کتاب «آتشي براي آتش ديگر» نوشته «شهرام شيدايي»
در هر دهه و دورهاي از گذر ايام، با توجه به نسل جديد سليقههاي گوناگوني هم در جامعه به وجود ميآيد. سليقهها تغيير ميکند و برخي موارد براي نسل جوان مهم يا بياهميت ميشود. اما آنچه بر جامعه ايراني از گذشتههاي دور تا به امروز تغيير نکرده است، علاقه به شاعر و شعر است ولي سليقهي هر نسل در هر دهه متنوع و گوناگون بوده است. ايرانيان از گذشته تا امروز شاعران را گرامي داشتهاند و هر نسلي با سليقهي خود شاعران را برگزيده است. در دهه هفتاد شهرام شيدايي مترجم و شاعري بود که طرفداراني را به خود جلب کرد و مورد استقبال مخاطباني قرار گفت.
عليرضا بهنام شاعر و منتقد درباره شهرام شيدايي گفته است: «شهرام شيدايي از جمله شاعراني است که نگاهش بيشتر به سمت گرايشهاي زباني ـ عرفاني در شعر فارسي بود. او آدمي نبود که اهل باند بازي يا گروه بازي باشد. يک رويه شخصي براي خودش داشت که يک جوري ميشود گفت، ريشه اين رويه به کارهاي رويايي ميرسيد. شهرام بيشتر سعي ميکرد به نوعي در ميان خلاء موجود بين شعر فرمگرا و شعر محتواگرا سکني داشته باشد. او راه شخصي خودش را ميرفت و آدمي بود که اهل معرفت شخصي بود. آدمي بود که اهل دنبال کردن مکاشفههاي شخصي بود. از تصنع و نشان دادن خودش به دور بود.»
درباره کتاب «آتشي براي آتش ديگر»
«آتشي براي آتش ديگر» دفتر شعري است که براي آشنايي بيشتر شعري با نام «ما رها نميشويم» را ميخوانيم:
کسي در من همهچيز را خواب ميبيند
و اينها به خوابهايم راه پيدا ميکنند.
شايد از خوابهاي آيندهام اين سطرها را ميدُزدم
که در اين اتاق که در امروز نميگنجم.
آنقدر در اين جاده در اين راه ايستادهام
که ديگر ديده نميشوم
و همه ميپندارند اين جاده منم
اين راه.
درختانِ اين مسيرِ جادويي
زمانِ زندهبودنِ مرا از خويش بالا کشيدهاند
و وقتي از اينجا ميگذرم
تپشي مضاعف مرا ميگيرد
بالهايي سنگين
رودخانهاي در خوابي عميق.
آيا شنيدنِ صداي يک رودخانه
دنياهايي دفنشده را از زندهگي
بيرون نميکشد؟
در هم? اين سالها
چشمهايي ناپيدا ميزيست
هر بار که کتابي را ميبست
شيطنتِ بازوبستهشدنِ يک در
در تو بيقراري ميکرد.
زندهگي جايي پنهان شده است
اين را بنويس.
ميداني؟!
در بهيادآوردنِ اينها نيز زمان ميگذرد
و همهچيز را دور ميکند و درو ميکند.
ما رها نميشويم
چشمهايت را در خودت زنداني کن
و نگذار دريا چيزي از تو بيرون بکشد.
چرا همهچيزِ اين سياره از ما
براي پيوستن به خود ميکاهد؟
چرا پيوستن براي پيوستن صورت نميگيرد؟
ميترسم نکند اين سياره سرِ بُريدهاي در آسمان باشد
بيصورتيِ اين چهره
وحشتم را با شاخوبرگِ درختانش ميپوشانَد.
و ميدانم ديدنِ اينها همه خوابديدن است.
هميشه ترسيدهام که از روي اين دايره پرت شوم.
چرا هيچکس به ما نگفته است که زمين
مدام چيزي را از ما پسميگيرد
و ما فکر ميکنيم که زمان ميگذرد.
شايد زمين آن سيارهاي نيست که ما در آن بايد ميزيستيم
و از اين رو، چيزي در ما هميشه پنهان ميمانَد
و به اين زندهگي برنميگردد.
از دستهايمان بيرون رفتهايم
از چشمهايمان
و همه چيزِ اين خاک را کاويدهايم:
ــ ما به همراهِ آب و باد و خاک و آتش
به اين سياره تبعيد شدهايم
و اينجا
زيباترين جا
براي تنهاييست.
کسي در من همهچيز را خواب ميبيند.
درباره نويسنده کتاب «آتشي براي آتش ديگر»
شهرام شيدايي شاعر و مترجم ايراني بود. او سال 1346 در سراب آذربايجان شرقي متولد شد.
از فعاليتهاي هنري و ادبي او ميتوان به همکاري با گروه فرهنگ فارسي در مرکز نشر دانشگاهي و مديريت فرهنگي انتشارات کلاغ اشاره کرد. شيدايي همچنين توانست در گردهمايي تجربههاي ترجمه در دانشگاه کراکوف لهستان شرکت و سخنراني کند. او همکاري با دانشنامهي ادب فارسي (تأليف و ترجمهي مدخلهايي از ترکي آذري "سيريليک و عربي" و ترکي استانبولي "عثماني و معاصر" براي جلد پنجم و ششم) در کارنامه فعاليتش دارد.
از ديگر فعاليتهاي شاعر فقيد ايراني سال 1386 شرکت و سخنراني در اولين سمپوزيوم بينالمللي ترجمه و نشر ادبيات ترکي در دانشگاه بغاز ايچي استانبول ـ ترکيه بوده است. همچنين شرکت و شعرخواني در گردهمايي بينالمللي شعر در اَسکيحيصار ـ ترکيه از کارهاي شيدايي بوده است. او در کنار شعر به کار ترجمه شاعران مشهور نيز ميپرداخت همچنين در مدت کوتاه عمرش توانست مجموعه داستاني هم منتشر کند.
آثار شهرام شيدايي عبارتند از: آتشي براي آتشي ديگر (مجموعه شعر)، آدمها روي پل (ترجمه، منتخب شعرهاي ويسلاوا شيمبورسکا، شاعربانوي لهستاني و برنده نوبل ادبي ـ ترجمه همراه مارک اسموژنسکي و چوکا چکاد) شايد ديگر نتوانم بگويم، (ترجمه شعرهاي صالح عطايي، بلکه داها دئينمهديم، همراه چوکا چکاد)، ثبتنام از کساني که سوار کشتي نشدهاند (مجموعه داستان از هشت نويسنده ايراني) پناهندهها را بيرون ميکنند (مجموعه داستان)، خنديدن در خانهاي که ميسوخت (مجموعه شعر) رنگ قايقها مال شما (ترجمه آثار اورهان ولي).
شهرام شيدايي 2 آذر 1388 در سن 42 سالگي بر اثر سرطان درگذشت.
درباره ناشر کتاب «آتشي براي آتش ديگر»
کتاب «آتشي براي آتش ديگر» توسط نشر کلا غ سفيد براي دوستداران شعر منتشر شده است.
