جیمز و هلوی غول پیکر

یک رمان فانتزی مهیج و مفرح برای کودکان. کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر»، با عنوان اصلی James and the Giant Peach، رمانی‌ست جذاب، شیرین، طنزآمیز و هیجان‌انگیز و پر از عجایب و غرایب.
رولد دال در کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» قصۀ پسربچه‌ای را تعریف می‌کند که از دست دادن والدینش در کودکی او را با مصائبی روبه‌رو می‌کند، اما این مصائب در عین حال آغاز ورود این پسربچه به دنیایی ورای دنیای عادی و کشف طبیعت و دمخور شدن با شگفتی‌های جهان است.
کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» از جنس قصه‌های پریان است، منتها این‌بار قصۀ پریان در متن دنیای مدرن اتفاق می‌افتد.
کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» همچنین حکایت قدیمی و آشنای سفر و پختگی حاصل از سفر است؛ حکایت قدیمی و آشنایی که در عین قدمت، رنگ کهنگی نمی‌گیرد و هرکس در هر دوره‌ای به شکلی آن را تازه می‌کند و رولد دال نیز در کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» همین مضمون را به‌ طرزی بدیع بازگفته است و از سفر عجیب پسربچه‌ای نوشته و از آنچه این پسربچه در طول این سفر می‌آموزد.
کتاب «جیمز و علوی غول‌پیکر» کتابی سرگرم‌کننده است که نه فقط برای کودکان که برای بزرگسالان علاقمند به قصه‌های فانتزی و طنزآمیز و حادثه‌ای هم جذاب و خواندنی است. در این کتاب، همراه قهرمانان آن، به دل طبیعت سفر می‌کنیم و طبیعت و بعضی موجودات طبیعت را نه از منظری عادی، بلکه از پشت دوربینی که همه‌چیز را با بزرگنمایی‌ای حیرت‌آور پیش چشم می‌آورد، به تماشا می‌نشینیم.
متن اصلی کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» اولین بار در سال 1961 منتشر شده است. براساس این رمان در سال 1996 یک فیلم انیمیشن موزیکال نیز ساخته شده است.

مروری بر کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر»
قهرمان کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» پسربچه‌ای‌ست به نام جیمز هنری تروتر که در لندن زندگی می‌کند. جیمز چهارساله است که پدر و مادرش توسط یک کرگدنِ گریخته از باغ وحش خورده می‌شوند. جیمز یتیم می‌شود و تربیت او را دو عمۀ بداخلاق ظالم به ‌عهده می‌گیرند. این دو عمه در بالای تپه‌ای خانه دارند و جیمز را در این خانه زندانی می‌کنند و به او اجازه معاشرت با هیچ‌کس و رفتن به هیچ‌کجا و بازی با بچه‌های دیگر را نمی‌دهند.
جیمز بابت ظلم عمه‌هایش حسابی غصه‌دار است. اوایل کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» شرح مصائب جیمز را می‌خوانیم که در خانۀ عمه‌هایش گرفتار است و موقعیتش بی‌شباهت به موقعیت قهرمانانِ گرفتار در قلعه‌های جادوگران در قصه‌های پریان نیست. چند سالی اوضاع به همین منوال است تا اینکه روزی پیرمردی یک پاکت پر از دانه‌های سبز عجیب را به جیمز می‌دهد و به جیمز می‌گوید رمز موفقیت‌اش در زندگی در همین دانه‌های جادویی نهفته است. اما دانه‌ها نباید با هیچ موجود دیگری برخورد کنند چون در این صورت، قدرت جادویی‌شان پیش از جیمز به آن موجود می‌رسد.
از اینجا به بعد، کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» وارد مرحله‌ای تازه از وقایع شگفت و مهیج و طنزآمیز می‌شود. دانه‌ها از دست جیمز می‌ریزند و این منجر به رشد غول‌آسای یک هلو و نیز رشد جثۀ چند حشره ریز می‌شود. ابتدا عمه‌های جیمز بر آن می‌شوند که هلوی غول‌پیکر را به وسیله‌ای برای کاسبی بدل کنند اما دیری نمی‌گذرد که وقایع جور دیگری رقم می‌خورد و هلو می‌شود وسیله و باعثِ سفر شگفت‌انگیز و پرحادثۀ جیمز به آسمان و میان ابرها و آشنایی و رفاقتش با حشرات داخل هلو و نبرد جیمز و دوستانِ تازه‌یافته‌اش با آدم‌های ابری و کلی حادثه و اتفاق هیجان‌انگیز و دست آخر بازگشت قهرمانانۀ جیمز و دوستان به روی زمین و خوشبختی‌شان.
رولد دال در کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر»، از خلال سفر فانتزی جیمز، بچه‌ها را به دل طبیعت می‌برد و طبیعت و بعضی موجودات آن را از پشت دوربین تخیل و افسانه به آن‌ها نشان می‌دهد و می‌شناساند و این‌گونه است که در جاهایی از کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» سفر مهیج و افسانه‌ای جیمز و دوستانش، برای خوانندگان این کتاب، حال‌وهوای یک گردش علمی جذاب و سرگرم‌کننده را پیدا می‌کند و همچنین اسباب آشنایی آن‌ها را با بعضی مفاهیم مهم و بنیادین زندگی فراهم می‌آورد.

