خط هفتم کیمیانویس

مجموعه شعر «خط هفتم کیمیانویس: هنگام عبور از کوچه‌ی مُشرف به مزار فروغ» اثر سیدعلی صالحی
شعرهایی درباره شعر، انسان، زن، تاریخ، اقلیم‌های جنوبی، آزادی، مرگ و فجایعِ جهانِ ویران. مجموعه شعر «خط هفتم کیمیانویس: هنگام عبور از کوچه‌ی مُشرف به مزار فروغ» دفتر شعری تازه از سیدعلی صالحی است. صالحی در کتاب «خط هفتم کیمیانویس» هم خواننده را به قلب تاریکی، به قلب‌تاریک‌جاهای تاریخ و به متن اجتماع امروز می‌برد و بی‌پرده از دردهای مشترک آدمیانِ گرفتارِ انواع فجایع و از جهانی که مرگ آن را فراگرفته می‌گوید و هم از کورسوهای امید و زن و زندگی و زایایی و طبیعت و شعر و زیبایی‌هایی که در همین جهان ویرانِ مرگ‌آلود یافت می‌شوند و شوق زیستن و ادامۀ زندگی و تسلیم‌نشدن به نومیدی و تیرگی را در دل آدمی زنده نگه می‌دارند. او در این کتاب همچنین از رنج‌های جنوبی سخن گفته است.
صالحی در یادداشت سرآغاز کتاب «خط هفتم کیمیانویس» می‌نویسد: «تا به خودم بیایم، دیدم سال‌های بی‌شمار بر من گذشته است، و دیدم از من فقط همین واژه‌ها می‌مانند... هم به سال‌های سخت، هم به سال‌های ستمگر. بی‌شادی نیز نبوده‌ام در این هجرتِ هزار و یکی فراز و یکی فرود. چه هجرتِ جلیلی که در آن هرگز از کلمه و خوابزارِ شعر... خسته نخواهم شد. شعر برای من برابر است با امید، علاقه، مقاومت، آدمی و آزادی! نیمی در بشارتِ بی‌دریغ و نیمی کرامتِ کلمات. چه بهره‌ی کم‌نظیری گرفته‌ام از گریبانی که زندگی است، چندان که فکر می‌کنم جهان... بی‌حضورِ شعر، خوابی خنثی و سلوکی خسته است. پس پناه بر تو ای کلمه، ای شفا، ای کلمه‌ی شفا... که مرا در هزاره‌ی گرگِ بی‌آهو... به منزلِ ممکنات رسانده‌ای. شادا... رؤیایی این‌همه روشن: هم از این‌روست که من باید این دفترِ خوانا را تقدیم کنم به هر انسانی که برای خود رؤیای شریفی دارد.»

مروری بر مجموعه شعر «خط هفتم کیمیانویس»
سیدعلی صالحی در مجموعه شعر «خط هفتم کیمیانویس» ما را در اقلیم‌هایی از درد و رنج و شعر و تاریخ می‌گرداند و نیز در مناظری از طبیعت که روشنایی‌هایی به جهان تاریک می‌دهند. در کتاب «خط هفتم کیمیانویس» با شبانه‌های مکان‌ها و جغرافیای شب مواجهیم و با خیابان‌ها و اقلیم‌هایی که آبستن فاجعه و مرگ‌اند و با دردهایی آشنا برای انسانِ این عصر و زمانه. شعرهای «خط هفتم کیمیانویس» شعرهایی اجتماعی‌اند که امروز را در چشم‌اندازی تاریخی می‌بینند و به تماشا می‌گذارند. از همین روست که هم پای گذشتۀ تاریخی در این شعرها به میان می‌آید و هم پای دردهای انسان امروز، از کرونا و زلزله‌های مهیب گرفته تا رنج‌‌های اجتماعی و هرآنچه انسان را گرفتار اندوه و مصیبت کرده و می‌کند.
کتاب «خط هفتم کیمیانویس» اما، در عین شرح تیرگی‌ها به زبان شعر، رو به روشنایی دارد و رو به زنان و شاعران و اهل قلم و فرهنگ‌سازان که در این کتاب گویی تجسم زایایی و روشنایی و آزادی‌اند، همچنانکه طبیعت نیز در این کتاب تجسمی از زایایی و شور زندگی است. این کتاب همچنین ادای دینی است به جنوب.
ارجاع به تاریخ و اسطوره و تأکید بر آهنگ کلمات و طنین حاصل از همنشینی آن‌ها، در عین حفظ سادگی زبان و نزدیکی آن به گفتار، از جمله ویژگی‌های شعرهای کتاب «خط هفتم کیمیانویس»‌اند.

