کتاب «چرا ملتها شکست ميخورند؟» اثر دارون عجم اوغلو و جيمز اي. رابينسون
اثري که دانش مبارزه با اليگارشي را ميآموزد و مسير دستيابي به توسعه اقتصادي را بر اساس واقعيتهاي تاريخي بررسي ميکند. کتاب «چرا ملتها شکست ميخورند؟» با عنوان فرعي «ريشههاي قدرت، ثروت و فقر» اثري است از دارون عجم اوغلو و جيمز اي رابينسون که با بررسي نمونههاي متعدد تاريخي بار ديگر و از منظري متفاوت به مسئله توسعه اقتصادي و ارتباطش با قدرت توجه کرده است.
کتاب «چرا ملتها شکست ميخورند؟» اثر مشهوري در زمينه مباحث مربوط به توسعه اقتصادي است به خصوص براي جوامعي که با قدرت مهارنشده روبرو هستند. اين کتاب با استقبال و نظرات بسيار مثبتي روبرو بوده و به طور کلي در سالهاي اخير اثري تاثيرگذار در حوزه اقتصاد و علوم سياسي به شمار رفته است.
مروري بر کتاب «چرا ملتها شکست ميخورند؟»
کتاب «چرا ملتها شکست ميخورند؟» پس از انتشار با نقدهاي مثبت و نظرات تحسينآميز شش اقتصاددان برنده جايزه نوبل روبرو شد. نويسندگان کتاب به موضوعي توجه کردهاند که به خصوص براي کشورهايي که با موانع عمده توسعه روبرو هستند حايز اهيمت است. آنها معتقدند که رسيدن به توسعه نيازمند عبور از نظامهاي اليگارشي يا آنطور که مترجمان کتاب گفتهاند نظامهاي اندکسالار است. آنها همچنين شرايط اقتصادي موثر بر شکلگيري و فروپاشي نظامهاي اندکسالار را هم مورد بررسي قرار دادهاند.
دارون عجم اوغلو و جيمز رابينسون در کتاب «چرا ملتها شکست ميخورند؟» نقطه کليدي بحثشان در باب توسعه را حول رابطه دولت با ملت صورتبندي کردهاند. آنها با بررسي نمونههايي تاريخي نشان دادهاند که شکوفايي اقتصادي در هر کشوري که محقق شود اليگارشي در آنجا از ميان ميرود و برعکس در هر جايي که اقتصاد زمينگير شود زمينه براي بروز اليگارشي فراهم ميشود. بر همين اساس است که در مقدمه فارسي کتاب آمده که: «تجربه کشورهاي مختلف از اروپاي شرقي و شوروي سابق گرفته تا آفريقا و آمريکاي لاتين مسجل ساخته است نميتوان در حکومتهاي اندکسالار با سرمايهگذاريهاي دولتي، حمايت از صنايع داخلي، خصوصيسازي، آزادسازي قيمتها، تجارت آزاد، و... گامي به سوي بهبود عملکرد اقتصادي برداشت. مسئله اقتصادي همه کشورهاي در حال توسعه مهار اليگارشي است. اقتصاد و اقتصاددانان اگر ميخواهند به مردم کمک کنند بايد رمز مقابله با اليگارشي را شناسايي و با سياستهاي اقتصادي زمينه محو اليگارشي را فراهم نمايند.»
کتاب «چرا ملتها شکست ميخورند؟» در فصول مختلفاش و در قالب روايتي جذاب داستان سقوط ملتهايي را براي ما تشريح کرده که قرباني نظام اليگارشي بودهاند. از اينرو است که عجم اوغلو و رابينسون تاکيد دارند که براي دور شدن از اين سقوط بايد هرچه بيشتر در راه توانمندسازي و قوي کردن جوامع و مردم کوشيد.
کتاب «چرا ملتها شکست ميخورند؟» به جز مقدمه و پيشدرآمد داراي پانزده فصل با اين عناوين است: «خيلي نزديک، خيلي متفاوت»، «نظريههايي که جواب نميدهند»، «توليد فقر و غنا»، «تفاوتهاي کوچک و برهههاي سرنوشتساز: وزن تاريخ»، «من آينده را ديدهام، و نتيجهبخش است: رشد تحت سلطه نهادهاي استثماري»، «جدايي»، «نقطه عطف»، «در سرزمين ما نه: موانع توسعه»، «توسعه معکوس»، «پراکندگي رفاه»، «چرخه تکاملي»، «چرخه شوم»، «امروزه چرا ملتها شکست ميخورند؟»، «درهم شکستن قالب» و «فهم فقر و غنا».
