1984

کتاب «1984» نوشته «جورج اورول»
Nineteen Eighty-Four
کتاب «1984» نوشته «جورج اورول» یک پیشنهاد خوب برای مطالعه است. اورول در داستانش جامعه‌ای را نشان می‌دهد که صاحبنظران آن را «پاد آرمان‌شهر» نامیده‌اند. پاد آرمانشهر تا پیش از نوشته شدن رمان «1984» معنا و جایگاهی در ادبیات نداشت. آرمان‌شهر اما واژه‌ای بود که توسط ارسطو در«رساله‌ جمهور» مطرح شده بود. ارسطو درکتاب «جمهور» نشانه‌های موردنظرش از جامعه آرمانی را توضیح می‌دهد و معلمان و شاعران را در طبقات خاص خودشان قرار می‌دهد. پس از ارسطو بیان واژه «اتوپیا» توسط «تاموس مور» مورد نظر و توجه مردم بعد از رنسانس قرار گرفت. «مور» دیدگاهی مثبت نسبت به آینده و امیدواری‌هایی برای انسان شرح داده بود. اما کتاب «1984» اورول کاملا با آرمان‌شهر «مور» متفاوت است. ویژگی‌هایی که اورول مطرح می‌کند تمامیت‌خواه و منفی است. جورج اورول به گونه‌ای بسیار ملموس و زیبا توانسته است؛ نا امیدی و از همه بدتر ناتوانی بشر در یک جامعه را به تصویر بکشد. بدین جهت جامعه ترسیم شده اورول «پاد آرمان شهر» نام گرفته است. داستان کتاب «1984» یکی از شاهکارهای ادبیات جهان محسوب می‌شود که تأثیر بسیاری بر فرهنگ عامه و همچنین رسانه‌ها داشت. تا جاییکه بعضی از واژه‌های کتاب در اصطلاحات روزمره مردم و روزنامه‌ها بسیاراستفاده می‌شد. این کتاب ارزشمند تاکنون به 65 زبان در سراسر دنیا ترجمه شده است. CNN درباره کتاب نوشته است:
Arguably the greatest dystopian novel ever written.
«مسلما بهترین رمانِ پادآرمان شهری که تا به حال نوشته شده است.»
در سال 1956 فیلمی اقتباسی توسط مایکل ردفورد از رمان ساخته شد. در فیلم مذکور تغییراتی جزئی نسبت به رمان وجود داشت فیلم بسیار به متن وفادار بود و مورد استقبال مردم قرار گرفت.
بهتر است بدانید: کتاب «1984» جزء 100 کتاب قرن لوموند طبقه بندی شده است. همچنین در فهرست برترین رمان‌های انگلیسی گاردین قرار دارد.
مروری بر کتاب «1984»
کتاب دنیایی را به تصویر می‌کشد که هولناک است. در دنیای داستان سه کشور با نام اوشینیا، اوراسیا و ایستیشیا وجود دارد. این سه کشور همیشه با هم در حال جنگ هستند. رخداد داستان در کشور اوشینیا است. جامعه به سه طبقه کارگر، اعضای حزب یا مردم عادی و اعضای مرتبه بالای حزب تقسیم می‌شود. نوشتن در جامعه قدغن است و همه افراد باید از رئیس حزب پیروی به نام «برادر بزرگ» کنند. کل جامعه توسط تلویزیون‌های تله اسکرین تحت نظر است و آزادی فردی وجود ندارد. برای همه کسانی که در آن جامعه هستند یک مسأله حقیقی وجود دارد نه چیز دیگری. حقیقت حزب برای آنان تنها مورد زندگی‌شان است. شخصیتی به نام وینستون اسمیت در طبقه عادی افکاری در سر دارد که برای جامعه خطرناک محسوب می‌شود. اسمیت تنها فردی است که غذای کافی برای زنده ماندن دغدغه‌اش نیست. او به مبارزه با حزب فکر می‌کند. اسمیت با آشنایی دختری که جولیا نام دارد با او رابطه عاطفی و عاشقانه برقرار می‌کند. روابطی که در جامعه آنها ممنوع است. اما دوستی آنها و اتفاقاتش ماجراهای داستان را پیش می‌برد.