درباره رولد دال، نویسنده کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر»
رولد دال (Roald Dahl)، متولد 1916 و درگذشته به‌سال 1990، داستان‌نویس، شاعر، فیلمنامه‌نویس و نمایشنامه‌نویس اهل ولز بریتانیا است. رولد دال اگرچه کار نویسندگی را با نوشتن قصه‌هایی براساس تجربۀ حضورش به‌عنوان خلبان جنگی در جنگ جهانی دوم شروع کرد، اما بیش از هر چیز به‌خاطر قصه‌هایی که برای کودکان نوشته معروف است. او یکی از معروفترین و محبوب‌ترین نویسنده‌های ادبیات کودک و از نویسندگانی‌ست که کتاب‌هایش همیشه در فهرست کتابهایی که برای خواندن به کودکان پیشنهاد می‌شود آمده‌اند و جزو کلاسیک‌های ادبیات کودک به حساب می‌آیند.
دال فانتزی‌نویسی قهار است و بسیاری از آثارش به فیلم تبدیل شده‌اند. او زندگی پرماجرایی داشت و حوادث خطرناکی را در زندگی تجربه کرد و از آن‌ها جان سالم به‌ در برد. یکبار در کودکی بینی‌اش بر اثر تصادف اتومبیل آسیبی سخت دید و با جراحی به حالت عادی برگشت و یکبار هم در دوره جنگ هواپیمایش سقوط کرد و تا چند قدمی مرگ رفت و نجات یافت.
قصه‌های دال قصه‌هایی پرماجرا و مهیج و طنزآمیزند. او از خلال این قصه‌ها، ضمن پرورش تخیل کودکان، آن‌ها را با مفاهیم بنیادین و مهم زندگی آشنا می‌کند.
رولد دال، علاوه بر قصۀ کودک، اشعاری هم برای کودکان سروده و نیز داستان‌هایی در حوزه ادبیات بزرگسال نوشته است. از او همچنین فیلمنامه و نمایشنامه و تعدادی آثار غیرداستانی به جا مانده است.
از جمله آثار رولد دال می‌توان به کتاب‌های «چارلی و کارخانه‌ی شکلات‌سازی»، «آقای روباه شگفت‌انگیز»، «غول بزرگ مهربان»، «پسر»، «تمساح غول‌پیکر» و «خانواده آقای ابله» اشاره کرد.


درباره ترجمۀ فارسی کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر»
کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» با ترجمۀ محبوبه نجف‌خانی در نشر افق منتشر شده است. این کتاب جزو مجموعۀ «کتاب‌های فندق» (واحد کودک مؤسسه‌ی نشر افق) است.
ترجمۀ محبوبه نجف‌خانی از کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» با تصویرهایی همراه است که کوئنتین بلیک، تصویرگرِ برنده‌ی جایزه‌ی تصویرگری هانس کریستین آندرسن، برای این رمان رولد دال طراحی کرده است.
در قسمتهایی از کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» شعرهایی آمده که کار بازسرایی آن‌ها را به فارسی، رؤیا بیژنی انجام داده است.
محبوبه نجف‌خانی، مترجم کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر»، متولد 1335 در تهران است. نجف‌خانی کارشناس و مترجم ادبیات کودک و نوجوان و عضو شورای کتاب کودک و انجمن نویسندگان کودک و نوجوان است. او دارای لیسانس مترجمی زبان انگلیسی از مدرسۀ عالی ترجمۀ سابق (دانشگاه علامه طباطبایی فعلی) است.
از فعالیتهای محبوبه نجف‌خانی در حوزه ادبیات کودک و نوجوان، علاوه بر ترجمۀ کتاب‌های بسیار در این حوزه، می‌توان به ترجمۀ مقالاتی در نشریات کودک و نوجوان، بررسی کتابهای ترجمه در حوزه کودک و نوجوان در گروه داستان ترجمۀ شورای کتاب کودک و تدریس آشنایی با ترجمۀ ادبی در کارگاه آشنایی با ادبیات کودک شورای کتاب کودک اشاره کرد.
نجف‌خانی همچنین با ناشران مختلف حوزه کودک و نوجوان، به‌عنوان مشاور و ویراستار، همکاری کرده است. او مدتی هم در یک مدرسۀ راهنمایی دخترانه در منطقۀ یک تهران به تدریس کتابخوانی مشغول بوده و همچنین به‌عنوان مشاور کتاب و مسئول تجهیز کتابخانه با این مدرسه همکاری می‌کرده است.
ترجمۀ نجف‌خانی از مجموعه کتاب‌های «در جست و جوی دلتورا» نوشتۀ امیلی رودا، در سال 1383 از طرف انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان برنده‌ی کتاب‌های مناسب برای نوجوانان شده است.
از ترجمه‌های محبوبه نجف‌خانی می‌توان به کتاب‌های «بدجنس‌ها»، «داروی شگفت‌انگیز جورج»، «دور دنیا در هشت روز و نصفی»، «آقا موش پُستچی به تعطیلات می‌رود» و «جودی آینده را پیشگویی می‌کند» اشاره کرد.
از کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» ترجمه‌های فارسی دیگری هم منتشر شده که از جملۀ آن‌ها می‌توان به ترجمۀ گیتا گرکانی (منتشرشده در انتشارات آوای روزان) و ترجمۀ ساغر صادقیان (منتشرشده در نشر مرکز) اشاره کرد.

رتبۀ کتاب «جیمز و هلوی غول‌پیکر» در گودریدز: 4.02 از 5.