایش به فارسی ترجمه شده‌اند. کاسسه تا دهه 1990 میلادی عمدتا در زمینه حقوق بین‌الملل عمومی پژوهش و تدریس می‌کرد و کتاب می‌نوشت. از دهه 1990 به این سو کاسسه به طور خاص به حقوق بین‌الملل کیفری توجه کرد. او دارای کتاب‌های متعددی در حقوق بین‌الملل و حقوق بین‌الملل کیفری به سه زبان انگلیسی، فرانسه و ایتالیایی است.

درباره ترجمه کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری»
کتاب «حقوق بین‌الملل کیفری» با ترجمه حسین پیران در نشر نو منتشر شده است.
حسین پیران، متولد 1335 در تهران، حقوق‌دان و عضو دیوان دایمی داوری (لاهه) است. او دارای مدرک دکترای حقوق بین‌الملل است و رشته تخصصی‌اش حقوق بین‌الملل عمومی، حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری و حقوق داوری بین‌المللی می‌باشد. پیران به عنوان نویسنده و مترجم آثاری به خصوص در حیطه تخصصی‌اش تالیف و ترجمه کرده است. او همچنین کتاب‌هایی هم ترجمه کرده که مخاطبانی عام‌تر دارند و از میان آنها می‌توان به «پایان دموکراسی» و «سفر در زمان» اشاره کرد.