چرا ملت ها شکست می خورند؟ (شومیز - روزنه)

کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟» اثر دارون عجم اوغلو و جیمز ای. رابینسون
اثری که دانش مبارزه با الیگارشی را می‌آموزد و مسیر دست‌یابی به توسعه اقتصادی را بر اساس واقعیت‌های تاریخی بررسی می‌کند. کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟» با عنوان فرعی «ریشه‌های قدرت، ثروت و فقر» اثری است از دارون عجم اوغلو و جیمز ای رابینسون که با بررسی نمونه‌های متعدد تاریخی بار دیگر و از منظری متفاوت به مسئله توسعه اقتصادی و ارتباطش با قدرت توجه کرده است.
کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟» اثر مشهوری در زمینه مباحث مربوط به توسعه اقتصادی است به خصوص برای جوامعی که با قدرت مهارنشده روبرو هستند. این کتاب با استقبال و نظرات بسیار مثبتی روبرو بوده و به طور کلی در سال‌های اخیر اثری تاثیرگذار در حوزه اقتصاد و علوم سیاسی به شمار رفته است.

مروری بر کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟»
کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟» پس از انتشار با نقدهای مثبت و نظرات تحسین‌آمیز شش اقتصاددان برنده جایزه نوبل روبرو شد. نویسندگان کتاب به موضوعی توجه کرده‌اند که به خصوص برای کشورهایی که با موانع عمده توسعه روبرو هستند حایز اهیمت است. آنها معتقدند که رسیدن به توسعه نیازمند عبور از نظام‌های الیگارشی یا آن‌طور که مترجمان کتاب گفته‌اند نظام‌های اندک‌سالار است. آنها همچنین شرایط اقتصادی موثر بر شکل‌گیری و فروپاشی نظام‌های اندک‌سالار را هم مورد بررسی قرار داده‌اند.
دارون عجم اوغلو و جیمز رابینسون در کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟» نقطه کلیدی بحث‌شان در باب توسعه را حول رابطه دولت با ملت صورت‌بندی کرده‌اند. آنها با بررسی نمونه‌هایی تاریخی نشان داده‌اند که شکوفایی اقتصادی در هر کشوری که محقق شود الیگارشی در آنجا از میان می‌رود و برعکس در هر جایی که اقتصاد زمین‌گیر شود زمینه برای بروز الیگارشی فراهم می‌شود. بر همین اساس است که در مقدمه فارسی کتاب آمده که: «تجربه کشورهای مختلف از اروپای شرقی و شوروی سابق گرفته تا آفریقا و آمریکای لاتین مسجل ساخته است نمی‌توان در حکومت‌های اندک‌سالار با سرمایه‌گذاری‌های دولتی، حمایت از صنایع داخلی، خصوصی‌سازی، آزادسازی قیمت‌ها، تجارت آزاد، و... گامی به سوی بهبود عملکرد اقتصادی برداشت. مسئله اقتصادی همه کشورهای در حال توسعه مهار الیگارشی است. اقتصاد و اقتصاددانان اگر می‌خواهند به مردم کمک کنند باید رمز مقابله با الیگارشی را شناسایی و با سیاست‌های اقتصادی زمینه محو الیگارشی را فراهم نمایند.»
کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟» در فصول مختلف‌اش و در قالب روایتی جذاب داستان سقوط ملت‌هایی را برای ما تشریح کرده که قربانی نظام الیگارشی بوده‌اند. از این‌رو است که عجم اوغلو و رابینسون تاکید دارند که برای دور شدن از این سقوط باید هرچه بیش‌تر در راه توانمندسازی و قوی کردن جوامع و مردم کوشید.
کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟» به جز مقدمه و پیش‌درآمد دارای پانزده فصل با این عناوین است: «خیلی نزدیک، خیلی متفاوت»، «نظریه‌هایی که جواب نمی‌دهند»، «تولید فقر و غنا»، «تفاوت‌های کوچک و برهه‌های سرنوشت‌ساز: وزن تاریخ»، «من آینده را دیده‌ام، و نتیجه‌بخش است: رشد تحت سلطه نهادهای استثماری»، «جدایی»، «نقطه عطف»، «در سرزمین ما نه: موانع توسعه»، «توسعه معکوس»، «پراکندگی رفاه»، «چرخه تکاملی»، «چرخه شوم»، «امروزه چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟»، «درهم شکستن قالب» و «فهم فقر و غنا».

