طریق بسمل شدن

طریقِ بِسمِل شدن
نویسنده‌ای عراقی باید از جنگ ایران و عراق روایتی حماسی – تبلیغاتی به سودِ عراق به دست دهد؛ روایتی که این جنگ را به جنگ قادسیه ربط دهد و در آن ایرانیان مجوس باشند. نویسنده اما نمی‌تواند چنین کند، چون بیشتر می‌داند و قضایا را جور دیگر می‌بیند و ضمناً به جنگ هم نگاه خوشی ندارد و نمی‌تواند آن را آن گونه که حکومت عراق از او می‌خواهد تصویر کند. محمود دولت‌آبادی در رمان طریقِ بِسمِل شدن جنگ ایران و عراق را از چنین زاویه‌ای روایت کرده است؛ از دیدِ یک نویسنده عراقی که با حکومت عراق و فرماندهان نظامی، که می‌خواهند روایتِ او را به بلندگوی تبلیغاتی خود علیه ایران تبدیل کنند، در کشمکش است و نمی‌خواهد روایتِ دیکته‌شده آنان را مکتوب کند. نگاه او به سویه‌های غیرانسانی و مخرب جنگ است و به جزئیات و حقایقی فراتر از آنچه که از او خواسته‌اند ببیند و روایت کند. او از دل جنگ ایران و عراق به عمق تاریخ مناسبات ایران و اعراب نقب می‌زند و از جمله اشاره می‌کند به ماجرای کشته شدن ابومسلم خراسانی به دستِ خلیفه منصور دوانیقی. نویسنده همچنین در پیِ خلق روایتی است که برپادارنده صلح باشد، نه آتش‌بیارِ جنگ. چنین روایتی اما به کارِ مقامات عراقی نمی‌آید و سراسرِ رمان گویا شرحِ کشمکشی است میان این نویسنده صلح‌طلبِ عراقی که قلم به دست دارد و جنگ‌طلبانی که سلاح به دست گرفته‌اند.
رمان طریقِ بِسمِل شدن در نشر چشمه منتشر شده است.
درباره نویسنده: محمود دولت‌آبادی (- 1319)، داستان‌نویس، فیلمنامه‌نویس، نمایشنامه‌نویس، مقاله‌نویس و بازیگر تئاتر و سینما.
رتبه گودریدز: 3/24 از 5.