کتاب از دو بخش به نام‌های «عطر انار، کوچه‌ی مزامیر زن، پیاله، انگور» و «به سال گرگ بی‌آهو» تشکیل شده است.
در بخشی از کتاب «خط هفتم کیمیانویس» می‌خوانید:
«نه یک نفر، همراه
نه یک سقف، مطمئن
نه یک حرف، روشن
همه‌ی ما از اَزَل
در وحشتِ واژه‌ها
به دنیا آمده‌ایم.
همین است که ما شاعران
سعی می‌کنیم شما را
به آرامشِ آب و انار و گندم
دعوت کنیم.
پیش پای خود را بپایید
ما
یک راه بیش‌تر نداریم؛
همراه
مطمئن
روشن.
چهار پنج حرفِ ساده، درست، بی‌دریغ،
من حتی به امیدِ واهی نیز قانعم!»
مجموعه شعر «خط هفتم کیمیانویس: هنگام عبور از کوچه‌ی مُشرف به مزار فروغ» در نشر چشمه منتشر شده است.

درباره سیدعلی صالحی، نویسنده کتاب «خط هفتم کیمیانویس»
سیدعلی صالحی، متولد 1334 در روستای مَرغاب از توابع ایذه بختیاری استان خوزستان، شاعر و رمان‌نویس ایرانی است. پدرش کشاورز بود و شاعر و شاهنامه‌خوان. صالحی شش‌ساله بود که به دلیل شیوع بیماری حصبه در مرغاب با خانواده‌اش به مسجد سلیمان کوچ کرد و آنجا مقیم شد. اولین شعرهایش را ابوالقاسم حالت در مجلۀ محلی شرکت نفت مسجد سلیمان چاپ کرد. در اردیبهشت 1358 به تهران رفت و در پاییز همان سال وارد دانشکده هنرهای دراماتیک شد و آنجا در رشتۀ ادبیات به تحصیل پرداخت و همچنین عضو کانون نویسندگان ایران شد. در سال 1360 در مهد کودک لیلی که آن را پرویز رجبی و همسرش اداره می‌کردند مشغول به کار شد. آنجا برای کودکان قصه می‌گفت و این دوره برای او دوره آرامش بعد از حوادثی بود که برایش رخ داده بود، چنانکه او خود و سرنوشت‌اش را مدیون پرویز رجبی و همسرش می‌داند که از پس اضطراب‌ها و دشواری‌هایی که از سر گذرانده بود مأمنی برایش فراهم آورده بودند. سیدعلی صالحی از جمله شاعرانی است که در دهۀ 50 خورشیدی شعر موسوم به «موج ناب» را در شعر معاصر ایران پایه گذاشتند. او بعدها شعر گفتار و فراگفتار را بنیان گذاشت. او از سال 1369 تا 1379 دبیر سرویس ادبی و صفحۀ شعر مجلۀ «دنیای سخن» بود و در دفتر همان مجله کارگاه شعری دایر کرد. همچنین در سال 1382 سردبیر مجلۀ «معیار ادبی» شد که البته این مجله یک شماره بیشتر درنیامد. صالحی مدتی هم دبیر کانون نویسندگان ایران بود. او به خاطر اشعارش در سال 1356 برنده جایزه فروغ فرخزاد، در سال 1389 برنده جایزه شعر نیما و در سال 1397 برنده جایزه ادبی گلاویژ (جایزه طلایی اقلیم کردستان) شد و البته از دریافت جایزه شعر نیما امتناع کرد.
از دفتر شعرهای سیدعلی صالحی می‌توان به «نامه‌ها»، «نشانی‌ها»، «عاشق شدن در دی ماه، مُردن به وقت شهریور»، «دعای زنی در راه که تنها می‌رفت»، «سمفونی سپیده‌دم»، «عاشقانه‌های بعد از گرگ»، «ما نباید بمیریم، رویاها بی‌مادر می‌شوند»، «شبانه‌ها در غیاب احمد شاملو»، «نثار نام کوچک تو»، «شازده کوچولو فال‌فروش میدان راه آهن»، «گل رز در سفر به ستاره‌ی شمالی»، «کتاب کوچک معصومیت و امید» و «پرده را کنار بزن در پایان عشق پیروز است» اشاره کرد.
دکلمه‌ای از اشعار او نیز با صدای خسرو شکیبایی منتشر شده است.
از سیدعلی صالحی سه رمان هم به نام‌های «عَلو»، «چشم به راه بانو» و «مرگ پلنگ» منتشر شده است.
از دیگر آثار او می‌توان به کتاب «ققنوس در شب خاکستر» اشاره کرد که تصحیحی از مجموعه اشعار سیدعمادالدین نسیمی به همراه هفت گفتار پیرامون احوال و آثار اوست.