ایران و ادیان باستانی

کتاب «ایران و ادیان باستانی» نوشتۀ ادوین ام. یامااوچی
پژوهشی در تاریخ ایران باستان، با رجوع به عهد عتیق. کتاب «ایران و ادیان باستانی»، با عنوان اصلی Persia and the Bible، تحقیقی در تاریخ ایران باستان است که در آن از منظر آن‌چه در کتاب عهد عتیق دربارۀ ایران باستان آمده و منابع و مستنداتی گوناگون، تصویری از تاریخ ایران باستان و تاریخ جهان در آن عصر ارائه شده است.
ادوین ام. یامااوچی در کتاب «ایران و ادیان باستانی» پژوهشی ژرف و دقیق را ارائه می‌دهد که موضوع آن، هم تاریخ ایران باستان است و هم کتاب عهد عتیق و رابطۀ ایران باستان با این کتاب و ادیان باستانی.
کتاب «ایران و ادیان باستانی»، چنانکه در یادداشت منوچهر پزشک بر ترجمۀ فارسی آن توضیح داده شده، «از کتاب‌های مرجع مهم در رشتۀ ایران / باستان‌شناسی با گرایش ادیان و از کتاب‌های درسی دانشگاهی در ایالات متحدۀ آمریکا به شمار می‌رود.»
متن اصلی کتاب «ایران و ادیان باستانی» اولین بار در سال 1990 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «ایران و ادیان باستانی»
ادوین ام. یامااوچی در کتاب «ایران و ادیان باستانی»، با رجوع به کتاب عهد عتیق و منابع و مستندات گوناگونِ به جا مانده دربارۀ تاریخ ایران باستان، تصویری چندوجهی و جزئی‌نگرانه از این تاریخ و پادشاهان آن و هرآنچه مربوط به ایران باستان و نیز رابطۀ آن با کتاب عهد عتیق و ادیان باستانی است ارائه می‌دهد.
کتاب «ایران و ادیان باستانی» پژوهشی دقیق و مستند دربارۀ دوره‌ای کهن از تاریخ ایران و جهان است که دربارۀ رابطۀ میان ایران باستان با ادیان باستانی و آن‌چه دربارۀ ایران باستان در کتاب عهد عتیق آمده، اطلاعاتی ارزشمند و مستند و قابل اتکا به دست می‌دهد.
کتاب «ایران و ادیان باستانی» از پیشگفتاری به‌قلم پروفسور دانلد جی. وایزمن، استاد زبان و تمدن آشوریِ دانشگاه لندن، مقدمۀ نویسنده و چهارده فصل تشکیل شده است.
فصل‌های چهارده‌گانۀ کتاب «ایران و ادیان باستانی» عبارتند از: «مادها»، «کوروش»، «کمبوجیه»، «داریوش»، «خشایارشا»، «اردشیر یکم»، «شوش»، «اکباتان»، «پاسارگاد»، «تخت‌جمشید (پرسپولیس)»، «ایران و یونانیان»، «دین زرتشتی»، «مغان» و «آیین میترا (مهرپرستی)».
در بخشی از کتاب «ایران و ادیان باستانی» می‌خوانید: «پارسه نام باستانی منطقه‌ای است که در کشور امروزی ایران قرار گرفته است. گرچه، شاهنشاهی ایران در اوج قدرت خود در دورۀ شاهان هخامنشی (سده‌های ششم – پنجم پ.م) سرزمین‌های کنونی مصر و فلسطین و اردن و سوریه و ترکیه و روسیه و عراق و پاکستان و افغانستان را نیز در بر می‌گرفته است.
نام پارسه که در ابتدا به صورت پارسوآ، در متن‌های آشوری سدۀ نهم پ.م آمده است، بعدها، به‌ویژه برای شناسایی ناحیه‌های پیرامون تخت‌جمشید در شمال خلیج فارس (پارس) به کار رفت. این نام به صورت واژۀ "فارسی" به زبان امروزین ایران اطلاق می‌شود.
ایران که از سال 1935 م [در سطح بین‌المللی] نام رسمی این کشور است، با نام آریان همریشه است. ایرانیان به زبانی هندواروپایی سخن می‌گویند و برخلاف همسایگان غربی مسلمانشان در عراق (بین‌النهرین قدیم) زبانشان عربی نیست. اگرچه فارسی امروزی را با الفبای عربی می‌نویسند، فارسی زبانی هندواروپایی است که با زبان‌های سنسکریت و یونانی و لاتین و انگلیسی پیوند دارد. زبان فارسی از زبان فارسی میانه (پهلوی) مشتق شده است که به خطی نوشته می‌شده که از الفبای آرامی پدید آمده بوده، و در بنیاد از فارسی باستان مشتق شده که به خط هجانگار میخی نگاشته می‌شده است. شاخه‌هایی که امروزه با خانوادۀ ایرانی زبان‌های هندواروپایی پیوند دارند: کردی که در ترکیه و عراق و ایران با آن تکلم می‌کنند؛ بلوچی که در ناحیه بلوچستان ایران و پاکستان با آن سخن می‌گویند؛ و پشتو در افغانستان هستند.»

دربارۀ ادوین ام. یامااوچی، نویسندۀ کتاب «ایران و ادیان باستانی»
ادوین ماسائو یامااوچی (Edwin Masao Yamauchi)، متولد 1937، مورخ، استاد دانشگاه و ویراستار ژاپنی – امریکایی است. یامااوچی استاد بازنشستۀ تاریخ در دانشگاه میامی است. تخصص او در زمینه‌های باستان‌شناسیِ کتاب مقدس، عهد عتیق، عهد جدید، تاریخ باستان، تاریخ کلیسای اولیه و گنوسیزم است.
یامااوچی عضو و مسئول مؤسسۀ تحقیقات کتاب مقدس است. این مؤسسه، ویژۀ تحقیق دربارۀ کتاب مقدس است.
از جمله آثار ادوین ام. یامااوچی می‌توان به کتاب‌های «آفریقا و کتاب مقدس»، «یونان و بابل» و «اخلاق عرفانی و ریشه‌های مندایی» اشاره کرد.

دربارۀ ترجمۀ فارسی کتاب «ایران و ادیان باستانی»
کتاب «ایران و ادیان باستانی» با ترجمه و مقدمۀ منوچهر پزشک در انتشارات ققنوس منتشر شده است.
منوچهر پزشک، متولد 1334، مترجم ایرانی است. از ترجمه‌های او می‌توان به کتاب‌های «انحطاط و فروپاشی امپراتوری روم»، «تئاتر یونان و روم» و «ارسطو: فیلسوف، معلم و دانشمند» اشاره کرد.