کتاب انسان در جستجوي معنا اثر ويکتور فرانکل
کتاب
انسان در جستجوي معنا مشهورترين اثر
ويکتور فرانکل و از کتابهاي انگيزشي و خودياريِ کلاسيکِ محبوب و پرفروش است. فرانکل کتاب «انسان در جستجوي معنا» را در زمان جنگ جهاني دوم، وقتي در اردوگاه کار اجباري نازيها زنداني بود، نوشت و آن را در سال 1946 براي نخستين بار به زبان آلماني منتشر کرد. «انسان در جستجوي معنا» حاوي نظريهاي روانشناختي، اگزيستانسياليستي و الهياتي درباره انسان است. فرانکل، برخلاف
فرويد ، انسان را موجودي صرفاً تحت تأثير غرايز نميداند و معتقد است اگر انسان هدف و معنايي در زندگي نداشته باشد و دنبال هيچ معنا و هدفي نباشد و فقط از غرايز خود پيروي کند نميتواند سختيهاي زندگي را تاب بياورد. به اعتقاد فرانکل ريش? بحرانها و ناهنجاريهاي رواني انسان در اين است که نميتواند معناي زندگي خود را بيابد. هدف فرانکل در کتاب انسان در جستجوي معنا ارائ? راهي است براي کمک به کساني که معناي زندگي خود را گم کرده و از يافتن آن ناتواناند. فرانکل از اينجاست که به پيوند ميان روانشناسي و مباحث وجودي و هستيشناختي ميرسد و اين مباحث را وارد بحث روانشناسي ميکند.
نظريهاي که فرانکل در کتاب انسان در جستجوي معنا مطرح ميکند نه فقط برآمده از تخصص او در روانپزشکي، بلکه ريشهدار در تجربيات واقعي او از جنگ و اردوگاههاي مخوف دوران نازيهاست. فرانکل در زمان جنگ جهاني دوم اسير نازيها شد و بسياري از عزيزانش را در همين دوره از دست داد. او در اردوگاههاي کار اجباري شاهد رنجهاي اسيران ديگري بود که در زمره مردم گمنام و عادي بودند. انسان در جستجوي معنا شرح و ماحصلِ اين دوره از زندگي اوست و نيز توضيح نظري? روانشناختي فرانکل در باب معنا و معنادرماني. فرانکل در اردوگاه به اين فکر افتاد که انسانها چگونه شرايط سخت و هولناک را تاب ميآورند و آن را از سر ميگذرانند. اين انديشه پاي? شکلگيري «معنادرماني» بود.
مروري بر کتاب انسان در جستجوي معنا
کتاب انسان در جستجوي معنا از دو بخش تشکيل شده است. ويکتور فرانکل در بخشي از اين کتاب شرح ميدهد که خودش و ديگراني مثل او چطور توانستهاند با اتکا به معنا و هدفي در زندگي، سختيهاي اردوگاه و رويدادهاي هولناک دوران جنگ را تحمل کنند و زنده بمانند و در بخشي ديگر از کتاب نگرشي را تبيين ميکند که از دل تجرب? تلخ و رنجبار جنگ و اردوگاه به آن دست يافته است؛ نگرشي که فرانکل براساس آن «
معنادرماني» را پايه گذاشت. فرانکل خاطره و نظريه را به هم ميآميزد و مخاطب خود را از خاطرات واقعي و هولناک اردوگاه به سمت نظريهاش در باب معنادرماني سوق ميدهد. اردوگاه براي فرانکل تجسمي است از همان رنج هولناک و بزرگي که جز به ياري معنا و هدفي در زندگي نميتوان آن را تحمل کرد. فرانکل در کتاب انسان در جستجوي معنا از کنارِ گود سخن نميگويد. او خود در ميان فاجعه زيسته و مرگ عزيزانش و روانه شدن بعضي از آنها به کورههاي آدمسوزي را تجربه کرده است.
