واقعه ایستگاه کرچی توفکا و خانه ماتریونا

کتاب «واقعۀ ایستگاه کرچی‌توفکا و خانۀ ماتریونا» نوشته الکساندر سولژنیتسین
We never make mistakes"; two short novels
دو داستان بلند
دو داستان بلند در کتاب «واقعۀ ایستگاه کرچی‌توفکا و خانۀ ماتریونا» نوشته الکساندر سولژنیتسین جزو به یادماندنی‌ترین داستان‌هایی هستند که مدت‌ها در ذهن مخاطب باقی می‌ماند. سولژنیتسین رفتارها و عواطف انسانی را به‌گونه‌ای به تصویر می‌کشد که خواننده را به تفکر وامی‌دارد. انسان‌هایی که جلوه‌ای از ریاکاری، بی‌رحمی، حرص و آز را به نمایش می‌گذارند و تصویری واقعی از زندگی و تعاملات آن را شکل می‌دهند. سولژنیتسین که نویسنده‌ای با زندگی عجیب و تجربه‌های زیسته تلخ بود، در داستان‌هایش به نقد غیرمستقیم جامعه می‌پردازد و روایت‌هایی از وحشت، ترس و شکنجه را به‌گونه‌ای جذاب برای خواننده ترسیم می‌کند. نویسنده‌ای که با پایان‌بندی‌های تکان‌‌دهنده‌اش تا مدت‌ها ذهن مخاطب را درگیر می‌کند.

مروری بر کتاب «واقعۀ ایستگاه کرچی‌توفکا و خانۀ ماتریونا»
کتاب از دو داستان تشکیل شده است. شخصیت داستان اول واسیلی واسیلیچ زوتوف نام دارد. او ستوان ارتش سرخ است و در زمان جنگ جهانی دوم در ایستگاه راه‌آهن کرچی توفکا، معاون فرمانده بوده است. زوتوف با دردسر فراری‌ها و آوارگان جنگ مواجه است. رخدادهای ایستگاه برای افسر جوان و ماجراهایی که با آن روبرو می‌شود داستان ایستگاه کرچی‌توفکا را شکل می‌دهند.
داستان دوم خانۀ ماتریونا نام دارد. داستان درباره خانمی شصت سالۀ روستایی است. این زن به همراه یک بز، گربه‌ای چلاق، تعداد زیادی موش و بی‌شمار سوسک در کلبه‌ای در روستا زندگی می‌کند. زن درگیر گرسنگی، بیماری و جدالی انسانی علیه سرما است.
در بخشی از داستان واقعۀ ایستگاه کرچی‌توفکا می‌خوانیم:
علت واقعی این‌که زوتوف با پشتکار و زحمت کار می‌کرد و در ساعات کار خود، نه فقط همۀ امور آن روز را به پایان می‌رساند، برای انجام سایر کارها نیز وقت پیدا می‌کرد و علت این‌که مجبور بود این روزها با حداکثر توان و قدرتش کار کند، این بود که پاییز امسال بیست‌و چهارمین سالگرد انقلاب فرا می‌رسد. سالگرد انقلاب جزو تعطیلات دلپذیر سال به شمار می‌رفت که به رغم سرمای هوا، شادمانه بود ولی زوتوف امسال به قدری به این تعطیلات اندیشیده بود که درونش خراشیده شده بود. طی هفتۀ گذشته علاوه بر وظایف روزانه، بار حادثۀ خاص دیگری نیز بر دوش زوتوف سنگینی می‌کرد. واقعه در ساعات کار او روی داد. آلمانی‌ها به ایستگاه حملۀ هوایی کردند و با هدف‌گیری دقیقی قطار حامل محموله‌های نظامی را که خواربار نیز حمل می‌کرد، بمباران و از خط خارج کردند. اگر قطار منهدم می‌شد، کار تمام شده بود. ولی خوشبختانه بیشتر محموله‌ها سالم ماند و...
درباره نویسنده کتاب «واقعۀ ایستگاه کرچی‌توفکا و خانۀ ماتریونا»
الکساندر ایسائویچ سولژنیتسین نویسنده مشهور روسی است. او سال 1918 در روسیه به دنیا آمد. الکساندر دوران کودکی و نوجوانی‌اش را در رستف، واقع در جنوب روسیه گذراند. او در دانشگاه مسکو تحصیل کرد و رشته‌هایی چون ریاضیات و فیزیک، تاریخ و فلسفه و ادبیات را در دانشگاه فرا گرفت.
سولژنیتسین در جنگ جهانی دوم با عنوان افسر توپخانه در ارتش اتحاد جماهیر شوروی خدمت کرده بود و توانسته بود مدال افتخار دریافت کند. اما سال 1949 به دلیل تردید در نظام دیکتاتوری استالین در نامه‌ای خصوصی، بدون محاکمه به هشت سال تبعید در آسیای مرکزی محکوم شد. پس از گذراندن هشت سال در اردوگاه‌های کار استالین به قزاقستان تبعید شد و به دلیل ابتلا به سرطان معده همانجا تحت درمان قرار گرفت. وضعیت او پس از مرگ استالین تغییر کرد و سال 1957 از سولژنیتسین اعاده حیثیت شد. پس از آن الکساندر سولژنیتسین برای نخستین‌بار در سال 1962 یکی از آثارش را با نام «یک روز از زندگی ایوان دنیسویچ» در مجله مشهور ادبی مسکو منتشر کرد. او با انتشار این کتاب پس از مدت کوتاهی محبوبیت فراوانی کسب کرد. زندگی پر دردسر او ادامه داشت، و سال 1974 از اتحاد جماهیر شوروی اخراج شد. او به آلمان غربی و سپس به سوئیس رفت و از آنجا به آمریکا رفت و ساکن شد. اما پس از اصلاحات میخائیل گورباچف، تابعیت سولژنیتسین به او بازگردانده شد و مدتی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سال 1994 دوباره به وطنش بازگشت و در روسیه ساکن شد.
سال 1970 الکساندر سولژنیتسین موفق به دریافت جایزۀ ادبی نوبل شد.
ناگفته نماند: بیشتر آثار نویسنده به فارسی ترجمه شده‌اند. از شاهکارهای خواندنی سولژنیتسین می‌توان به رمان‌های «مجمع الجزایر گولاگ» و «یک روز از زندگی ایوان دنیسویج» اشاره کرد. دیگر آثار او عبارتند از: «شمعی در باد»، «ما هرگز اشتباه نمی‌کنیم»، «به خاطر مصلحت»، «پله اول دوزخ»، «چرخ سرخ»، «بخش سرطان»، «نامه به رهبران شوروی»، «لنین در زوریخ»، «جشن پیروزی»، «پرسش روسی» و...
الکساندر سولژنیتسین سال 2008 بر اثر ایست قلبی در محل باغ ییلاقی‌اش چشم از جهان فروبست.
درباره ترجمه فارسی کتاب «واقعۀ ایستگاه کرچی‌توفکا و خانۀ ماتریونا»
کتاب «واقعۀ ایستگاه کرچی‌توفکا و خانۀ ماتریونا» را رفیع رفیعی به فارسی ترجمه کرده است. نشر ثالث عهده‌دار چاپ و نشر کتاب حاضر برای دوستداران مطالعه است.
رتبه کتاب «واقعۀ ایستگاه کرچی‌توفکا و خانۀ ماتریونا» در گودریدز: 3.9 از 5