کتاب «تاریخ اندیشههای دینی 1» نوشته میرچا الیاده
A History of Religious Ideas
از عصر حجر تا اسرار الئوسیس
کتاب «تاریخ اندیشههای دینی» نوشت? میرچا الیاده مجموعهای سه جلدی است که برای دوستداران و علاقهمندان به مباحث تاریخ دین و بشریت مفید و سودمند است. جلد اول کتاب اندیشههای دینی از عصر حجر تا اسرار الئوسیس نام دارد. در این جلد نویسنده فصلهایی را به ادیان بنی اسرائیلی اختصاص داده است که مورد توجه علاقهمندان ادیان غربی هم قرار گرفته است. مترجم در یادداشت جلد اول مینویسد: «الیاده در هم? آثار خود معتقد است که تجرب? دینی استقلال خاص خود را دارد و به هیچ نحو? وجودی دیگری قابل تقلیل نیست. به عقید? او، دین را باید به زبان خاص آن شناخت و نه صرفا بر حسب مقولات جامعهشناسی، روانشناختی یا دیگر شاخههای معرفت بشری.»
New York Times Book Review درباره کتاب نوشته است:
“No one has done so much as Mr. Eliade to inform literature students in the West about 'primitive' and Oriental religions. . . . Everyone who cares about the human adventure will find new information and new angles of vision.”
«برای مطلع ساختن دانشجویان ادبیات در غرب دربارهی ادیان ابتدایی خاور زمین، هیچکس به اندازهی آقای الیاده نکوشیده است. هر آن کس که به ماجراجوییهای بشر اهمیت بدهد، در این کتاب اطلاعات و زاویهی دید جدیدی را کسب خواهد نمود.»
درباره کتاب «تاریخ اندیشههای دینی»
جلد اول کتاب، نخستین بخش از مطالعهی تاریخ دین است و کتاب به ادیان قدیمی میپردازد. همچنین چکیدهای از مهمترین موارد مربوط با هر دین و آیین را بازگو میکند. قسمتهایی از کتاب هم به یادداشتها و کتابشناسی نگارنده پرداخته شده است. هر بخش کتاب هم با قسمتهای کوچکتری به موضوع اصلی میپردازد.
عناوین فصلهای کتاب عبارتند از: «در آغازـ رفتار جادویی ـ دینی انسانهای نخستین»، «طولانیترین انقلاب، کشف کشاورزی ـ عصر میان? سنگی و نوسنگی»، «ادیان بینالنهرینی»، «اندیشههای دینی و بحرانهای سیاسی در مصر باستان»، «خرسنگها، معابد، مراکز آیینی، غرب، مدیتران? و در? سند»، «ادیان هیتیها و کنعانیها»، «وقتی که اسرائیل کودک بود...».
در بخشی از کتاب میخوانیم:
«مهمترین و پرشمارترین اسناد و مدارک تصویری از خلال کاوش در غارهای کندهکاری شده فراهم آمده است. این گنجینههای هنر پارینهسنگی در سرتاسر منطقهای نسبتا محدود، بین کوههای اورال و اقیانوس اطلس پراکندهاند. اشیای هنری قابل حمل در بخش وسیعی از اروپای غربی و مرکزی و در روسیه تا رودخانه دن یافت شدهاند. اما هنر آهیانهای محدود به اسپانیا فرانسه و ایتالیای جنوبی است. (به استثنای یک غار نقاشیشده در کوههای اورال که در 1961 کشف شد.) همانطور که لروآ ـ گورهان اظهار میکند، چیزی که بیش از همه نظر ما را جلب میکند “وحدت فوقالعاد? مضمون هنری است”، به نظر میرسد معنای آشکار این تصاویر از 30000 سال ق.م تا 9000 ق.م تغییری نکرده و در آستوریاس و در کنار? رودخانه دن یکسان باقی مانده است. به عقید? لروا ـ گورهان (ص 84) ما، در این جا با یک نظام عقیدتی واحد و انتشار آن از راه تماس مواجهایم ـ به ویژه، نظامی که نشانگر “دین غارهاست”. از آنجا که این نقاشیها در فاصله نسبتا زیادی از ورودی یافت میشوند، هم? محققان اتفاق نظر دارند که تلقی غارها نوعی مکان مقدس بودهاند. افزون بر این، بسیاری از این غارها غیرقابل سکونت بودند و مشکلات دسترسی، ویژگی قداستآمیز آنها را افزایش میداد...»
درباره نویسنده کتاب «تاریخ اندیشههای دینی»
میرچا الیاده اسطورهشناس و دینپژوه رومانیایی است. او سال 1907 در رومانی به دنیا آمد. در دبیرستان علاقه به مطالعه شیمی و زیستشناسی داشت. در نوجوانی برای مطالعه کتاب «شاخه زرین» اثر جیمز فریزر زبان انگلیسی را فراگرفت. الیاده پس از انگلیسی یادگیری زبان ایتالیایی و فارسی را آغاز کرد. او پس از اینکه مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه بخارست دریافت کرد به هند رفت. الیاده در دانشگاه کلکته زبان سانسکریت را فراگرفت و به مطالعه آثار شرقی، دینشناسی و اسطوره پرداخت. پس از اخذ مدرک دکتری از دانشگاه کلکته برای تدریس به دانشگاه سوربن دعوت شد. او در سال 1952 مجموعه گفتگوهایش با کارل یونگ را منتشر کرد. او همچنین مقالات بسیاری در حوزه تاریخ و تطبیق ادیان و فولکلور نوشته است و در تفسیر پدیدههای دینی هم شیوه و روشی تازه داشت. میرچا الیاده در بیشتر دانشگاههای اروپا تدریس کرده است و با مجلات بسیاری هم همکاری داشته است. برخی از آثار میرچا الیاده عبارتند از: «تصاویر و نمادها»، «سیاحت معنوی» «منشأ عرفان هندی»، «تاریخ اندیشههای دینی؛ از عصر حجر تا اسرار الئوسیس»، «تاریخ تطبیقی تکنیکهای یوگا»، «چشماندازهای اسطوره»، «اسطوره و واقعیت»، «ولادت عارفانه»، «مقدس و نامقدس».
میرچا الیاده سال 1986 در اثر سکته مغزی چشم از جهان فرو بست.
درباره ترجمه فارسی کتاب «تاریخ اندیشههای دینی»
کتاب «تاریخ اندیشههای دینی» با عنوان فرعی «از عصر حجر تا اسرار الئوسیس» توسط بهزاد سالکی به فارسی ترجمه شده است. ترجم? سالکی را بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه برای علاقهمندان چاپ و منتشر کرده است. مانی صالحی علامه از نشر نیلوفر هم از دیگر مترجمان کتاب است.
رتبه کتاب «تاریخ اندیشههای دینی» در گودریدز: 4.4 از 5.
