کتاب «استامبولي: نوشتهها و عکسهاي سفر به استانبول» اثر منصور ضابطيان
استانبول بهروايت منصور ضابطيان و همراه با عکسهاي او از اين شهر و مکانها و آدمهايش. کتاب «استامبولي: نوشتهها و عکسهاي سفر به استانبول» سفرنام? منصور ضابطيان به استانبول است، همراه با شرح زندگي اجتماعي و سبک زندگي و آداب و رسوم و فرهنگ اين شهر و جاهايي هم گريز به تاريخ استانبول و پيشين? آن.
در کتاب «استامبولي» همچنين عکسهايي از نقاط مختلف استانبول و مکانها و آدمهايي که در کتاب از آنها سخن رفته، به نمايش گذاشته شده است.
کتاب «استامبولي» ماحصل سفر ضابطيان به استانبول در زمانيست که، با آمدن واکسن کرونا، باب سفر دوباره باز شده و زندگي اجتماعي کمکم داشته به حالت عاديتر برميگشته است.
در کتاب «استامبولي»، پابهپاي منصور ضابطيان، از قسمت آسيايي استانبول به قسمت اروپايي آن سفر ميکنيم، به کافهها و رستورانهاي استانبول ميرويم، طعم قهوه ترک و ديگر خوراکيهاي اين شهر را ميچشيم، با آداب و رسوم و سبک زندگي و فرهنگ مردم استانبول و بخشهايي از تاريخ اين شهر آشنا ميشويم، در حالوهواي سريالهاي ترکي پرسهاي ميزنيم، با يکي از نويسندگان مهم ترکيه ملاقات ميکنيم و لحظاتي از زندگي روزمره مردم استانبول را تماشا ميکنيم و در جريان بعضي دغدغههايشان قرار ميگيريم.
کتاب «استامبولي»، بهگفت? نويسندهاش، اداي يک بدهي به استانبول است. ضابطيان در آغاز اين کتاب ميگويد که يک کتاب به استانبول بدهکار بوده و کتاب «استامبولي» همان کتاب است.
مروري بر کتاب «استامبولي»
همانطور که منصور ضابطيان در بخش ابتدايي کتاب «استامبولي» تأکيد ميکند، اين کتاب يک راهنماي گردشگري براي سفر به استانبول نيست. ضابطيان در کتاب «استامبولي» روايت و تجرب? شخصي خود از استانبول و گردش در اين شهر را نوشته است و اطلاعاتي درباره تاريخ اين شهر و آداب و رسوم و فرهنگ آن و زندگي اجتماعي مردماش ارائه داده و روايتاش را با عکسهايي مرتبط با موضوع روايت همراه کرده است.
نام کتاب «استامبولي» برگرفته از غذايي معروف در ايران است، اما جالب است که آنطور که ضابطيان در اين کتاب توضيح ميدهد، او در خود استانبول رد و نشان چنداني از اين غذا پيدا نکرده و شنيده است که «استامبوليپلو» گاهي در شرق و جنوب ترکيه پخته ميشده است.
در کتاب «استامبولي» شرح مواجهه و گفتوگوهاي ضابطيان با آدمهاي مختلف در استانبول را ميخوانيم و از نزديک با زندگي استانبولي آشنا ميشويم. در اين کتاب اما نه فقط از مردم استانبول و خورد و خوراک آن، بلکه از گربههاي استانبول نيز سخن ميرود.
ضابطيان در کتاب «استامبولي» در محلهها و نقاط مختلف استانبول پرسه ميزند و حين اين پرسهزني ما را به رستوراني با غذايي لذيذ، يکي از لوکيشنهاي سريالهاي ترکي، «موزه معصوميت» اورهان پاموک، خان? آتاتورک و... ميبرد و در کوچهها و خيابانها و کافهها و رستورانهاي استانبول و جاهايي که زندگي عادي روزمره در آنها جريان دارد ميگرداند.
او در اين کتاب، جايي با يک کارگر جوان و فقير يک رستوران، که اطلاعات زيادي درباره چيزهاي مختلف دارد و جامعهشناسي ميخواند و دوست دارد به آلمان يا هلند مهاجرت کند و روزنامهنگاري يا سينما بخواند، همنشين و همصحبت ميشود و جايي با زولفو ليوانلي، آهنگساز و خواننده و داستاننويس و شاعر سياسي معروف ترکيه که کتابهايي از او به فارسي هم ترجمه شده و روزگاري هم درباره سقوط شاه ايران ترانهاي سروده بوده و سقوط محمدرضا شاه را تاوان خون صمد بهرنگي دانسته بوده است. اشاره به صمد بهرنگي در اين ترانه برميگشته به شايعهاي که پيش از انقلاب رواج يافت و غرقشدن صمد بهرنگي در ارس را به حکومت شاه نسبت ميداد.
