کتاب «احتمالاً يک رخداد» نوشت? پيتر سالمون
زندگينامه و معرفي آثار و افکار ژاک دريدا، فيلسوف پساساختارگراي الجزايريتبارِ فرانسوي. کتاب «احتمالاً يک رخداد: زندگينام? ژاک دريدا»، با عنوان اصلي An Event, Perhaps: A Biography of Jacques Derrida، روايتي از زندگي يکي از فيلسوفان بحثبرانگيز و تأثيرگذار قرن بيستم و مروري بر انديشهها و نوشتههاي اين فيلسوف است.
ژاک دريدا فيلسوفي بود که عدهاي بسيار قبولش داشتند و عدهاي ديگر سخت به او ميتاختند و مخالفش بودند. پيتر سالمون در کتاب «احتمالاً يک رخداد» بر آن است که تصويري واقعبينانه و بهدور از سوءتفاهمهاي معمول از اين فيلسوف ارائه دهد.
ژاک دريداي کتاب «احتمالاً يک رخداد» فيلسوفي معرفي ميشود که بايد آراي او را جدي گرفت و اهميتشان را درک کرد؛ فيلسوفي با دانشي عميق و طرز فکري عميقاً انساني که بهاعتقاد پيتر سالمون همچنان حرفي براي گفتن دارد و شناخت او و انديشههايش در زمان? ما ضروري است.
متن اصلي کتاب «احتمالاً يک رخداد» اولين بار در سال 2020 منتشر شده است.
مروري بر کتاب «احتمالاً يک رخداد»
ژاک دريدا فيلسوفي پيچيده و دشوارنويس بود و از همين رو چهبسا انتظار داشته باشيم کتابي هم که به او و انديشههايش اختصاص دارد کتابي با نوشتاري پيچيده و دشوار باشد. کتاب «احتمالاً يک رخداد» اما اينگونه نيست. پيتر سالمون در اين کتاب بر آن است که فيلسوفي غامض را به زباني تا جاي ممکن ساده و سرراست به خوانندگان معرفي کند.
کتاب «احتمالاً يک رخداد» روايتي از سِيرِ رشد فکري ژاک دريدا و شکلگيري و تکوين و پختهشدن انديشههاي او در متن زندگي شخصي و اجتماعياش و در متن رويدادهاي زمانهاش است.
پيتر سالمون در کتاب «احتمالاً يک رخداد» از دريدا بهعنوان فيلسوفي بزرگ ياد ميکند که ظهورش رخدادي در تاريخ فلسفه و تاريخ انديشه بهحساب ميآيد؛ فيلسوفي که بهاعتقاد سالمون، چنانکه او خود در مقدم? کتاب «احتمالاً يک رخداد» تأکيد ميکند، «انديشهاش بخشي جداييناپذير از هر فلسفهي آتي است، و مستقيماً – همواره به خودي خود – در جهاني که درمييابيم کاربرد دارد، و اين کاربرد وزني سياسي دارد.»
در کتاب «احتمالاً يک رخداد»، پابهپاي نويسند? کتاب، زندگي ژاک دريدا را از آغاز و بدو تولد او دنبال ميکنيم و اين فيلسوف را در زمينه و زمانهاي که در آن رشد کرد و پرورش يافت و در متن زندگي شخصي و خصوصي و زندگي عمومي و فرهنگي و فکرياش ميشناسيم و، ضمن آشنايي با شخصيت و انديشهها و آثار او، سِيرِ رشد فکري و فلسفياش را هم پي ميگيريم.
پيتر سالمون در کتاب «احتملاً يک رخداد» هم زندگي ژاک دريدا را شرح ميدهد و تصويري از شخصيت اين فيلسوف ترسيم ميکند و هم اصليترين، مهمترين و کليديترين مفاهيم فلسف? او را توضيح ميدهد و ميکوشد فلسف? دريدا را در متن تاريخ فلسفه و سنتهاي فلسفي غرب بازخواني و معرفي کند.
کتاب «احتمالاً يک رخداد» از مقدمه و يازده فصل تشکيل شده است.
فصلهاي يازدهگان? کتاب «احتمالاً يک رخداد» عبارتند از: «فيلم "کودک"»، «هوسرل و همکاران»، «مسائل منشأ»، «ژاک دريدا»، «احتمالاً، يک رخداد»، «دربارهي گراماتولوژي»، «گيريم حقيقت زن باشد – بعدش چه؟»، «همه آمدهاند»، «در پيشگاه قانون»، «دربارهي خداوند» و «رخدادي حادث شده است».
در بخشي از کتاب «احتمالاً يک رخداد» ميخوانيد: «دستاورد دريدا هم در خواندن و هم در نوشتن است، به قول خودش: "رغبت براي وفاي به مضامين و جسارتهاي انديشه". "ساختگشايي"اش از آثار بزرگ و گاه نه چندان بزرگ فلسفه نوعي خوانش بسته محسوب ميشد، به همان دقت منتقدان نو درمورد خوانش، که آثار دريدا با آنها تناظرهايي دارد. او آمده است تا مدفون کند و در ضمنِ آن مدح بگويد. دريدا نوشت: "من تمام آنچه را که ساختگشايي ميکنم دوست دارم. متوني که ميخواهم از منظر ساختگشايي مطالعه کنم همانهايي هستند که دوست دارم."
در نظر دريدا، اين خوانش بسته متضمن مطالعهي واژهبهواژه و موبهموي آثار فلاسفه است و جستجوي جاهايي که اين کار به تضادهاي دروني و مغايرتها منجر ميشود، نه درنتيجهي لغزش نويسندگان، بلکه بهمثابهي خصيصهي ذاتي زبان، يعني ناممکني انسجام آن. اين متضمن يافتن نقاطي در آثار فلاسفه است که مفاهيم خاصي را درهم ميشکنند يا واپس ميزنند تا موضع خود را روي کاغذ بياورند. اينطور ميشود که آثار هوسرل، استاد امر فضامند، با استفاده از استعارهي امر زمانمند تحليل ميشود و مارکس، ماترياليست بزرگ، با حضور اثيري "روح" در آثارش دستوپنجه نرم ميکند.»
دربار? پيتر سالمون، نويسند? کتاب «احتمالاً يک رخداد»
پيتر سالمون (Peter Salmon) مدرس نويسندگي خلاق و نويسند? استراليايي است. او همکاري با نشريات مختلف، از جمله «گاردين»، و نيز راديو و تلويزيون استراليا را، بهعنوان نويسنده، در کارنام? کاري خود دارد.
از جمله آثار پيتر سالمون ميتوان به رمان «داستان قهوه» اشاره کرد.
دربار? ترجم? فارسي کتاب «احتمالاً يک رخداد»
کتاب «احتمالاً يک رخداد: زندگينام? ژاک دريدا» با ترجم? هانيه ياسري در نشر نيماژ منتشر شده است.
هانيه ياسري، متولد 1364، مترجم ايراني است. از ترجمههاي او ميتوان به کتاب «شان کانري: در قامت يک مرد» اشاره کرد.
