سفرهای گالیور

کتاب «سفرهای گالیور» اثر جاناتان سوییفت
سفر به سرزمین ناشناخته¬ها همراه با اتفاق¬ها و ماجراهای پیاپی. کتاب «سفرهای گالیور» داستانی پرماجرا است که در آن امر محال، ممکن شده و آنچه غیرواقعی و جعلی به نظر می¬رسد جامعه واقعیت به تن کرده و این¬ها در همه در روایتی چیره¬دستانه رخ داده است.
رمان «سفرهای گالیور» داستانی است بسیار مشهور که در قرن هجدهم منتشر شد و به دلیل ویژگی¬هایش به اثری جاودان در تاریخ ادبیات بدل شد.
جاناتان سوییفت، نویسنده کتاب «سفرهای گالیور»، با نوشتن این کتاب نه تنها در ادبیات کلاسیک انگلستان بلکه فراتر از آن در ادبیات کلاسیک جهانی جایگاهی معتبر دارد. این کتاب را نخستین رمان پادآرمان¬شهری ادبیات کلاسیک دانسته¬اند که تا امروز در بسیاری از فرم¬ها و عرصه¬های مختلف هنری مورد اقتباس قرار گرفته است.
کتاب «سفرهای گالیور» مشهورترین اثر جاتان سوییفت به شمار می¬رود که اولین¬بار در سال 1726 منتشر شد و نسخه تجدیدنظر شده¬ای از آن در سال 1735 به چاپ رسید. انتشار «سفرهای گالیور» در همان زمان با استقبالی عجیب روبرو شد و چاپ¬های متعددی از آن در مدتی کوتاه منتشر شد.
شهرت کتاب «سفرهای گالیور» خیلی زود جهانی شد. این اثر تنها یک سال پس از انتشارش یعنی در سال 1727 به زبان فرانسه ترجمه شد و این نشان می¬دهد که کتاب در همان دوره انتشارش چه شهرتی پیدا کرده بود.
جاناتان سوییفت یکی از مهم¬ترین نثرنویسان ادبیات انگلیسی¬زبان شناخته می¬شود و کتاب «سفرهای گالیور» نیز از آثار ماندگار ادبیات کلاسیک انگلیسی محسوب می¬شود.

مروری بر کتاب «سفرهای گالیور»
کتاب «سفرهای گالیور» عنوانی فرعی به این شرح دارد: «سفرهایی به میان برخی از اقوام دوردست جهان در چهار بخش». راوی این رمان، که یکی از مشهورتین شخصیت¬های داستانی است، فردی است با نام لموئل گالیور.
ما در داستان کتاب «سفرهای گالیور» با ماجراجویی¬ها و سفرهای عجیب او روبرو می¬شویم که شانزده سال و هفت ماه به درازا می¬کشد و در این میان بسیاری اتفاقات و حوادث برای گالیور رخ می¬دهند.
ماجراهای داستان کتاب «سفرهای گالیله» در کشور انگلستان آغاز می¬شود و در ابتدا شرحی از زندگی گالیور ارایه شده است. او که خود راوی داستان است، شرح می¬دهد که پدرش ملکی کوچک در ناتینگهام¬شر داشته و او سومین پسر از پنج پسر خانواده بوده است. چهارده‌ سال داشته که پدرش او را به دانشگاه امانوئل در کمبریج می¬فرستد و سه ‌سال در آنجا اقامت می¬کند و درس می¬خواند اما هزینه‌¬های زندگی¬اش بیش از پولی بوده که به دست می¬آورده و برای همین به شاگردیِ جراحی سرشناس در لندن به نام آقای جیمز بِیتس درمی¬آید. گالیله چهار سال هم پیش او می¬ماند و ازآنجا که پدرش گهگاه مبالغی اندک برایش می‌فرستاد، آن‌ها را خرج آموختن دریانوردی و شاخه‌های دیگر ریاضیات می‌کند یعنی رشته‌هایی که به قول خودش برای آن‌هایی که قصد سفر دارند مفیدند.
راوی کتاب «سفرهای گالیور» در ادامه شرح می¬دهد که همیشه بر این باور بوده که دیر یا زود سرنوشتش با سفر کردن گره می¬خورد. او پس از آنکه آقای بِیتس ‌را ترک می¬کند سراغ پدرش می¬رود و آنجا به لطف او و عمو و برخی دیگر از نزدیکانش چهل ‌پوند به ‌دست می¬آورد و وعده سالانه سی‌ پوند دیگر هم می¬گیرد تا بتواند در لِیدن بماند. گالیله در آنجا دو سال و هفت‌ ماه پزشکی می¬خواند چون فکر می¬کند که این حرفه در سفرهای دریایی طولانی به ‌کارش خواهد آمد.
رویای همیشگی گالیور سرانجام محقق می¬شود وقتی که او به دریا می¬رود و در سفرهایش به چهار سرزمین ناشناخته و عجیب پا می¬گذارد که عبارتند از: «لیلیپوت» سرزمین آدم‌کوچولوها، «برابدینگنگ» سرزمین مردمانی غول‌پیکر، کودن و بی‌سیاست که با گالیور مثل حیوانات سیرک برخورد می‌کنند، «لاپوتا» جزیره‌ای معلق در آسمان با مردمانی صاحب علم و آشنا با فلسفه، و سرانجام سرزمین «هویهنهنم‌ها» اسب‌هایی باهوش و دانا که از بی‌شعوری «یاهوها» (انسان‌ها) تعجب می¬کنند.
گالیور که خود در حال شرح دادن سفرهای عجیبش به سرزمین¬هایی است که به نظر خیالی می¬آیند، می-گوید تمام اتفاقاتی که در سفرنامه¬اش یعنی کتاب «سفرهای گالیور» نوشته عین واقعیت است اما در طول روایت او این مسئله وجود دارد که آیا این سرزمین¬ها واقعا وجود دارد یا ساخته ذهن گالیه هستند.
در کتاب «سفرهای گالیور» طعن و کنایه¬های سیاسی نیز در زیر لایه ظاهری داستان دیده می¬شود و شاید از این¬روست که خود گالیور نویسنده کتاب جا زده شده است.
یکی از ویژگی¬های مهم کتاب «سفرهای گالیور» موقعیت¬های طنزآمیزی است که از همان ابتدای داستان به چشم می¬آید. این موقعیت¬های طنزآمیز روایتی را می¬سازند که به نوعی در تضاد با واقعیت جهان عینی است و در اینجا سویه¬های هجوآمیز اثر عیان می¬شود.
در بخشی از رمان «سفرهای گالیور» می¬خوانیم: «به‌ دلایلی صلاح نمی‌دانم خواننده را با جزئیات ماجراهایمان در آن ‌دریاها آزار بدهم. همین کافی است به اطلاعش برسانم که حین عبور از آنجا به هند شرقی، طوفانی شدید ما را به شمال غربِ سرزمین فان دیمِن راند. پس از بررسی، دیدیم که در سی درجه و دو دقیقه‌ عرض جنوبی هستیم. دوازده تن از خدمه بر اثر افراط در کار و سوءتغذیه مرده بودند؛ بقیه در ضعف شدید به سر می‌بردند. پنجم نوامبر که در آن‌ نواحی آغاز فصل تابستان است، هوا بسیار غبارآلود بود و ملوان‌ها در فاصله‌ کم‌وبیش صدمتری صخره‌ای دیدند، اما باد به‌شدت می‌وزید و ما را به‌سمت آن راند و کشتی درجا دو تکه شد. شش نفر از خدمه که من یکی از آن‌ها بودم، پس از آنکه قایق نجات را به دریا انداختیم، موفق شدیم از کشتی و صخره فاصله بگیریم».

