ارباب و بنده

زمينداري ثروتمند و طماع با نوکرش به سفر مي‌روند. آنها در راه برفگير مي‌شوند، راه را گم مي‌کنند و گرفتار در برف و بوران و سرما در انتظار مرگ مي‌مانند. ليو تالستوي در داستان بلند ارباب و بنده به يک داستان رئاليستيِ مبتني بر تعليق و حادثه وجوهي تمثيلي و مذهبي بخشيده است. ارباب و بنده، در عين پايبندي به جزئياتِ واقعي، واجد کليتي تمثيلي است. تالستوي در اين داستانِ بلند از فروتنيِ حاصل از مواجهه با مرگ سخن مي‌گويد و از به‌خودآمدن و رستگاري بر اثر رويارويي با تجرب? هولناک. بنا بر اين داستان در عين روايت يک سفر واقعي، حاوي يک سفر و سير و سلوک معنوي نيز هست. تالستوي البته در درج? اول با مهارت داستان مي‌گويد، اما عناصر واقعي داستان خود را به نحوي کنار هم قرار مي‌دهد که از مجموع آنها موقعيتي دوپهلو پديد مي‌آيد؛ موقعيتي که هم واقعي است و هم تمثيلي. در اين قصه برفِ واقعي و بوران و دشت برفپوش و گم کردن راه طوري تصوير مي‌شود که گمان مي‌کنيم در موقعيتي آخرالزماني قرار گرفته‌ايم. اسب داستان نيز، در عين اينکه اسبي واقعي است، تجسم مَرکَبِ مرگ است. تالستوي در ارباب و بنده قصه‌گويي را فداي معنا نمي‌کند، بلکه معنا را در تار و پود قصه‌اي جذاب مي‌تند و از همين رو داستان مخاطب خود را با ميل به دانستنِ اينکه بعد چه مي‌شود تا به آخر با خود همراه مي‌کند.
ارباب و بنده با ترجم? سروش حبيبي در نشر چشمه منتشر شده است.
دربارة نويسنده: ليو تالستوي (1910-1828)، داستان‌نويس، جستارنويس و فعال سياسي – اجتماعي اهل روسيه.