دوشنبه‌ ی اگزیستانسیال - جستارهای فلسفی همراه با یادداشتی از امیل چوران

پیش از آن‌که ژان پل سارتر، آلبر کامو و سیمون دو بووار «اگزیستانسیالیسم» را در فرانسۀ پس از اشغال گسترش دهند، یک «تفکر اگزیستانسیال» وحشی‌ تر و غریب‌ تری وجود داشت که نویسندگان و فیلسوفانی همچون لف شستوف، نیکالای بردیایف و بنژامن فوندان نمایندۀ آن بودند.

از این میان سازش‌ ناپذیرترین، جدلی‌ ترین و تغزلی‌ ترین اندیشه از آنِ فوندان بود. فوندان با نوشتن در فرانسۀ دهۀ 1930، در معرض تهدید توأمانِ جنگ و فاشیسم که در افق نمایان           می‌ شدند، شورمندانه به مسائل سیاسی و فلسفی زمانۀ خود پرداخت.

نزد او اضطراب، نومیدی و امر ابزورد کلیشه‌ هایی اگزیستانسیالیستی نبودند، بلکه مسائل حیاتی‌ ای بودند که کل هستی‌ اش را درگیر می‌ کردند.

در گفت و گو با دیگر متفکران اگزیستانسیال (سارتر، کامو، هایدگر و یاسپرس) و سوررئالیسم و مارکسیسم، فوندان فلسفه‌ ای خلق کرد که تراژدیِ وجودِ فردی را در مرکز خود داشت.

او در‌ عین حال که تیزبینانه از ستم سرمایه‌ داری آگاه بود، اعتقاد داشت یک نظام اجتماعی عادلانه‌ تر فرد را از بار متافیزیکیِ مرگی ناگزیر، گذشته‌ ای لاعلاج، یا محدودیت‌ هایی که قوانین سخت جبرگراییِ علمی بر آرزوهای انسان تحمیل کرده‌ اند نخواهد رهاند.

فوندان با تکیه بر کی‌ یرکگور، نیچه و داستایفسکی، در تقابل با پذیرش امور آنچنان که هستند، طغیان علیه مرگ و ضرورت را موعظه می‌کرد.