دنیای پنهان نفت

کتاب «دنیای پنهان نفت» نوشتۀ کِن سیلوِرستین
یک گزارش تحقیقی درباب پشت پردۀ صنعت نفت. کتاب «دنیای پنهان نفت»، با عنوان اصلی The Secret World of Oil، روی تاریک صنعت نفت را آشکار می‌کند تا نشان دهد چه شخصیت‌ها و دست‌های پنهانی پشت پردۀ این صنعت نقش‌آفرینی می‌کنند.
کتاب «دنیای پنهان نفت» سفری است به نقاط مختلف دنیا در جستجوی ردّی از معامله‌گران و دلالان و کارچاق‌کن‌ها واسطه‌ها و لابی‌گران و گنگسترها و دیکتاتورهای نفتی و آژانس‌های روابط عمومی و مؤسسات حقوقی امریکایی که همگی دست در دست هم بر دنیای پنهان نفت حکم می‌رانند و شبکۀ روابط و زدو‌بندهای مخفی مربوط به صنعت نفت را هدایت می‌کنند و پیش می‌برند.
کن سیلورستین در کتاب «دنیای پنهان نفت» نشان می‌دهد که تقریباً تمام مراحل فرایند تولید و مصرف نفت، با ارتباطات و زدو‌بندهای مخفیانه و فساد و خشونت آمیخته است.
کتاب «دنیای پنهان نفت» گزارشی تحقیقی با روایتی جذاب و پرکشش است؛ روایتی که با رمانی جذاب و خواندنی، با محوریت نفت و دست‌های پنهان در فرایند تولید و خرید و فروش و مصرف آن، پهلو می‌زند. سیلورستین در این کتاب، گزارش روزنامه‌ای را ماهرانه با نقل قصه‌وار آمیخته است.
فایننشال تایمز کتاب «دنیای پنهان نفت» را «سفری جذاب به تیره و تارترین شکاف‌های صنعت نفت» توصیف کرده است.
متن اصلی کتاب «دنیای پنهان نفت» اولین بار در سال 2014 منتشر شده است.

مروری بر کتاب «دنیای پنهان نفت»
کن سیلورستین در کتاب «دنیای پنهان نفت»، در مقام جستجوگر و مشاهده‌گری هوشیار و حواس‌جمع، به روابط و زدوبندهای خاص و پنهان دنیای نفت، ملاقات‌های دلالان و واسطه‌های نفتی، پول‌ها و رشوه‌های ردوبدل‌شده در بازار نفت، دور زدن قانون در این بازار و همۀ قوانین نانوشتۀ دنیای مخفی و نامرئی صنعت و تجارت نفت می‌نگرد و این‌ها همه را، با نقلی جذاب و قصه‌وار و متمرکز بر جزئیات، روایت می‌کند.
در کتاب «دنیای پنهان نفت» شخصیت‌های مهم و تأثیرگذار و در عین حال پنهان و مرموزِ صنعت نفت را از نزدیک ملاقات می‌کنیم و حرفهایی را که میان دلالان و واسطه‌ها و لابی‌گران نفتی ردوبدل می‌شود از نزدیک و به نقل از نویسندۀ کتاب، که خود با این شخصیت‌ها ملاقات کرده است، می‌شنویم.
سیلورستین در کتاب «دنیای پنهان نفت»، از منظری واقع‌بینانه و به‌عنوان ناظری حساس به جزئیات، داستان کسانی را روایت کند که نفت و زدوبند در بازار نفت و برقراری ارتباط میان دولت‌ها و شرکت‌های نفتی برایشان حکم معامله‌ای پُرسود را دارد و برای پیشبرد این معامله حاضرند دست به کارهایی بزنند که همه‌شان لزوماً قانونی نیستند؛ کسانی که از امریکا و اروپا تا افریقا و خاورمیانه عرصۀ جولان آن‌هاست و روابط عمومی‌شان با سیاستمداران و افراد مؤثر بر صنعت نفت و معاملات نفتی، نقشی حیاتی در پیشبرد این معاملات ایفا می‌کند.
سیلورستین در بخشی از مقدمۀ کتاب «دنیای پنهان نفت» دربارۀ این کتاب و موضوع آن و رویکردش به صنعت نفت در این کتاب می‌نویسد: «بیشتر مردم نفت را چیزی تصور می‌کنند که از داخل زمین استخراج می‌شود یا برای تولید بنزین ماشینشان مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما بین این دو نقطه، و فراتر از آنها، گسترۀ وسیعی از بازیگران سهمی از سودهای به‌دست‌آمده را نصیب خود می‌کنند، از واسطه‌ای که معاملۀ میان شرکت‌های انرژی و مقامات دولتی را در کشورهایی که روی ذخایر نفتی جهان نشسته‌اند جوش می‌دهد، تا افراد دانشگاهی، لابی‌کننده‌ها، و کارگزاران و کارچاق‌کن‌هایی که درآمدشان ناشی از ترویج اقتصاد سوخت فسیلی است.
موضوع این کتاب جست‌وجو در روابط پشت پردۀ دنیای نفت است، و طی آن نقش ناگفته اما مهم بازیگران متنوع صحنۀ اقتصاد سوخت فسیلی مورد بررسی قرار می‌گیرد. این بازیگران به‌عنوان کارچاق‌کن، معامله‌گر و لابیگر معمولاً مالک یا بهره‌بردار پالایشگاه‌ها یا چاه‌های نفت نیستند؛ با این حال، بر مبنای دریافتی‌های غیرشفاف و زدوبندهای پشت پردۀ خود جریان امور کسب و کار انرژی را روان می‌کنند. آنها عموماً تماس‌های سیاسی سطح بالا دارند که می‌توانند در صورت لزوم از آن برای برخورداری از حمایت قانونی استفاده کنند. درواقع، موفقیت آنها مبتنی بر ارتباطات نزدیکشان با مقامات بالای تصمیم‌گیرنده است. یک فعال نفتی سوییسی به من گفت، "شما مجبورید با دولت‌ها و وزرای مربوط زدوبند کنید و باید هوایشان را داشته باشید. می‌توانید این رابطه را فسادآمیز بنامید، اما این بخشی از سیستم است."»

دربارۀ کِن سیلوِرستین، نویسندۀ کتاب «دنیای پنهان نفت»
کن سیلورستین (Ken Silverstein)، متولد 1958، روزنامه‌نگار امریکایی است. سیلورستین همکاری با لس آنجلس تایمز، به‌عنوان گزارشگر تحقیقی، همکاری با آسوشیتدرپرس در برزیل و نیز همکاری با نشریاتی چون نیشن و هارپر را در کارنامۀ کاری خود دارد. از آثار او می‌توان به «جنگجویان خصوصی» و «واشینگتن در روز 10 میلیون دلار: چگونه لابی‌ها ملت را غارت می‌کنند» اشاره کرد.

دربارۀ ترجمۀ فارسی کتاب «دنیای پنهان نفت»
کتاب «دنیای پنهان نفت» با ترجمۀ پیروز اشرف در نشر نو منتشر شده است. از دیگر ترجمه‌های پیروز اشرف می‌توان به کتاب‌های «روسیۀ بدون پوتین: پول، قدرت و افسانه‌های جنگ سرد نوین»، «تکنولوژی‌های انقلابی و تأثیرات آن بر زندگی حال و آینده» و «سقوط اقتصادی 2008: چگونه یک دهه درگیری با بحران‌های مالی جهان را تغییر داد» اشاره کرد.

رتبۀ کتاب «دنیای پنهان نفت» در گودریدز: 3.53 از 5.