کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه» نوشت? چيماماندا اِنگُزي آديچيه
نوشتاري قطعهقطعه درباب سوگ و غم فقدان. کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه»، با عنوان اصلي Notes on Grief، جُستاري اتوبيوگرافيک است که چيماماندا اِنگُزي آديچيه، نويسند? نيجريهاي – امريکايي، آن را در سوگِ پدرش و غم از دست دادن او نوشته و در آن، ضمن بيان تجرب? خود از سوگ يکي از عزيزانش و نحو? مواجههاش با اين تجرب? دردناک، به تأمل در مفهوم سوگ پرداخته است.
متن اصلي جستار «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه» اولين بار در سال 2020 در نشري? «نيويورکر» منتشر شده و سپس در سال 2021 بهصورت کتاب به چاپ رسيده است. اساس ترجم? فارسي کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه» متني است که در «نيويورکر» منتشر شده است.
مروري بر کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه»
چيماماندا اِنگُزي آديچيه پدرش را در دوران همهگيري کرونا و درحالي از دست داد که بهدليل قرنطين? کرونايي نميتوانست از امريکا به نيجريه برود و در مراسم عزاي پدرش شرکت کند. اِنگُزي در کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه» نبود فيزيکي در مراسم سوگواري براي پدرش را با سوگواري از طريق کلمات جبران ميکند و ميکوشد از تجرب? سوگ بنويسد و از اينکه چطور با غم بزرگ فقدان پدرش مواجه شده و فاصله و بُعدِ مسافت چه کيفيتي به سوگواري او بخشيده است.
آديچيه در کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه» تعريف ميکند که پذيرش از دست دادن پدري که بسيار به او عشق ميورزيده و از همين رو هميشه دلهر? از دست دادن او را داشته است چقدر برايش دشوار است و گاهي فراموش ميکند که پدرش مُرده و ديگر نيست. او از خاطرات خودش با پدرش ميگويد و از اينکه، در عين هراس هميشگي از اينکه يک روز بالاخره پدرش را از دست بدهد، بهدليل سلامتي نسبي پدرش خيالش تا حدي راحت بوده و ترسش از اينکه پدرش روزي بميرد کمرنگ بوده است. او در اين کتاب، ضمن بيان تجربهاش از سوگ پدر، تصويري از پدرش ترسيم ميکند و رابطهاش با پدر را شرح ميدهد.
کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه» جستاري است که به بيستونه تکه تقسيم شده است؛ جستاري پارهپاره که هر پار? آن وجهي از سوگ راوي را مينماياند و تجرب? سوگ و مفهوم آن از نگاه نويسنده را بازتاب ميدهد.
آديچيه در کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه» نقل ميکند که تجرب? از دست دادن پدر چه تحولي در زندگي و نگاه او بهوجود آورده و چطور زندگياش را از اين رو به آن رو کرده است.
در يکي از قطعات کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه» ميخوانيد: «سوگ کاري کرده که پوست بيندازم. البته اول فلسگيري کرده، باورها و معيارهاي قبليام را فلسفلس کنده، برده، و نگاهم را تغيير داده. پشيمانم خيلي چيزها را مسلم و محقَق ميدانستهام. مثلاً، اين را که بايست سوگواري کرد، از داغِ بردلنشسته حرف زد، با مصيبت روبهرو شد، و بالأخره از سوگ گذشت. باورهاي قالبي و شستهرفت? آدمي که سوگ را نشناخته و نميداند که داغ چيست. البته که من پيشتر هم سوگوار شدهام، اما اولين بار است به هست? مرکزيِ سوگ رسيدهام و، کورمال، به سطح متخلخلش دست ميکشم و ميفهمم هيچ راهي به بيرون ندارد. وسط گردابي هستم وحشتناک. به جايي رسيدهام که، در ذهنم، جعبه ميسازم و فکرهاي پريشانم را بين چهار ديوار استوارش گير مياندازم. قاطعانه، ذهنم را به حرکت در سطح محدود ميکنم، فقطوفقط در سطح. نميتوانم زياد فکر کنم؛ در اصل، شهامت ندارم جدي و عميق فکر کنم، ميترسم مغلوب شوم. نهتنها مغلوبِ درد، که مغلوبِ پوچياي فروکِشنده – همان چرخ? فکريِ معروف، که هي ميگويد فايدهاي ندارد، که آخرش فايدهاش چيست، که اساساً هيچچيزي هيچ فايدهاي ندارد.»
دربار? چيماماندا اِنگُزي آديچيه، نويسند? کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه»
چيماماندا اِنگُزي آديچيه (Chimamanda Ngozi Adichie)، متولد 1977، نويسند? نيجريهاي – امريکايي است. آديچيه از نويسندگان آفريقايي برجسته و تحسينشد? معاصر است و بهخاطر آثارش جوايز مختلفي گرفته است.
از چيماماندا اِنگُزي آديچيه آثار فراواني، اعم از شعر و داستان و جُستار و نمايشنامه و کتاب کودک، منتشر شده است که از جمل? آنها ميتوان به رمانهاي «ختمي ارغواني»، «امريکانا» و «نيمهي يک خورشيد طلايي» و جستارِ «ما همه بايد فمينيست باشيم» اشاره کرد.
دربار? ترجم? فارسي کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه»
کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه» با ترجم? نيلوفر صادقي، همراه با يادداشتي در معرفي اين کتاب و نويسندهاش، در انتشارات مان کتاب منتشر شده است. اين کتاب، جزوي از مجموعهاي موسوم به «کتابچهها» است که بهدبيري خشايار قشقايي در انتشارات مان کتاب منتشر ميشود و، چنانکه در يادداشت دبير مجموعه در ابتداي کتاب آمده، به انتشار جستار اختصاص دارد.
نيلوفر صادقي، متولد 1360، مترجم و منتقد ادبي ايراني است. صادقي دانشآموخت? مهندسي پليمر و زبان و ادبيات انگليسي است. از ترجمههاي او ميتوان به کتابهاي «در آمريکا» و «جايي براي زندگي» اشاره کرد.
از نيلوفر صادقي مطالبي هم در معرفي و نقد کتاب و همچنين ترجمههايي در حوز? داستان و نمايشنامه در نشريات منتشر شده است.
از کتاب «سوگ در بيستونه قطع? کوتاه» ترجم? فارسي ديگري هم، با عنوان «در غم فقدان پدرم: يادداشتهايي بر سوگ و اندوه»، موجود است که مترجم آن الهام عبادي و ناشرش انتشارات کتاب کولهپشتي است.
