کتاب «خاطرات جنگ» اثر سیمون دو بووار
جنگ جهانی دوم بهروایت سیمون دو بووار. کتاب «خاطرات جنگ (1941 – 1939)»، با عنوان اصلی Journal de guerre: (Septembre 1939 - Janvier 1941)، خاطرات و یادداشتهای روزانهای است که سیمون دو بووار آنها را همزمان با شروع جنگ جهانی دوم و اوجگیری این جنگ و اشغال پاریس بهدست نیروهای آلمان نازی نوشته است.
دو بووار در کتاب «خاطرات جنگ» حالوهوای پاریس ملتهب دوران جنگ را از منظر خود ترسیم کرده و همچنین از دلواپسیها و حسیات و تأملات و دلمشغولیهایش در این دوران و مشاهدات و برداشتها و دریافتهایش از رفتارها و واکنشهای مردم به جنگ نوشته است.
کتاب «خاطرات جنگ» سندی خواندنی از یکی از بحرانیترین و تاریکترین اعصار تاریخ اروپای قرن بیستم است.
کتاب «خاطرات جنگ» همچنین، چنانکه در مقدم? سیلوی لوبن دو بووار بر آن و نیز مقدم? صدف محسنی بر ترجم? فارسی این کتاب اشاره شده، مکملی است برای نامههای ردوبدل شده میان سیمون دو بووار و ژان پل سارتر در همان دورهای که این خاطرات در آنها نوشته شدهاند.
مروری بر کتاب «خاطرات جنگ»
خاطرات شخصیِ آدمها از دورههای مهم تاریخی، نکاتی باریکتر از مو را درباب آن دورهها میگویند که چهبسا در تاریخهای رسمی به آنها برنخوریم. کتاب «خاطرات جنگ» سیمون دو بووار نیز از این قاعده مستثنا نیست.
سیمون دو بووار در کتاب «خاطرات جنگ» زندگی روزمر? خود و مردم پاریس را در یکی از تاریکترین و هولناکترین اعصار تاریخ اروپا، یعنی دور? جنگ جهانی دوم، شرح میدهد.
کتاب «خاطرات جنگ» شامل یادداشتهای روزانه و خاطراتی است که سیمون دو بووار آنها را بین سالهای 1939 تا 1941، یعنی از شروع جنگ جهانی دوم تا چند ماه بعد از اشغال پاریس بهدست نیروهای آلمان نازی، نوشته است.
در ابتدای کتاب «خاطرات جنگ»، یعنی نخستین یادداشتهای دو بووار، میبینیم که جنگ تازه دارد شروع میشود و گویی در پاریس هنوز کسی آن را چندان جدی نگرفته است. عدهای میگویند جنگی در نخواهد گرفت اما دلهره کمکم بر شهر سایه میاندازد و شهر حالتی نظامی به خود میگیرد و سکوتی اضطرابزا بر آن حاکم میشود.
دو بووار در کتاب «خاطرات جنگ» از بیتفاوتی و انفعال ابتدایی مردم در قبال جنگ و نیز از ترسها و دلواپسیهای برآمده از جدی شدن وقوع آن مینویسد و همچنین احساسات متناقض خود را نسبت به بحران جنگ بیان میکند و از تضاد آنچه در درونش در جریان است و آنچه در آن بیرون دارد اتفاق میافتد سخن میگوید و همچنین از اینکه در شرایط سخت چطور میتوان تاب آورد. او در کافهها و رستورانها پرسه میزند، با آدمهای مختلف حرف میزند، به بحثها دربار? جنگ گوش میدهد، اخبار روزنامهها را منعکس میکند و اینها همه را، در کنار مشاهداتش از چهر? شهر در دورانی که اضطراب جنگ آن را فرا گرفته است، در یادداشتهای کتاب «خاطرات جنگ» منعکس میکند.