درباره جاناتان سوییفت نویسنده کتاب «سفرهای گالیور»
جاناتان سوییفت، داستان¬نویس، طنزپرداز، نویسنده کتاب¬های سیاسی و شاعر کلاسیک ایرلندی، در 30 نوامبر 1667 در دوبلین متولد شد. او در کودکی تحت نظر عموهایش رشد کرد و سپس مشغول به تحصیل در دانشگاه دوبلین شد. سوییفت هنوز جوان بود که کشورش را ترک کرد و از سال 1689 به عنوان منشی نزد سر ویلیام تمپل سیاستمدار مشهور مشغول کار شد. در همین دوره او به تحصیل در رشته الهیات هم پرداخت. در دوره¬ای که بین نویسندگان قدیم و جدید بحث¬های بر سر شیوه نوشتن بود، سوییفت هجویه¬ای با نام «نبرد کتاب¬ها» نوشت که بسیار سروصدا کرد. او پس از آن آثار سیاسی و ادبی دیگری نوشت از جمله متونی هجوآمیز مانند «یادداشت¬های روزانه بانویی متجدد.» جاناتان سوییفت در سال 1838 دچار نشانه¬های اختلال مغزی شد و به مرور با اوج¬گیری بیماری تا لحظه مرگش در سال 1745 با نوعی از جنون درگیر بود. او به جز آنکه آثاری در زمینه سیاسی نوشت، فرد منتفذی هم بود. سوییفت در جنگ¬های استقلال ایرلند شرکت داشت و پس از آن به انگلستان رفت و به فعالیت سیاسی مشغول شد. او به دلیل دفاع از حقوق مردم ایرلند و تلاش¬هایی که برای رفاه این جامعه انجام داد به عنوان یک چهره ملی شناخته شد. «نبرد کتاب¬ها» و «حکایت بانوی آزرده» از دیگر آثار سوییفت است که به فارسی ترجمه شده¬اند.

درباره ترجمه کتاب «سفرهای گالیور»
کتاب «سفرهای گالیور» با ترجمه محمود گودرزی در نشر برج منتشر شده است.
محمود گودرزی، متولد ۱۳۵۶ در شیراز، مترجم است. او در رشته زبان و ادبیات فرانسوی تحصیل کرده و از میانه دهه هشتاد به ترجمه ادبی و ترجمه آثار سینمایی مشغول است. «مرگ الیویه بکای و داستان‌های دیگر»، «نانتاس»، «کارمیلا»، «اتاق قرمز»، «گذرگاه تاریک»، «پولین»، «زن سیاه‌پوش» و «کولاک» عناوین برخی از ترجمه‌های گودرزی هستند.