کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» اثر ويلهلم ديلتاي
ششمين و آخرين مجلد از گزيد? آثار ويلهلم ديلتاي. کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» ترجم? فارسي بخش پاياني ويرايش انگليسي گزيد? آثار ويلهلم ديلتاي، فيلسوف آلماني، است.
با انتشار ترجم? فارسي کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» اکنون مخاطب فارسيزبان به ترجم? مجموع? کامل ويرايش انگليسي گزيد? آثار ديلتاي دسترسي دارد.
ديلتاي در کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» به بحث دربار? کارکرد فلسفه در ساحت زندگي عملي ميپردازد و ديدگاه خود دربار? فلسف? اخلاق را بيان ميکند.
کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» کتابي است مناسب کساني که بهصورت تخصصي در حوز? فلسفه، خصوصاً فلسف? اخلاق و فلسف? عملي، مطالعه ميکنند.
مروري بر کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني»
ويلهلم ديلتاي فيلسوفي بود که به فلسف? زندگي ميپرداخت و فلسفه را در پيوند با زندگي عملي فردي و اجتماعي ميديد. آنچه از ديلتاي در کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» آمده نيز با همين رويکرد نوشته شده است.
در کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» مباحثي نظري را درباب اخلاق، دين، ادبيات، فلسفه و جهانبيني ميخوانيد که نقط? تلاقي فلسفه را با تجرب? زيست? انسان و تاريخ و جامعه نشان ميدهند.
ديلتاي در کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» تکوين فلسف? اخلاق را جدا از شرايط تاريخي و اجتماعي نميبيند و از فلسفه بهمثاب? امري در پيوند با زندگي و تجرب? زيسته سخن ميگويد.
ماهيت فلسف? اخلاق يکي از مباحثي است که در کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» به آن پرداخته شده است. ديلتاي در اين کتاب، در بحث از فلسف? اخلاق، آن را در چشماندازِ تحولات تاريخ فلسفه ميبيند و ديدگاه خود را نيز در اين باب بيان ميکند؛ ديدگاهي که مبناي آن فلسف? زندگي است.
چيستي ذات فلسفه و تفکر فلسفي و پيوند فلسفه با دين و ادبيات از ديگر مباحث مطرح در کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» هستند. در اين کتاب همچنين به بحث دربار? سه نوع جهانبيني فلسفي، ديني و شاعرانه (هنري) پرداخته شده و وجوه تمايز اين جهانبينيها با يکديگر و سِيرِ تکامل جهانبينيها از شاعرانه به فلسفي شرح و توضيح داده شده است.
کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» از پيشگفتار رودلف اِي. مکريل و فريتهوف رُدي بر کل مجلدات ششگان? ويرايش انگليسي گزيد? آثار ديلتاي، يادداشت ويراستاران انگليسي بر جلد ششم اين مجموعه، مقدم? مفصل رودلف اِي. مکريل و فريتهوف رُدي بر اين مجلد و شش مبحث از ويلهلم ديلتاي تشکيل شده است.
عناوين مباحث ششگان? کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» عبارتند از: «نظام اخلاق»، «فرهنگ معاصر و فلسفه»، «رؤيا»، «ذات فلسفه»، «انواع جهانبيني و بسط و رشد آنها در نظامهاي مابعدطبيعي» و «مسئل? دين».
در بخشي از کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» ميخوانيد: «هر فلسف? حقيقي بايد از شناختهاي نظري خود اصولي را براي سامان دادن زندگي فرد و هدايت کردن جامعه استنتاج کند. علمي که اين استنتاج را انجام ميدهد اخلاق فلسفي ناميده ميشود.
نتايج برآمده از علوم طبيعي به نفي و انکار اخلاق مسيحي انجاميده است. همچنين نوعي تباهي را در مفاهيم اخلاقيِ تاکنون پذيرفتهشده در آثار و کتب اروپايي ميبينيم و جنبشي اجتماعي به چشم ميخورد که اين چشماندازهاي تغييريافته را به کار ميبرد تا در راستاي انحلال بنيادهاي سنتي جامعه و در راستاي نظم جديدي که در خدمت منافع طبق? کارگر است اقدام کند. هم? اينها وظيف? پروراندن اصولي را بر دوش فلسفه ميگذارد که نهفقط بتوانند زندگي فرد را هدايت کنند، بلکه همچنين بتوانند راهحلهايي براي مسائل مهم زندگي اجتماعي فراهم آورند. اخلاق امروز بايد اخلاقي اجتماعي باشد.
