آتشی برای آتشی دیگر

کتاب «آتشی برای آتش دیگر» نوشته «شهرام شیدایی»
در هر دهه و دوره‌ای از گذر ایام، با توجه به نسل‌ جدید سلیقه‌های گوناگونی هم در جامعه به وجود می‌آید. سلیقه‌ها تغییر می‌کند و برخی موارد برای نسل جوان مهم یا بی‌اهمیت می‌شود. اما آنچه بر جامعه ایرانی از گذشته‌های دور تا به امروز تغییر نکرده است، علاقه به شاعر و شعر است ولی سلیقه‌ی هر نسل‌ در هر دهه متنوع و گوناگون بوده است. ایرانیان از گذشته تا امروز شاعران را گرامی داشته‌اند و هر نسلی با سلیقه‌ی خود شاعران را برگزیده است. در دهه هفتاد شهرام شیدایی مترجم و شاعری بود که طرفدارانی را به خود جلب کرد و مورد استقبال مخاطبانی قرار گفت.
علیرضا بهنام شاعر و منتقد درباره شهرام شیدایی گفته است: «شهرام شیدایی از جمله شاعرانی است که نگاهش بیشتر به سمت گرایش‌های زبانی ـ عرفانی در شعر فارسی بود. او آدمی نبود که اهل باند بازی یا گروه بازی باشد. یک رویه شخصی برای خودش داشت که یک جوری می‌شود گفت، ریشه این رویه به کارهای رویایی می‌رسید. شهرام بیشتر سعی می‌کرد به نوعی در میان خلاء موجود بین شعر فرم‌گرا و شعر محتواگرا سکنی داشته باشد. او راه شخصی خودش را می‌رفت و آدمی بود که اهل معرفت شخصی بود. آدمی بود که اهل دنبال کردن مکاشفه‌های شخصی بود. از تصنع و نشان دادن خودش به دور بود.»


درباره کتاب «آتشی برای آتش دیگر»
«آتشی برای آتش دیگر» دفتر شعری است که برای آشنایی بیشتر شعری با نام «ما رها نمی‌شویم» را می‌خوانیم:

کسی در من همه‌چیز را خواب می‌بیند
و این‌ها به خواب‌هایم راه پیدا می‌کنند.
شاید از خواب‌های آینده‌ام این سطرها را می‌دُزدم
که در این اتاق که در امروز نمی‌گنجم.

آن‌قدر در این جاده در این راه ایستاده‌ام
که دیگر دیده نمی‌شوم
و همه می‌پندارند این جاده منم
این راه.
درختانِ این مسیرِ جادویی
زمانِ زنده‌بودنِ مرا از خویش بالا کشیده‌‌اند
و وقتی از این‌جا می‌گذرم
تپشی مضاعف مرا می‌گیرد
بال‌هایی سنگین
رودخانه‌ای در خوابی عمیق.

آیا شنیدنِ صدای یک رودخانه
دنیاهایی دفن‌شده را از زنده‌گی
بیرون نمی‌کشد؟

در همۀ این سال‌ها
چشم‌هایی ناپیدا می‌زیست
هر بار که کتابی را می‌بست
شیطنتِ بازوبسته‌شدنِ یک در
در تو بی‌قراری می‌کرد.
زنده‌گی جایی پنهان شده است
این را بنویس.

می‌دانی؟!
در به‌یادآوردنِ این‌ها نیز زمان می‌گذرد
و همه‌چیز را دور می‌کند و درو می‌کند.
ما رها نمی‌شویم
چشم‌هایت را در خودت زندانی کن
و نگذار دریا چیزی از تو بیرون بکشد.

چرا همه‌چیزِ این سیاره از ما
برای پیوستن به خود می‌کاهد؟
چرا پیوستن برای پیوستن صورت نمی‌گیرد؟

می‌ترسم نکند این سیاره سرِ بُریده‌ای در آسمان باشد
بی‌صورتیِ این چهره
وحشتم را با شاخ‌وبرگِ درختانش می‌پوشانَد.
و می‌دانم دیدنِ این‌ها همه خواب‌‌دیدن است.

همیشه ترسیده‌ام که از روی این دایره پرت شوم.
چرا هیچ‌کس به ما نگفته است که زمین
مدام چیزی را از ما پس‌می‌گیرد
و ما فکر می‌کنیم که زمان می‌گذرد.

شاید زمین آن سیاره‌ای نیست که ما در آن باید می‌زیستیم
و از این رو، چیزی در ما همیشه پنهان می‌مانَد
و به این زنده‌گی برنمی‌گردد.

از دست‌هایمان بیرون رفته‌ایم
از چشم‌هایمان
و همه چیزِ این خاک را کاویده‌ایم:
ــ ما به همراهِ آب و باد و خاک و آتش
به این سیاره تبعید شده‌ایم
و این‌جا
زیباترین جا
برای تنهایی‌ست.

کسی در من همه‌چیز را خواب می‌بیند.

درباره نویسنده کتاب «آتشی برای آتش دیگر»
شهرام شیدایی شاعر و مترجم ایرانی بود. او سال 1346 در سراب آذربایجان شرقی متولد شد.
از فعالیت‌های هنری و ادبی او می‌توان به همکاری با گروه فرهنگ فارسی در مرکز نشر دانشگاهی و مدیریت فرهنگی انتشارات کلاغ اشاره کرد. شیدایی همچنین توانست در گردهمایی تجربه‌های‌ ترجمه در‌ دانشگاه کراکوف‌ لهستان شرکت و سخنرانی کند. او همکاری با دانشنامه‌ی ادب فارسی (تألیف و ترجمه‌ی مدخل‌هایی از ترکی آذری "سیریلیک و عربی" و ترکی استانبولی "عثمانی و معاصر" برای جلد پنجم و ششم) در کارنامه فعالیتش دارد.
از دیگر فعالیت‌های شاعر فقید ایرانی سال 1386 شرکت و سخنرانی در اولین سمپوزیوم بین‌المللی ترجمه و نشر ادبیات ترکی در دانشگاه بغاز ایچی استانبول ـ ترکیه بوده است. همچنین شرکت و شعرخوانی در گردهمایی بین‌المللی شعر در اَسکی‌حیصار ـ ترکیه از کارهای شیدایی بوده است. او در کنار شعر به کار ترجمه شاعران مشهور نیز می‌پرداخت همچنین در مدت کوتاه عمرش توانست مجموعه داستانی هم منتشر کند.

آثار شهرام شیدایی عبارتند از: آتشی برای آتشی دیگر (مجموعه شعر)، آدم‌ها روی پل (ترجمه، منتخب شعرهای ویسلاوا شیمبورسکا، شاعربانوی لهستانی و برنده نوبل ادبی ـ ترجمه همراه مارک اسموژنسکی و چوکا چکاد) شاید دیگر نتوانم بگویم، (ترجمه شعرهای صالح عطایی، بلکه داها دئینمه‌دیم، همراه چوکا چکاد)، ثبت‌نام از کسانی که سوار کشتی نشده‌اند (مجموعه داستان از هشت نویسنده ایرانی) پناهنده‌ها را بیرون می‌کنند (مجموعه داستان)، خندیدن در خانه‌ای که می‌سوخت (مجموعه شعر) رنگ قایق‌ها مال شما (ترجمه آثار اورهان ولی).

شهرام شیدایی 2 آذر 1388 در سن 42 سالگی بر اثر سرطان درگذشت.

درباره ناشر کتاب «آتشی برای آتش دیگر»
کتاب «آتشی برای آتش دیگر» توسط نشر کلا غ سفید برای دوستداران شعر منتشر شده است.