کتاب «انسان، عشق، عدالت» مجموعهي نمايشنامههاي آلبر کامو
آلبر کامو نويسنده و روشنفکري چندساحتي و همهفنحريف بود. هم داستان مينوشت، هم نمايشنامه و هم جستارها و مقالات فلسفي. کتاب «انسان، عشق، عدالت» ترجم? فارسي مجموع? کامل نمايشنامههاي آلبر کامو در يک کتاب است.
کتاب «انسان، عشق، عدالت» هم شامل نمايشنامههايي است که آلبر کامو خود از اساس آنها را خلق کرده و هم نمايشنامههايي که براساس قصههايي از نويسندگان مشهور نوشته شدهاند و اقتباس تئاتري کامو از آن قصهها هستند.
کامو نويسندهاي بود که فلسفهاش را دربار? جهان و انسان و مفاهيم انساني و اخلاقي، نظير عشق و عدالت، در قالب جستارها و مقالات و نيز آثار داستاني و نمايشياش بيان ميکرد.
در نمايشنامههاي کتاب «انسان، عشق، عدالت» نيز با دغدغههاي فلسفي و اجتماعي و سياسي و اخلاقي کامو مواجه ميشويم و درمييابيم که کامو چگونه دربار? موضوعاتي نظير عشق و اخلاق و عدالت و پوچي و نيز توتاليتاريسم و نظامهاي توتاليتر ميانديشيد و نيز موقعيت انسان در هستي و معناي زندگي انسان در جهان را چطور ميديد.
مروري بر کتاب «انسان، عشق، عدالت»
آنچه از آلبر کامو در کتاب «انسان، عشق، عدالت» گردآوري و به فارسي ترجمه شده، چنانکه پيشتر اشاره شد، شامل مجموع? کامل نمايشنامههاي او، چه نمايشنامههاي اقتباسي و چه نمايشنامههاي غير اقتباسي، است.
کتاب «انسان، عشق، عدالت» از ترجم? فارسي شش نمايشنام? کامو تشکيل شده که عبارتند از: «کاليگولا»، «سوءتفاهم»، «حکومت نظامي»، «دادگران»، «تسخيرشدگان» و «مرثيهاي براي يک راهبه».
از ميان اين شش نمايشنامه، «تسخيرشدگان» اقتباسي از رمان «تسخيرشدگان» داستايفسکي است. اين رمان، در فارسي به نام «شياطين» هم ترجمه شده است.
همچنين نمايشنام? «مرثيهاي براي يک راهبه» اقتباسي از داستاني به همين نام از ويليام فاکنر است. اين داستان در فارسي با عنوان «رکوئيم براي يک راهبه» ترجمه شده است.
«کاليگولا»، نخستين نمايشنام? کتاب «انسان، عشق، عدالت»، نمايشنامهاي فلسفي دربار? مرگ و پوچي و عصيان و جنايت است.
کامو در دومين نمايشنام? کتاب «انسان، عشق، عدالت»، يعني نمايشنام? «سوءتفاهم»، نيز به موضوع پوچي، که از دغدغههاي اصلي او بود، ميپردازد.
«حکومت نظامي» سومين نمايشنام? کتاب «انسان، عشق، عدالت» است. کامو در اين نمايشنامه، توتاليتاريسم و حکومت وحشت را در هيئتِ طاعون به صحنه آورده و ابعاد هولناک آن را به نمايش گذاشته است.
نمايشنام? «دادگران» چهارمين نمايشنام? کتاب «انسان، عشق، عدالت» است. در اين نمايشنامه، که موضوع آن طراحي يک ترور سياسي و انقلابي در دور? روسي? تزاري است، مسئل? خطير تقابل اجراي عدالت و شفقت انساني مطرح شده است.
پنجمين نمايشنام? کتاب «انسان، عشق، عدالت»، يعني نمايشنام? «تسخيرشدگان»، چنانکه پيشتر اشاره شد، اقتباس از رمان «شياطين» داستايفسکي و ششمين نمايشنام? کتاب، «يعني مرثيهاي براي يک راهبه»، اقتباس تئاتري کامو از داستان «رکوئيم براي يک راهبه» از ويليام فاکنر است.
کامو در نمايشنام? «تسخيرشدگان» به موضوع فردگرايي و نيهيليسم پرداخته و در نمايشنام? «مرثيهاي براي يک راهبه» رنج و رستگاري را موضوع محوري اثر خود قرار داده است.
دربار? آلبر کامو
آلبر کامو (Albert Camus)، متولد 1913 در الجزاير و درگذشته به سال 1960، داستاننويس، نمايشنامهنويس، فيلسوف، جستارنويس و روزنامهنگار فرانسوي و برند? جايز? نوبل ادبيات سال 1957 بود.
کامو نويسندهاي بود که در آثارش به بيان تأملات فلسفي خود درباب معناي هستي، موقعيت انسان در هستي و مسئوليت او در قبال ديگران و نيز در قبال فجايعي که در جهان اتفاق ميافتد ميپرداخت.
کامو، چه در قصهها و نمايشنامهها و چه در جُستارها و نوشتههاي غيرداستانياش، همواره پرسشهايي بنيادين را دربار? انسان و جهان و مفاهيمي نظير عدالت، اخلاق و خير و شر پيش ميکشيد. او همچنين به نقد ايدئولوژيها و نظامهاي تماميتخواه ميپرداخت.
آلبر کامو هم منتقد فاشيسم بود و هم منتقد کمونيسم و ليبراليسم. با قطعيتهاي ايدئولوژيک سرِ سازگاري نداشت و معتقد بود خشونت را حتي عدالتخواهانهترين ايدئولوژيها توجيه نميکند. در مواجهه با رويدادهاي سياسي زمانهاش و تحليل اين رويدادها، از جمله دربار? جنگ الجزاير، ميکوشيد تحت تأثير مواضع احساسي قرار نگيرد و با شکاکيتي انتقادي به مسائل روزگار خود بنگرد.
کامو عمر کوتاهي داشت و پيش از پنجاهسالگي در تصادف اتومبيل کشته شد. عمرش اما پُربار بود و در مدتي کم آثار فراواني از خود به جا گذاشت. کتابهاي «بيگانه»، «طاعون» و «عصيانگر» از جمله آثار آلبر کامو هستند.
آلبر کامو سه سال پيش از مرگش، يعني در سال 1957، جايزة نوبل ادبيات را دريافت کرد.
دربار? ترجم? فارسي کتاب «انسان، عشق، عدالت»
کتاب «انسان، عشق، عدالت» با ترجمه و مقدم? بنفشه فريسآبادي در نشر چشمه منتشر شده است.
بنفشه فريسآبادي، متولد 1360 در تهران، مترجم، شاعر و نقاش ايراني است. فريسآبادي فارغالتحصيل رشت? موسيقي است و علاوه بر ترجم? کتابهايي در حوز? ادبيات فرانسهزبان، همکاري با سايتهاي ادبي و نيز همکاري با نشرياتي نظير «تجربه» و «مهرنامه» را نيز در کارنام? کاري خود دارد.
از ترجمههاي بنفشه فريسآبادي ميتوان به کتابهاي «سقاها»، «تابستان»، «فلسف? زندگي زناشويي»، «سفر زمستاني» و «پدرکُشي» اشاره کرد.
نمايشنامههايي که در کتاب «انسان، عشق، عدالت» ترجمه و گردآوري و منتشر شدهاند توسط مترجمان ديگري هم ترجمه و بهصورت کتابهايي مستقل، از طرف ناشران مختلف، منتشر شدهاند.
