کتاب ملکمخان نظريهپرداز نوسازي سياسي در صدر مشروطه تلاش کرده تا زندگي سياسي و اجتماعي ملکمخان را مرور کند و در ضمن به بررسي انديشه فکر او به عنوان نماد روشنفکري عصر مشروطه ميپردازد. ملکم خان در ابتدا شيفته "غربيسازي" جامعه بود و به اصلاحات از بالا دل بسته، اما با شکست اين روش، "نوسازي" سياسي را برگزيد. او ميکوشد با اصلاح فرهنگ جامعه، زمينه اصلاحات در سطوح بالاي ساخت سياسي را فراهم آورد. او روزنامه قانون را منتشر کرد و بخش تازهاي در زندگياش آغاز شد. قاضيمرادي در ملکم خان به برخي قضاوتهاي يکجانبهنگرانه درباره ملکمخان و عموم روشنفکران عصر مشروطه پاسخ ميدهد.البته بخش عمدهاي از کتاب ملکم خان پاسخي به نظرات ماشاالله آجوداني در کتاب مشروطه ايراني است. از نظر او تحليلهاي آجوداني درباره جنبش روشنفکري و از جمله روشنفکري عصر مشروطه يکجانبه و کوبنده است. در فصل دوم کتاب به نوعي به جدال با آجوداني برميخيزد و در مورد ابعاد مختلف اصالت روشنفکري و مفهوم تأمل ايراني مبسوط ميپردازد.