در جایی از کتاب «خاطرات جنگ»، که دو بووار دارد ژان پل سارتر، یارِ غارش را که دارد به جنگ میرود، شبانه بدرقه میکند، فضا «کافکایی» توصیف میشود چون پرسوجوی سارتر از ژاندارمها برای اینکه بداند چطور به یگان نظامی بپیوندد و حالت بیاعتنای ژاندارمها، حالوهوای آثار کافکا را برای دو بووار تداعی میکند.
ژان پل سارتر در کتاب «خاطرات جنگ» حضوری پررنگ دارد و این حضور، گاهی حضور فیزیکی است و گاهی در ذهن دو بووار که مدام دلواپس سارتر است که مبادا در جبه? جنگ آسیبی ببیند.
سیمون دو بووار همچنین در کتاب «خاطرات جنگ» مدام از دلواپسیاش برای یکی از شاگردان سارتر، که بهعنوان سرباز در جنگ حضور دارد، سخن میگوید.
جنگ در جریان است و زندگی روزمره هم، میان بمباران و در سای? هراس از مرگ، جریان دارد. آژیرهای خطر مدام به صدا درمیآیند. مردم، با ماسکهای گاز، اینور و آنور میروند و دلهره و وحشتی بر فضا حاکم است. در کتاب «خاطرات جنگ» اینها همه با ریزبینی و جزئینگری به تصویر کشیده شدهاند.
دربار? سیمون دو بووار، نویسند? کتاب «خاطرات جنگ»
سیمون دو بووار (Simone de Beauvoir)، متولد 1908 و درگذشته به سال 1986، فیلسوفِ اگزیستانسیالیست، نویسنده، نظریهپرداز اجتماعی و فعال فمینیست فرانسوی بود.
دو بووار گرچه خود را فیلسوف نمیدانست اما بر اگزیستانسیالیسم فمینیستی و نظری? فمینیستی تأثیری چشمگیر گذاشت.
کتاب «جنس دوم»، که کتابی مهم و پایهای در تاریخ فمینیسم و در زمین? نظری? فمینیستی بهحساب میآید، از مهمترین و معروفترین آثار سیمون دو بووار است. از این کتاب بهعنوان کتابی راهگشا برای فمینیسم موج دوم یاد شده است.
شهرت دو بووار همچنین بهواسط? رمانها و نیز کتاب خاطراتش، بهویژه جلد اول این کتاب، است. از کتاب خاطرات او بهعنوان ماندگارترین سهماش در ادبیات یاد شده است. دو بووار در طول زندگیاش برند? چند جایزه هم شد که از جمل? آنها میتوان به جایز? گنکور اشاره کرد.
دو بووار در سال 1929 با ژان پل سارتر آشنا شد و این دو به یارانی جدانشدنی و مادامالعمر بدل شدند و تا پایان عمرِ سارتر، که مرگش چند سال زودتر از دو بووار فرا رسید، شریک زندگی یکدیگر بودند.
از دیگر آثار سیمون دو بووار میتوان به کتابهای «همه میمیرند»، «جدانشدنیها»، «وانهاده» و «ماندارنها» اشاره کرد.
دربار? ترجم? فارسی کتاب «خاطرات جنگ»
کتاب «خاطرات جنگ (1941 – 1939)» با ترجمه و مقدم? صدف محسنی در بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه منتشر شده است.
صدف محسنی، متولد 1365، مترجم ایرانی است. محسنی تحصیلکرد? آموزش زبان فرانسه از دانشگاه سوربن، دارای دکترای آموزش ترجمه از دانشگاه لیموژ فرانسه و استادیار گروه مترجمی زبان فرانسه در دانشگاه علامه طباطبایی است.
از ترجمههای صدف محسنی میتوان به کتابهای «جدانشدنیها»، «دوشنبههایی که تو را میدیدم»، «کشتیهای هوایی»، «اله? عشق با بالهای کاغذی» و «مثل هیچکس» اشاره کرد.