درباره دارون عجم اوغلو، جيمز. اي. رابينسون نويسندگان کتاب «چرا ملتها شکست ميخورند؟»
دارون عجم اوغلو، متولد 1967، نويسنده و اقتصاددان امريکاييتبار معاصر است که در خانوادهاي ارمني در استانبول ترکيه متولد شده است. او در خانوادهاي فرهنگي رشد کرد. پدرش مدرس دانشگاه و وکيل بود و مادرش نيز معلم و مدير مدرسه بود. عجماوغلو تحصيلات متوسطهاش را در ترکيه پشت سر گذاشت و براي تحصيلات دانشگاهي به بريتانيا رفت. او مقطع کارشناسي را در دانشگاه يورک پشت سر گذاشت و پس از گرفتن مدرک فوقليسانس در زمينه اقتصادسنجي و اقتصاد رياضياتي، سرانجام دوره دکتري خود را در مدرسه اقتصاد لندن سپري کرد. عجم اوغلو در سالهاي اخير چهره مشهوري در زمينه اقتصاد بوده است و علاوه بر تدريس به عنوان پژوهشگر نيز فعاليتهاي متعددي داشته است و جوايزي هم به دليل فعاليتهاي مختلفش کسب کرده است. از او آثاري به فارسي ترجمه شده که از ميان آنها ميتوان از اين کتابها نام برد: «قدرت و پيشرفت»، «راه باريک آزادي»، «ريشههاي اقتصادي ديکتاتوري و دموکراسي»، «در تکاپوي حکمراني خوب» و «چرا ملتها شکست ميخورند».
جيمز اي. رابينسون، متولد 1960، نويسنده و اقتصاددان معاصر انگليسي است. او تحصيلات دانشگاهياش را در رشته اقتصاد در دانشگاههاي اقتصاد لندن، وارويک و ييل تا مقطع دکتري ادامه داد و سپس به به عنوان مدرس در دانشگاه هاروارد مشغول به کار شد. رابينسون در کنار تدريس به پژوهش هم مشغول بوده و به طور خاص درباره توسعه اقتصادي در کشورهاي امريکاي لاتين و آفريقا مطالعه کرده است. عجم اوغلو و رابينسون در مدسه اقتصاد لندن با هم آشنا شدند و اين آشنايي زمينهساز همکاريهاي بعدي آنها در تاليف کتابهايي در حوزههاي اقتصاد و علوم سياسي بوده است.
درباره ترجمه کتاب «چرا ملتها شکست ميخورند؟»
کتاب «چرا ملتها شکست ميخورند؟» با ترجمه مشترک محسن ميردامادي و محمدحسين نعيميپور در نشر روزنه منتشر شده است. اين ترجمه توسط سيد عليرضا بهشتي شيرازي با متن اصلي مقابله شده است.
محسن ميردامادي، متولد 1334 در نجفآباد، فعال سياسي، مترجم معاصر ايراني است که به عنوان مدرس دانشگاه و روزنامهنگار هم فعاليت داشته است. او ابتدا تحصيلاتش را در رشته راه و ساختمان پي گرفت اما بعدتر در رشته مطالعات استراتژيک و روابط بينالملل ادامه تحصيل داد و از دانشگاه کمبريج انگلستان مدرک دکتري روابط بينالملل گرفت. «دانشنامه سياست حزبي»، «سياست و حکومت در اتحاديه اروپا» و «در سايه خشونت» از ديگر ترجمههاي ميردامادي هستند.
محمدحسين نعيميپور، متولد 1362، فعال سياسي و مترجم معاصر ايراني است. او همچنين مديرمسئول روزنامه توقيف شده «ياس نو» هم بود. «منابع طبيعي، موهبت يا مصيبت»، «کليات علم اقتصاد» و «در سايه خشونت» از ديگر ترجمههاي او است.
سيد عليرضا بهشتي شيرازي، متولد 1339، مترجم، روزنامهنگار، ناشر و فعال سياسي ايراني است. او دبير هيئت دولت در دوران نخستوزيري ميرحسين موسوي بود و پس از آن و در سالهاي بعدي انتشارات روزنه را تأسيس کرد. در زمان انتشار روزنامه «کلمه سبز» بهشتي شيرازي به عنوان سردبير در آن مشغول به کار بود. از او ترجمههايي اغلب در زمينههاي علوم سياسي و علوم انساني منتشر شده است. «دانشنامه سياست حزبي»، «قرن ديوانه من»، «کليات علم اقتصاد»، «مائدههاي آسماني» و «والدن» برخي از ترجمههاي او هستند.
