داستانی بر بنیاد مرگ: ایستادن در آستانه مرگ و به تعویق انداختنش. کتاب حکم مرگ از آثار مشهور موریس بلانشو است که ایده محوری اندیشه این نویسنده و فیلسوف معاصر فرانسوی در آن دیده میشود.
حکم مرگ داستان بلندی است که اولینبار در سال 1948 منتشر شد و سپس با کمی تغییر در 1977 بازچاپ شد و همین نسخه مبنای ترجمه فارسی اثر بوده است.
به ضمیمه داستان حکم مرگ متن کامل سخنرانی ژاک دریدا، که علاقه زیادی به بلانشو داشت، منتشر شده تا خواننده درک بهتری از جهان ادبی و فلسفی بلانشو به دست بیاورد.
درباره کتاب حکم مرگ
بلانشو از چهرههای مهم تفکر انتقادی است و کتاب حکم مرگ از آثار مهم او به شمار میرود. به طور کلی مرگ در مرکز نوشتار و نوشتههای بلانشو است و او معتقد بود که مرگ اساسا مرکز هر نوشتاری است.
داستان حکم مرگ خصلتی معماگون دارد و آنطور که مترجم کتاب در مقدمهاش توضیح داده، تن جایگاه تجربه به طور کلی و تجربه مرگ به طور خاص است. قاعده حکم میکند که تن باید بمیرد اما تن قاعده را برهم میزند و پذیرای مرگ نیست.
به اعتقاد بلانشو مرگ واقعهای بیزمان و بیمکان است و همیشه یا خیلی زود سرمیرسد یا خیلی دیر. مرگ هیچ رفتار خاصی ندارد و از اینرو نمیدانیم در برابر او چگونه رفتار کنیم. هیچ چیز شایسته او نیست و او نیز شایسته هیچ کس نیست. شاید مواجهه زودهنگام بلانشو با بیماری و خطای هولناک پزشکی که ممکن بود به مرگ او منجر شود آن هم در زمانی که بلانشو هنوز در مدرسه تحصیل میکرد، حضور مرگ را در اندیشه و آثار او این چنین برجسته کرده است. در این بین حکم مرگ اثری ارزنده در میان نوشتههای بلانشو به شمار میرود.
ترجممه فارسی کتاب حکم مرگ از متن اصلی فرانسه صورت گرفته و با برگردان انگلیسی اثر نیز مقابله شده است.
خلاصه کتاب حکم مرگ
«این وحشتآور است زیرا چیزی در آن وجود دارد که انسان را مورد تحقیر قرار میدهد و انسان نمیتواند بدون از دست دادن خود تحمل کند. اما او باید خودش را گم کند. و هر کسی که مقاومت کند بنیانگذار خواهد بود، و هر کسی که جلو برود به این سیاهی تبدیل خواهد شد، این چیز سرد و مرده و تحقیرآمیز که در قلب آن بینهایت زندگی میکند. این سیاهی در کنارم ماند، احتمالا به دلیل ترس من: این ترس، ترسی نبود که مردم از آن میدانند، من را نمیشکست، هیچ توجهی به من نمیکرد، بلکه همانطور که کارهای بشری انجام میداد، در اتاق پرسه می زد».
درباره موریس بلانشو نویسنده کتاب حکم مرگ
موریس بلانشو، فیلسوف، نویسنده و منتقد ادبی فرانسوی، در سال 1907 در شهر کن متولد شد. با پایان تحصیلات متوسطه در 1922، در دانشگاه استراسبورگ آلمان و در رشته فلسفه تحصیل کرد و پس از مدتی به به روزنامهنگاری پرداخت و با نشریات دست راستی همکاری کرد که بعدها به خاطر این دوره مورد انتقاد قرار گرفت. بلانشو هنوز نوجوان بود که ممکن بود بر اثر یک خطای پزشکی جانش را از دست بدهد و این تجربهای بود که تاثیری عمیق بر او باقی گذاشت. از آغاز دهه 1930 بلانشو مقالات ادبی و سیاسی زیادی نوشت و در 1940 نخستین رمانش را نوشت. با وقوع جنگ دوم جهانی و اشغال فرانسه، بلانشو اگرچه از روزنامهنگاری سیاسی کناره گرفت اما همچنان به نوشتن ادامه داد. با پایان جنگ بلانشو دیگر فقط نقد ادبی و رمان نوشت. او در این دوره به تفکر چپ گرایش پیدا کرد و از جمله چهرههای شاخصی بود که به دفاع از مبارزان الجزایری پرداخت. بلانشو در می 68 نیز آشکارا از جنبش اعتراضی جوانان و دانشجویان دفاع کرد. بلانشو از مهمترین چهرههای ادبی و فلسفی سده بیستم فرانسه به شمار میرود که بیش از سی کتاب در کارنامهاش دارد. او در سال 2003 از دنیا رفت. عقل ساد، کلمات اخلالگر، توماس تاریک و اجتماع اقرارناپذیر از جمله آثار بلانشو هستند که به فارسی ترجمه شدهاند.
کتاب حکم مرگ برای چه کسانی مناسب است؟
داستان حکم مرگ نه قصهای برای سرگرمی بلکه یک اثر ادبی ارزشمند است که درباره مضامینی چون مرگ، عشق، خاطره و نوشتار است. این کتاب را به خوانندگان آثار ادبی و فلسفی پیشنهاد میکنیم.