درباره دارون عجم اوغلو، جیمز. ای. رابینسون نویسندگان کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟»
دارون عجم اوغلو، متولد 1967، نویسنده و اقتصاددان امریکایی‌تبار معاصر است که در خانواده‌ای ارمنی در استانبول ترکیه متولد شده است. او در خانواده‌ای فرهنگی رشد کرد. پدرش مدرس دانشگاه و وکیل بود و مادرش نیز معلم و مدیر مدرسه بود. عجم‌اوغلو تحصیلات متوسطه‌اش را در ترکیه پشت سر گذاشت و برای تحصیلات دانشگاهی به بریتانیا رفت. او مقطع کارشناسی را در دانشگاه یورک پشت سر گذاشت و پس از گرفتن مدرک فوق‌لیسانس در زمینه اقتصادسنجی و اقتصاد ریاضیاتی، سرانجام دوره دکتری خود را در مدرسه اقتصاد لندن سپری کرد. عجم اوغلو در سال‌های اخیر چهره مشهوری در زمینه اقتصاد بوده است و علاوه بر تدریس به عنوان پژوهشگر نیز فعالیت‌های متعددی داشته است و جوایزی هم به دلیل فعالیت‌های مختلفش کسب کرده است. از او آثاری به فارسی ترجمه شده که از میان آنها می‌توان از این کتاب‌ها نام برد: «قدرت و پیشرفت»، «راه باریک آزادی»، «ریشه‌های اقتصادی دیکتاتوری و دموکراسی»، «در تکاپوی حکمرانی خوب» و «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند».
جیمز ای. رابینسون، متولد 1960، نویسنده و اقتصاددان معاصر انگلیسی است. او تحصیلات دانشگاهی‌اش را در رشته اقتصاد در دانشگاه‌های اقتصاد لندن، وارویک و ییل تا مقطع دکتری ادامه داد و سپس به به عنوان مدرس در دانشگاه هاروارد مشغول به کار شد. رابینسون در کنار تدریس به پژوهش هم مشغول بوده و به طور خاص درباره توسعه اقتصادی در کشورهای امریکای لاتین و آفریقا مطالعه کرده است. عجم اوغلو و رابینسون در مدسه اقتصاد لندن با هم آشنا شدند و این آشنایی زمینه‌ساز همکاری‌های بعدی آنها در تالیف کتاب‌هایی در حوزه‌های اقتصاد و علوم سیاسی بوده است.

درباره ترجمه کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟»
کتاب «چرا ملت‌ها شکست می‌خورند؟» با ترجمه مشترک محسن میردامادی و محمدحسین نعیمی‌پور در نشر روزنه منتشر شده است. این ترجمه توسط سید علیرضا بهشتی شیرازی با متن اصلی مقابله شده است.
محسن میردامادی، متولد 1334 در نجف‌آباد، فعال سیاسی، مترجم معاصر ایرانی است که به عنوان مدرس دانشگاه و روزنامه‌نگار هم فعالیت داشته است. او ابتدا تحصیلاتش را در رشته راه و ساختمان پی گرفت اما بعدتر در رشته مطالعات استراتژیک و روابط بین‌الملل ادامه تحصیل داد و از دانشگاه کمبریج انگلستان مدرک دکتری روابط بین‌الملل گرفت. «دانشنامه سیاست حزبی»، «سیاست و حکومت در اتحادیه اروپا» و «در سایه خشونت» از دیگر ترجمه‌های میردامادی هستند.
محمدحسین نعیمی‌پور، متولد 1362، فعال سیاسی و مترجم معاصر ایرانی است. او همچنین مدیرمسئول روزنامه توقیف شده «یاس نو» هم بود. «منابع طبیعی، موهبت یا مصیبت»، «کلیات علم اقتصاد» و «در سایه خشونت» از دیگر ترجمه‌های او است.
سید علیرضا بهشتی شیرازی، متولد 1339، مترجم، روزنامه‌نگار، ناشر و فعال سیاسی ایرانی است. او دبیر هیئت دولت در دوران نخست‌وزیری میرحسین موسوی بود و پس از آن و در سال‌های بعدی انتشارات روزنه را تأسیس کرد. در زمان انتشار روزنامه «کلمه سبز» بهشتی شیرازی به عنوان سردبیر در آن مشغول به کار بود. از او ترجمه‌هایی اغلب در زمینه‌های علوم سیاسی و علوم انسانی منتشر شده است. «دانشنامه سیاست حزبی»، «قرن دیوانه من»، «کلیات علم اقتصاد»، «مائده‌های آسمانی» و «والدن» برخی از ترجمه‌های او هستند.