انسان در جستجوي معنا چنانکه فرانکل خود در آغاز کتاب تأکيد ميکند، نه صرفاً گزارشي از وقايع اردوگاه است و نه درباره «رنج و مرگ قهرمانان بزرگ و زندانيان شناخته شده». فرانکل در کتاب انسان در جستجوي معنا سعي دارد به اين پرسش پاسخ دهد که «زندگي روزانه در اردوگاه کار اجباري، در ذهن يک انسان معمولي چگونه بازتابي دارد؟» او از خلال شرح تجرب? آدمهاي معمولي و گمنامِ اسير اردوگاه و شرح تجرب? خود از آن دوران موضوع معنادرماني را پيش ميکشد و ميکوشد نشان دهد که هر انسان براي تاب آوردن رنج بايد معنا و هدف زندگي خود را بيابد.
کتاب انسان در جستجوي معنا با پيشگفتاري از گوردون و. آلپورت درباره اين کتاب همراه است.
درباره ويکتور فرانکل، نويسنده کتاب انسان در جستجوي معنا
ويکتور يي. فرانکل (Viktor Emil Frankl)، متولد 1905 و درگذشته به سال 1997، عصبشناس، روانپزشک و فيلسوف اتريشي و بنيانگذار «معنادرماني» بود. فرانکل داراي دکتراي پزشکي و فلسفه از دانشگاه وين بود. در زمان جنگ جهاني دوم سه سال از عمرش در اردوگاههاي کار اجباري آلمان نازي گذشت و اين دوران و آنچه در اين سالهاي سياه تجربه کرد و به چشم ديد بسيار بر ديدگاههايش درباره معنادرماني و تحليل وجودي و معنويتي که به اعتقاد او در ضمير ناهشيار انسان وجود دارد تأثير گذاشت.
از کتابهاي ويکتور فرانکل، به جز «انسان در جستجوي معنا» که معروفترين کتاب اوست، ميتوان به «
انسان در جستجوي معناي غايي»، «
آري به زندگي»، «ارادة معطوف به معني: گزيدة سخنرانيها درباره معنيدرماني»، «انسانيتِ در رنج: بنيانهاي انسانشناختي رواندرماني» و «معنيدرماني و تحليل وجودي: متوني از شش دهه» اشاره کرد.
درباره ترجم? فارسي کتاب انسان در جستجوي معنا
از کتاب انسان در جستجوي معنا ترجمههاي مختلفي به فارسي موجود است. ترجم? دکتر نهضت صالحيان و مهين ميلاني از اين کتاب در
انتشارات ليوسا منتشر شده است. دکتر نهضت صالحيان (فرنودي) متخصص روانشناسي باليني و روانشناسي بين فرهنگي است. او بعد از گرفتن مدرک کارشناسي روانشناسي در ايران براي ادام? تحصيل به امريکا رفت و دکتراي روانشناسي باليني گرفت و در امريکا ماندگار شد. دکتر صالحيان (فرنودي) سمينارها و سخنرانيهاي زيادي در حوزههاي مختلف روانشناسي برگزار کرده است. روانشناسي خانواده، روانشناسي عشق و روابط عاطفي و روانشناسي دموکراسي از جمله حوزههاي تخصصي او در روانشناسي است. از ديگر ترجمههاي دکتر صالحيان (فرنودي) ميتوان به کتابهاي «
آدمهاي سمي» و «روابط شکننده» اشاره کرد. «دل و دلدادگي و موانع در کمين» اثري تأليفي از اوست. از دکتر صالحيان (فرنودي) آثاري هم بهصورت سيدي منتشر شده است.
مهين ميلاني نيز از مترجماني است که آثار مختلفي در زمين? روانشناسي ترجمه کرده است. از جمله ترجمههاي او ميتوان به «
تولد بدون خشونت»، «معنادرماني» و «
هنر انسان شدن» اشاره کرد.
کتاب «انسان در جستجوي معنا» را، چنانکه اشاره شد، مترجمان ديگري هم به فارسي ترجمه کردهاند. از ديگر ترجمههاي اين کتاب ميتوان به ترجم? فرزانه سکوتي (منتشرشده در نشر آسمون ريسمون) و ترجم?
امير لاهوتي (منتشرشده در
نشر جامي) اشاره کرد. اين کتاب با عنوان «انسان در پي معنا» نيز، با ترجم? زهره زاهدي و در
انتشارات پندار تابان منتشر شده است.
رتب? کتاب «انسان در جستجوي معنا» در
گودريدز: 4.35 از 5.
