نان و شراب

کتاب «نان و شراب» اثر اینیاتسیو سیلونه
داستان ایثار و مقاومت؛ حماسه‌‌ای از فداکاری‌های مردمی که در زیر فشار تحول اجتماعی ایتالیای گرفتار فاشیسم گیر کرده‌اند و برای خلق جهانی بهتر برای خود و دیگران با همه وجود تلاش می‌کنند. کتاب «نان و شراب» از مشهورترین و مهم‌ترین رمان‌های ایتالیایی قرن بیستم است که مثل بسیاری دیگر از آثار نویسنده‌اش به ایتالیای گرفتار فاشیسم پرداخته است.
اینیاتسیو سیلونه رمان «نان و شراب» را اولین‌بار در سال 1936 منتشر کرد و این زمانی است که او در سوئیس در تبعید به سر می‌برد.
سیلونه در آثارش و از جمله در اثر شاخصش یعنی رمان «نان و شراب»، اغلب به مبارزات ضدفاشیستی آزادی‌خواهان و سوسیالیست‌های فعال ایتالیا پرداخته و همچنین به زندگی مصیبت‌بار و محنت‌زده کشاورزان فقر منطقه زادگاهش توجه کرده است.
اینیاتسیو سیلونه نویسنده‌ای چیره‌دست است که با به کارگیری رئالیسمی جسورانه آثاری شاخص خلق کرده است. او اولین‌بار با همین کتاب «نان و شراب» به فارس‌زبانان معرفی شد.

مروری بر کتاب «نان و شراب»
داستان کتاب «نان و شراب» ماجرایی مهیج از زندگی دهقانان فقیر ایتالیا است که در آن عادات و آداب و رسوم و باورهای خرافی و وضع زندگی اسف‌بار آنها به زبانی شیوا و ساده و همراه با طنز و کنایه روایت شده است.
قهرمان اصلی داستان «نان و شراب»، پیترو سپینا، درواقع شبحی از خود نویسنده است و از این‌رو می‌توان این کتاب را اثری اتوبیوگرافیک به شمار آورد. او به سوسیالیسم اعتقاد دارد و با خودانتقادی از اعتقادات جزمی رایج در اطرافش فاصله می‌گیرد.
اینیاتسیو سیلونه در رمان «نان و شراب» نشان می‌دهد که چگونه فاشیسم در ایتالیا قدرت گرفت و ناآگاهی مردم به خصوص دهقانان روستایی راه را برای آن هموار کرد و پس از آن آزادی و سعادت همه مردم از دست رفت.
محمد قاضی، مترجم شناخته‌شده و برجسته معاصر، سال‌ها پیش «نان و شراب» را به فارسی برگردانده بود و در بخشی از مقدمه‌اش در ابتدای این کتاب نوشته بود که «نان و شراب»، «کتابی است سرشار از هیجان و مملو از صحنه‌های زنده و جالب توجه انسانی که در همه جای آن احساس انسان‌دوستی و عواطف بشری و وجدان سیاسی و اجتماعی و عشق به آزاد زیستن و آزاد اندیشیدن موج می‌زند. تنها در بند خود نبودن و رفاه و تنعم توام با بردگی را حقیر و خوار شمردن و به خاطر اجتماع زیستن درسی است که این اثر زیبا و ارزنده به ما می‌آموزد. در حقیت قهرمان این اثر، که بی‌شک یکی از شاهکارهای مدرن ادبیات اجتماعی و سیاسی قرن اخیر به شمار می‌رود، تنها خود نویسنده نیست بلکه همه مردم ایتالیا از زشت‌ترین و پلیدترین و غیرانسانی‌ترین سرشت‌ها گرفته تا چهره‌های تابناکی چون دن‌بنه‌دتو کشیش قریه روکا و کریستینا دخترک نجیب‌زاده و حساس و مذهبی ولی انسان‌دوست و با شرف بیانکیتا زن لوند و هرزه و در عین حال شریف و فداکار در آن نقش عمده‌‌ای بر عهده دارند.»
محمد قاضی برای ترجمه کتاب «نان و شراب» از دو متن ترجمه فرانسه و انگلیسی آن استفاده کرده است. البته طبق توضیحات خودش متن فرانسوی به دلیل کامل بودن بیشتر و پیروی دقیق‌تر از سبک سیلونه ملاک کارش قرار داشته و از متن انگلیسی فقط برای مقابله دو متن استفاده کرده است.
در بخشی از رمان «نان و شراب» می‌خوانیم: «توده مردم هیچ فکری نمی‌کند. رفتارش طوری است که گویی جنگ اصلا ربطی به او ندارد. زبان بیانیه‌ای که از خارج برای ما رسیده است و ما شروع به توزیع آن کرده‌ایم از این نظر کاملا قاصر است. گویی بدین منظور نوشته شده است که علاقه و توجه مردم را به نفع جنگی که در پیش است برانگیزد زیرا از این جنگ تحت عنوان اقدام راهزنی یاد می‌کند. اگر ما تازه موفق شدیم بیکارها را متقاعد کنیم که در حبشه واقعا چیزی برای دزدیدن هست بسیاری از ایشان داوطلبانه سرباز می‌شوند. در حال حاضر چیزی که ایشان را از اعلام داوطلبی خود برای رفتن به جنگ باز داشته است این است که اطمینان ندارند در آنجا چیزی برای دزدیدن پیدا بشود. از طرفی، بسیاری از انقلابیون چنین می‌پندارند که جنگ موجب سقوط دولت فعلی خواهد شد و به ما آزادی خواهد بخشید.»