در بخشی از کتاب «1984» می‌خوانیم:
وینستون خیال داشت خاطرات روزانه‌ی خود را در آن یادداشت کند. این کار غیرقانونی نبود (در واقع هیچ‌کاری غیر قانونی نبود، چون اصلا قانونی وجود نداشت.) اما اگر متوجه می‌شدند، به طور حتم، مجازات مرگ. یا حداقل بیست و پنج سال محکومیت در اردوگاه کار در انتظارش بود. وینستون، سر قلمی به قلم خود وصل کرد و آن را به درون جوهر فرو برد. قلم، ابزار منسوخ شده‌ای بود که دیگر به ندرت حتی برای امضا کردن به کار می‌رفت و او صرفا به این دلیل که نمی‌خواست آن کاغذ خوش‌رنگ و زیبا را با یک خودکار خط‌‌ خطی کند، ترجیح داده بود این قلم را با دردسر زیاد و به طور پنهانی تهیه کند.»
درباره نویسنده کتاب «1984»
اریک آرتور بلر با نام مستعار جورج اورول در سال 1903 در هندوستان از خانواده‌ای انگلیسی ـ هندی متولد شد. او نویسنده، منتقد ادبی، شاعر و روزنامه‌نگار انگلیسی بود. اورول در مدرسه‌ای شبانه روزی تحصیل کرد، پس از پایان دوران تحصیلش به استخدام نیروی پلیس امپراتوری بریتانیا درآمد. به همین جهت او را به «برمه» که همان «میانمار» امروزی است، فرستادند. زندگی در «برمه» جورج اورول را متوجه موضوعاتی کرد که تا آن روز از آن خبر نداشت. او در «برمه» به فساد امپراتوری بریتانیا پی می‌برد. این موارد به اورول در ساختار داستان‌هایش کمک به سزایی کرده است. جورج اورول از کودکی دوست داشت نویسنده شود. او در مقاله «چرا می‌نویسم؟» بیان کرده: «از پنج یا شش‌سالگی می‌دانستم که نویسنده خواهم شد.» ویژگی کتاب‌های اورول نثر ساده و قابل فهم او برای همگان است. خودش اعتقاد دارد: داستان‌ها براساس زندگی مردم عادی و اتفاقاتی است که برای آنها در طول زندگی اتفاق می‌افتد. همین امر سبب شده افراد بسیاری بتوانند کتاب‌های او را بخوانند و درک کنند.
«آس و پاس‌ها در پاریس و لندن»، «روزهای برمه»، «هوای تازه»، «دختر کشیش»، «نفس در هوای تازه»، «جاده‌ای به اسکله‌ ویگان» و «همه جا پای پول در میان است» از دیگر آثار خواندنی اورول هستند. اما «مزرعه حیوانات» و کتاب «1984» از مشهورترین کتاب‌های او به شمار می‌روند که در ایران هم مخاطبان بسیاری از این دو کتاب استقبال کرده‌اند.
سرانجام جورج اورول در سال 1950 درگذشت.
درباره ترجمه فارسی کتاب «1984»
آثار اورول بارها به فارسی ترجمه شده‌اند. داستان «1984» نیز چندین مرتبه به فارسی برگردانده شده است. «صالح حسینی» از نشر نیلوفر «مریم فیروز بخش» و «حمیدرضا بلوچ» از نشر مجید (به سخن) کتاب را ترجمه‌ کرده‌اند. مهدی بهره‌مند، سیروس نورآبادی و خدیجه خدایی از دیگر مترجمان کتاب هستند.
«کاوه میرعباسی» یکی دیگر از مترجمان کتاب است، ترجمه «میرعباسی» از سوی نشر چشمه برای علاقه‌مندان منتشر شده است.
رتبه کتاب «1984» در گودریدز: 4.2 از 5