کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک» اثر کلود فردريک باستياترجمه اسماعيل غروي، نشر ثالث
جستارهايي از يکي از چهرههاي شناخته شده مدافع بازار آزاد و مالکيت خصوصي. کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک»، همانطور که از عنوانش هم برميآيد، شامل سه متن مهم از کلود فردريک باستيا است که در آنها بخشي از مهمترين ايدهها و نظريههاي او بازتاب يافته است.
آزادي و اقتصاد دو دغدغه اصلي کلود فردريک باستيا بودند و اين دغدغهها در کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک» نيز ديده ميشود.
آثار باستيا همچنان متوني قابل توجه و قابل بحثاند و او هنوز براي بسياري از اقتصاددانان طرفدار بازار آزاد چهرهاي مهم به شمار ميرود. در کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک» با گزيدهاي از بهترين جستارهاي باستيا روبرو هستيم.
مروري بر کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک»
«حکومت»، «قانون» و «آنچه ديده ميشود و آنچه ديده نميشود» عناوين سه جستار از کلود فردريک باستيا هستند که در کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک» گردآمدهاند.
فردريک باستيا انديشمند ليبرال کلاسيک فرانسوي قرن نوزدهم است. نوشتههاي او و از جمله آنچه در کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک» آمده يکي از بهترين منابع بري شناخت فلسفه ليبراليسم کلاسيک است.
فردريک باستيا سبک نويسندگي مخصوص به خود داشت و اين ويژگي در کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک» نيز ديده ميشود.
مترجم کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک» در ابتداي کتاب يادداشتي نوشته و در آغاز آن، اين پرسش را مطرح کرده که چرا باستيا به عنوان نويسندهاي ليبرال که در قرن نوزدهم ميزيست بايد برايمان مهم باشد؟ او پرسشهاي ديگري هم مطرح کرده: چرا نوشتههاي او و امثال او چراغ راهي مخصوصا براي انسان اروپايي پس از او نشد؟ چرا به ويژه در قرن بعدي، به توصيهها و رهنمودهاي اين طيف از متفکران کاملا پشت پا زده شد و سدهاي سراسر خونين به بار آورد؟
مترجم کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک» در پاسخ به اين پرسشها نوشته که کلود فردريک باستيا پاسخهايي شگفتآور در آثارش به جا گذاشته است: «او که از اتفاقات و فجايع خونين 1789 و انقلابهاي ناموفق پس از آن متحير بود، به دنبال يافتن پاسخ براي پرسشهاي بنياديني برآمد که در کمال ناباوري، ذهن انسان معاصر را نيز مانند او به خود مشغول کردهاند. به اين ترتيب، او مطالعه تطبيقياش را از دوران باستان آغاز ميکند و تا زمان معاصر خويش پيش ميآيد. باستيا در بررسيهايش به ويژه از اقتصاددانهاي فرانسوي و بريتانيايي طرفدار تجارت آزاد، متفکران ليبرال کلاسيک و نيز مشي و مرام پدران بنيانگذار ايالات متحد امريکا در شيوه حکومتداري تاثير ميپذيرد و نمود اين تاثيرپذيري را ميتوان در آثارش مشاهده کرد.»
کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک» کتابي کوچک است که سه متن مهم و جسورانه از باستيا را دربرگرفته است. در ساله اول که «حکومت» نام دارد، او به روشي متفاوت از جريان غالب دورانش به شرح شيوه صحيح و معقول حکومتداري از منظر خودش پرداخته است. او در اين رساله نقدي ليبراليستي از انقلابهاي 1789 و 1848 فرانسه به دست داده است.
رساله دوم کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک»، «قانون» نام دارد و به قول مترجم کتاب اين اوج شاهکار نويسندگي باستيا است. او در اينجا به دشمنان ليراليسم حمله ميکند و زباني که در اين رساله به کار گرفته جدلي و گزنده است.
متن پاياني کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک»، در زمينه اقتصاد سياسي نوشته شده و نشان ميدهد که هر سياست اقتصادي دو وجه دارد که متضاد با هماند و باستيا در رساله «آنچه ديده ميشود و آنچه ديده نميشود» به تشريح اين دوجه پرداخته است: «اين رساله به ما ميآموزد که هر سياست اقتصادي دو رو دارد که حکام و کاسبان سياسي آن روي زيبا و دلکش را به مردم نشان ميدهند و روي زشت و خانمانسوزش را از نظرها پنهان ميکنند و با در بوق و کرنا کردن روي زيبا مردم را با آن سياستها همراه ميکنند تا خودشان در قدرت بمانند و منافع صاحيبان امتياز را تامين کنند.»
درباره کلود فردريک باستيا نويسنده کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک»
کلود فردريک باستيا در 29 ژوئن 1801 در بايون فرانسه متولد شد و در سال 1850 درگذشت. او به عنوان اقتصاددان، نويسنده و روزنامهنگار شناخته ميشود و نقش مهمي در جريان تجارت آزاد اروپاي قارهاي در قرن نوزدهم داشت. در تاريخ اقتصاد از او به عنوان رسالهنويسي بزرگ ياد ميشود و حتي برخي او را با عنوان باهوشترين روزنامهنگار اقتصادي ناميدهاند. باستيا مدافع بازار آزاد و مالکيت خصوصي و دولت کوچک بود. تفکر او از آثار کساني چون آدام اسميت و اقتصاددانان فرانسوي مدافع بازار آزاد مثل فرانسوا کنه، ژان باتيست سه، شارل کنت و ريشار کانتيون تاثير گرفته بود.
کلود فردريک باستيا در دهسالگي پدر و مادرش را از دست داد و پدربزرگ و مادربزگرش او را بزرگ کردند. او خيلي زود وارد بازار کار شد. مرگ پدربزرگش در بيست و پنج سالگياش سبب شد که او ملک خانوادگيشان را به ارث ببرد. او کشاورز شد و از آن به بعد او توانست وقتش را صرف علايقش کند. او پرمطالعه بود و کتابهايي در زمينههاي مختلف ميخواند. پس از انقلاب 1820 فرانسه، باستيا فعاليتهاي سياسياش را شروع کرد و در سال 1831 به عنوان قاضي صلح انتخاب شد. يک سال پس از آن نيز به عضويت شوراي عمومي درآمد. باستيا پس از انقلاب 1848 به عضويت مجلس قانونگذاري ملي انتخاب شد. او نويسندگي را از دهه 1830 به شکل پراکنده شروع کرد اما از 1844 به شکل جديتري به نوشتن و انتشار آثارش پرداخت.
درباره ترجمه کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک»
کتاب «سه رساله: جستارهايي درباره ليبراليسم کلاسيک» با اسماعيل غروي توسط نشر ثالث منتشر شده است.
اسماعيل غروي، متولد 1369، مترجم ايراني است. کتاب «محافظهکاري امريکايي» ديگر ترجمه اوست.