يکي از فصلهاي مهم کتاب «استامبولي» به «قهوه ترک» و جايگاه مهم آن در ترکيه و فرهنگ عاميان? مردم آن کشور اختصاص دارد. در اين فصل از روايتهاي معروف درباره پيشين? رواج قهوه در ترکيه و حکايتها و ضربالمثلهاي عاميانهاي که با محوريت قهوه ساخته شده، سخن رفته است.
سريالهاي ترکي و صنعت سريالسازي در اين کشور و پيدايش اين صنعت و رشد آن در قرن بيست و يکم و تأثير چشمگير آن در اقتصاد ترکيه و نيز لوکيشن بعضي سريالهاي ترکي از ديگر موضوعاتي است که در کتاب «استامبولي» به آن پرداخته ميشود.
کتاب «استامبولي» از بيست و يک فصل تشکيل شده که عبارتند از: «گزارش يک بدهي قديمي»، «گلهاي نارنجي»، «احتمال بارش کوفته»، «بهياد پسر شاعر»، «استانبول جاي زندگي نيست»، «بوقلمون»، «در فاصل? دو نقطه»، «قهوه بهانه است»، «عشق ممنوع»، «سمت رؤياها»، «زيارت اهل قبور»، «تپ? مرد فرانسوي»، «خريد و فروش خاطرهها»، «اسرار خان? زرد»، «موزه عاشقانهها»، «پل شعر و ماهي»، «تيغ و دود»، «قهر و آشتي»، «کيوکيو بنگبنگ»، «دو مرد» و «مرد زندگي عزيز».
در پايان کتاب «استامبولي» نيز سه شعر در حالوهواي استانبول، بهترجم? پري اشتري، آمده است.
کتاب «استامبولي: نوشتهها و عکسهاي سفر به استانبول» در نشر مون منتشر شده است.
درباره منصور ضابطيان، نويسنده کتاب «استامبولي»
منصور ضابطيان، متولد 1349، روزنامهنگار، کارگردان، مجري راديو و تلويزيون، پادکستساز، تهيهکننده و نويسنده ايراني است.
ضابطيان تحصيلکرده علوم آزمايشگاهي در دانشگاه علوم پزشکي گيلان و نيز تحصيلکرده سينما در دانشکده سينما تئاتر تهران است.
او، بهعنوان روزنامهنگار، با روزنامهها و مجلات مختلفي چون «همشهري»، «ايران»، «تهران امروز»، «گزارش فيلم»، «حيات نو» و «چلچراغ» همکاري کرده است.
ضابطيان از سال 1378 کار در راديو و تلويزيون را آغاز کرد. از جمله برنامههاي او در اين حوزه ميتوان به «وکيل محله»، «باغچ? مينو»، «سمت خدا»، «مردم ايران سلام»، «فرش واژه»، «راديو هفت»، «روزي روزگاري»، «صد برگ» و «راديو شب» اشاره کرد.
او در حوزه روزنامهنگاري دو جايزه قلم بلورين گرفته است که يکي از آنها بهخاطر بهترين گفتوگوي سال و ديگري بهخاطر بهترين گزارش سال، هر دو بهانتخاب جشنواره مطبوعات 1383، بوده است. ضابطيان همچنين جايزه مشترک بهترين برنامهساز تلويزيون در نوروز 1390 بهانتخاب سيماي جمهوري اسلامي را گرفته و دومين مجري برتر تلويزيون بهانتخاب مجل? «سروش» بوده است.
ضابطيان مدتي هم در دانشکده خبر مدرس دورههاي آزاد آموزش گويندگي و اجرا بوده است.
از کتابهاي منصور ضابطيان ميتوان به «مارک و پلو: مجموعهاي از سفرنامهها و عکسها»، «سه رنگ: غذانوشتهاي سفر ايتاليا» و «چايِ نعنا: سفرنامه و عکسهاي مراکش» اشاره کرد.
رتب? کتاب «استامبولي» در گودريدز: 3.99 از 5.