در شبک? ساختاري حيات رواني، تفکر به تعبيري ميان انطباع و واکنش قرار ميگيرد به نحوي که عمل بتواند حاصل شود. حتي بازيهاي کودکان متکي بر اين است، چنانکه کل فرهنگ متکي بر آن است. فکر و شناخت براي موجود زنده در شبکهاي قرار دارند که بر اساس غايت ساختار يافته است و از ادراک جهان خارج تا انطباق متقابل بين جهان و خود آن امتداد مييابد. بنابراين هدفِ درکِ فلسفيِ جهان کنش است. فلسفهاي که به قواعد کنش عملي منجر نشود تماماً ناخرسندکننده است، همانند نوعي نظرورزي پيرامون جهان که ديدگاهي دربار? زندگي انسان ارائه نميکند يا انگيز? راهنمايي براي رفتار انسان ايجاد نميکند. فقط يک فلسف? عملي متکي بر زندگي ميتواند حقيقتاً جامع باشد.»
دربار? ويلهلم ديلتاي، نويسند? کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني»
وليهلم ديلتاي (Wilhelm Dilthey)، متولد 1833 و درگذشته به سال 1911، مورخ، روانشناس، جامعهشناس و فيلسوف هرمنوتيک آلماني بود. پژوهشهاي ديلتاي بر روششناسي علمي، شواهد تاريخي و جايگاه تاريخ بهعنوان يک علم متمرکز بود.
از ديلتاي بهعنوان فيلسوفي تجربهگرا ياد شده است. آراي او در تقابل با ايدئاليسم رايج در آلمانِ معاصرش بود و نيز روايتش از تجربهگرايي با روايت تجربهگرايان و پوزيتيويستهاي بريتانيايي متفاوت بود.
از جمله آثار ويلهلم ديلتاي ميتوان به کتابهاي «دانش هرمنوتيک و مطالع? تاريخ»، «به فهم درآوردن جهان انساني»، «مقدمه بر علوم انساني»، «شعر و تجربه» و «ذات فلسفه» اشاره کرد.
دربار? ترجم? فارسي کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني»
کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني» با ترجمه و مقدم? منوچهر صانعي درهبيدي در نشر ققنوس منتشر شده است.
منوچهر صانعي درهبيدي، متولد 1325 در درهبيدِ شهرستان فريدنِ اصفهان، پژوهشگر فلسفه، مترجم و مؤلف ايراني است. او داراي ليسانس، فوقليسانس و دکتراي فلسفه از دانشگاه تهران است.
صانعي درهبيدي، علاوه بر تأليف و ترجمه در حوز? فلسفه، تدريس در دانشگاه شهيد بهشتي و ويرايش متون فلسفي در مؤسس? حکمت و فلسف? ايران را نيز در کارنام? کاري خود دارد.
از آثار تأليفي منوچهر صانعي درهبيدي ميتوان به کتابهاي «پيام نيچه»، «فلسف? لايبنيتس» و «فلسف? اخلاق و مباني رفتار» و از ترجمههاي او ميتوان به کتابهاي «دين در محدود? عقل تنها»، «درسهاي فلسف? اخلاق»، «فرهنگ فلسفي» و «فريدريش شلايرماخر» اشاره کرد.
صانعي درهبيدي همچنين، بهجز جلد ششم و پاياني گزيد? آثار ويلهلم ديلتاي، يعني کتاب «فلسف? اخلاق و جهانبيني»، ساير مجلدات اين مجموعه را نيز به فارسي ترجمه کرده که عبارتند از: «تشکل جهان تاريخي در علوم انساني»، «به فهم درآوردن جهان انساني»، «دانش هرمنوتيک و مطالع? تاريخ»، «شعر و تجربه» و «مقدمه بر علوم انساني».
مشارکت در ترجم? کتاب «دانشنام? زيباييشناسي»، کتابي که برگزيد? بيستوچهارمين دور? جايز? کتاب سال شد، از ديگر کارهاي منوچهر صانعي درهبيدي در حوز? ترجمه است.