درباره اینیاتسیو سیلونه نویسنده کتاب «نان و شراب»
اینیاتسیو سیلونه، مشهور به سکوندو ترانکویلی، از شاخص‌ترین نویسندگان معاصر ایتالیا است که در یکم مه سال 1900 در منطقه فوچینو متولد شد. کودکی سیلونه در فقر گذشت و حادثه زلزله در سال 1915 پدر و مادر و بردارهایش را از او گرفت. تحصیلات مقدماتی سیلونه در مدرسه معقول و منقول و سپس در کالج ماسیمو در رم سپری شد. پس از پایان تحصیلات به سوسیالیسم گرایش پیدا کرد و در 1921 یکی از بنیان‌گذاران حزب کمونیست ایتالیا بود و به مبارزه علیه فاشیسم می‌پرداخت. سیلونه در فاصله سال‌های 1921 تا 1931 یکی از فعالین و سازمان دهندگان فعالیت‌های مخفی ضدفاشیستی بود. سیلونه مدتی در روسیه به سر برد و پس از آنکه در سال 1930 از حزب کمونیست ایتالیا اخراج شد ساکن سوئیس شد. او در آنجا نیز به فعالیت‌های ضدفاشیستی‌ و مبازرات مخفی علیه حکومت موسولینی ادامه داد و تقریبا تمام آثارش را در این دوران نوشته است. در نهایت پس از سقوط حکومت موسولینی در سال 1945 سیلونه به ایتالیا بازگشت و از طرف حزب سوسیال دموکرات به عنوان نماینده مجلس شورای ملی ایتالیا انتخاب شد. سیلونه در نهایت در سال 1978 از دنیا رفت. «مکتب دیکتاتورها»، «فونتامارا» و «راز دل لوکا» برخی از آثار سیلونه هستند که به فارسی ترجمه شده‌اند.

درباره ترجمه کتاب «نان و شراب»
کتاب «نان و شراب» با ترجمه محمد قاضی در نشر امیرکبیر منتشر شده است.
محمد قاضی در دوازدهم مرداد 1292 در شهر مهاباد متولد شد و در روز چهارشنبه 24 دی‌ماه 1376 در تهران درگذشت. او سال‌های کودکی و نوجوانی‌اش را در کردستان گذراند و سپس به تهران آمد و تحصیلاتش را در تهران ادامه داد. قاضی زبان فرانسه را در مدرسه دارالفنون آموخت و با گرفتن دیپلم ادبی به دانشگاه تهران رفت و در رشته حقوق تحصیل کرد. پس از این به استخدام وزارت دارایی درآمد و البته بیشتر وقتش چه در محل کار و چه در خانه به ترجمه می‌گذشت. قاضی مترجم پرکاری بود که آثاری متنوع و گوناگون از نویسندگان و زبان‌های مختلف ترجمه کرد و جزو نسلی از مترجمان بود كه بسیاری از آثار مهم ادبیات جهانی را به ایران معرفی كردند. قاضی در مصاحبه‌ای گفته بود اولین اثری که ترجمه کرده سناریوی «دن‌کیشوت» بود. آن‌چه قاضی ترجمه کرده بود سناریویی بود که فیلم صامت «دن‌کیشوت» را از روی آن ساخته بودند. قاضی با تلاش بسیار با زبان فرانسه آشنا شد و با شناختی كه از سنت ادبی فارسی داشت توانست گامی مهم در ترجمه ادبی بردارد و در کارنامه او آثار مهمی وجود دارد که از میان آنها می‌توان به این آثار اشاره کرد: «دن کیشوت»، «کلود ولگرد»، «قلعه مالویل»، «نیه توچکا»، «مادر»، «زوربای یونانی»، «قربانی»، «سقوط پاریس»، «دکامرون»، «آزادی یا مرگ» و «مسیح بازمصلوب».