تاریخ فشرده ی هند

معرفی کتاب تاریخ فشرده هند اثر جان زوبرژیتسکی

دریچه‌ای برای ورود به پنج هزار سال تاریخ هند. کتاب تاریخ فشرده هند روایتی فشرده و در عین‌حال جاندار از تاریخ پنج هزار ساله هندوستان، از دوره هاراپا تا هند نوین، است.
هندوستان تاریخی کهن و پرفراز و نشیب دارد. تاریخی آکنده از تناقض‌ها و تضادها و حوادث متعدد. جان زوبرژیتسکی در تاریخ فشرده هند به اعتبار چهار دهه مطالعه درباره این تاریخ درازدامن، اثری مرجع با روایتی ملموس و پرکشش به دست داده است.
تاریخ فشرده هند، اگرچه همان‌گونه که از عنوانش هم برمی‌آید، خلاصه‌ای از یک تاریخ طولانی است اما ما با خواندن این کتاب تصویری از گذشته و امروز هندوستان به دست می‌آوریم؛ از کشوری که سرشار از پیچیدگی و گوناگونی است و به دشواری می‌توان آن را در قالبی یکپارچه جای داد.

درباره کتاب تاریخ فشرده هند

گذشته و امروز هند پر است از پیچیدگی که شناخت آن را کم‌وبیش دشوار می‌کند. هند کشوری است چنان پهناور و پرجمعیت که به قول یک نویسنده و پژوهشگر بنگالی، شمار افراد استثنایی آن شاید به میلیون‌ها تن برسد. اما همان‌گونه که جان زوبرژیتسکی در کتاب تاریخ فشرده هند نشان داده، این پیچیدگی‌ها هر مانعی پیش پای دانشجویان و تاریخ‌نگاران بگذارند، چشم‌پوشی از درس‌های مهم گذشته و اکنون این کشور نابخردانه خواهد بود.
با خواندن کتاب تاریخ فشرده هند با این پرسش مواجه می‌شویم که آیا تنش‌های داخلی همچنان می‌توانند سد راه هند برای دستیابی به قدرت و ثروت شوند؟
زوبرژیتسکی در تاریخ فشرده هند، با مروری سریع و مختصر بر تاریخی چند هزارساله، درس‌های آن را پیش چشم ما عیان کرده است. او در کتابش نشان می‌دهد که هندوستان کهن‌ترین تمدن و بزرگ‌ترین دموکراسی جهان است و تکیه‌گاهی بین شرق و غرب آسیا و قدرت قاهری در اقیانوس هند به شمار می‌رود. کشوری است به سرعت در حال دگرگونی که نظم نوین جهانی را پذیرفته و در این چارچوب گام برمی‌دارد. 
کتاب تاریخ فشرده هند به جز رخدادنامه و پیشگفتار دارای ده بخش با این عناوین است: «تمدن‌های نابود شده»، «انقلابی‌های مذهبی»، «دوران کلاسیک»، «ورود اسلام»، «گورکانیان، مغولان کبیر»، «بازرگانان و مزدوران»، «جرقه در بشکه باروت»، «راه دراز آزادی»، «تاسیس دولت ملی» و «هند نوین».
در بخش‌های ابتدایی تاریخ فشرده هند با داستان پادشاهان، خدایان، فاتحان و استعارگران روبروییم. داستانی که جابه‌جا با حضور چهره‌های حماسی و همچنین چهره‌هایی ناشناخته در خارج از هند پیش می‌رود. از یک‌سو با شخصیت‌هایی چون بودا و اسکندر و گاندی سروکار داریم و از سوی دیگر با چاندراگویتا که به ژولیوس سزار هند مشهور است و نیز با نخستین زن مسلمانی که در هند به فرمانروایی رسید. 
بخش‌های پایانی کتاب تاریخ فشرده هند درباره تضادها و چندپاره‌گی هند مدرن است. در اینجا نیز با جهانی پرتضاد روبرو می‌شویم که یک‌سویش خیال‌پردازی‌های سینمای بالیوود و کسب‌وکارهای پررونق آی‌تی قرار دارد و در سوی دیگرش واقعیت تجزیه و گسترش فلاکت و بیغوله‌ها دیده می‌شود.

خلاصه کتاب تاریخ فشرده هند

در بخشی از تاریخ فشرده هند درباره اهمیت تاریخی و دامنه نفوذ هند می‌خوانیم: «در طول هزاران سال، نفوذ دین و اندیشه و دانش هندی تا دوردست‌ها رفت و به جهان همه‌چیز داد، از دستگاه دهدهی تا یوگا و از سینمای بالیوود تا گیاه‌خواری. میراث استعمار انگلیسی‌ها زبان انگلیسی را پر از واژه‌های هندی کرد... قدرت نرم هندی دو هزار سال از راج قدیم‌تر است. حدود سال 240 پ.م شورای بودایی سوم -که شمال کشور در پاتالی پوترا برگزار شد- از امپراتور آشوکا فرمان گرفت که مبلغانی برای ترویج تعالیم بودا به نُه کشور گسیل کند.»

درباره جان زوبرژیتسکی نویسنده کتاب تاریخ فشرده هند

جان زوبرژیتسکی، نویسنده، تاریخ‌نگار، روزنامه‌نگار و دیپلمات معاصر استرالیایی است. او دارای مدرک کارشناسی ارشد در تاریخ آسیای جنوبی و زبان هندی از دانشگاه ملی استرالیا است. همچنین دوره دکتری تاریخ هند را در دانشگاه نیوساوت ولز گذرانده است. زوبرژیتسکی به جز نوشتن آثار تاریخی به عنوان سردبیر بخش خارجی روزنامه «استرالیایی» کار کرده و پس از آن نویسنده تمام‌وقت این روزنامه شده است. او به خصوص به خاطر پژوهش‌هایش درباره تاریخ هند شناخته می‌شود چرا که بیش از چهل سال به کاوش در تاریخ هند پرداخته و تجربه زندگی در این کشور را هم داشته است. زوبرژیتسکی در هندوستان دیپلمات و خبرنگاری خارجی بوده و درباره جامعه و فرهنگ و سیاست این کشور تدریس کرده و به وفور نوشته است. 

کتاب تاریخ فشرده هند برای چه کسانی مناسب است؟

تاریخ فشرده هند اثری مرجع به قلم نویسنده‌ای است که متخصص تاریخ هند است اما این کتاب تنها برای پژوهشگران و دانشجویان تاریخ نوشته نشده است. زوبرژیتسکی در این اثر مخاطبانی عام‌تر را هم مدنظر قرار داده و با انتخاب روایتی که بی‌شباهت به روایتی داستانی نیست، قصد داشته تمام کتاب‌خوانان را با تاریخ کشوری که بخشی از میراث بشری در آنجا شکل گرفته آشنا کند. بنابراین علاقه‌مندان به کتاب‌های تاریخی به طور عام و حتی دوستداران ادبیات داستانی می‌توانند مخاطب این کتاب باشند.