فارسی عمومی محمود فتوحی
درسنامه دانشگاهی

معرفی کتاب فارسی عمومی دکتر فتوحی

منتخبی از نظم و نثر فارسی از ابتدای تاریخ ادبیات در ایران تا روزگار معاصر، به‌همراه نکاتی درباب ادبیات و زبان و علوم ادبی. فارسی عمومی دکتر فتوحی کتابی‌ست آموزشی که باب آشنایی اولیه با هزار و صد سال نظم و نثر فارسی را می‌گشاید.

دربارۀ کتاب فارسی عمومی دکتر فتوحی

نویسندگان کتاب فارسی عمومی فتوحی در این کتاب، گزیده‌ای فراهم آورده‌اند که نمونه‌هایی از اشعار و آثار منثور ادبیات فارسی کلاسیک و معاصر را در بر می‌گیرد. در فارسی عمومی محمود فتوحی همچنین ضمن طرح نکاتی دربارۀ ماهیت ادبیات و کارکرد آن و معرفی علوم ادبی، از سبک‌های شعر و انواع نثر فارسی و ویژگی‌هایشان نیز سخن رفته و همچنین راهنمایی برای مطالعۀ شاهکارهای ادبیات فارسی و مباحثی درباب آیین نگارش ارائه شده است.
کتاب فارسی عمومی دکتر فتوحی از دیباچه‌ای بر ویراست سوم این درسنامه، توضیحی دربارۀ روش تدریس آن، طرح درس هفتگی، پنج بخش و چهار پیوست تشکیل شده است.
بخش‌های پنج‌گانۀ درسنامۀ فارسی عمومی دکتر فتوحی عبارتند از: «ادبیات و دانش‌های ادبی»، «شعر پارسی دری»، «نثر پارسی دری»، «ادبیات داستانی» و «مهارت در زبان و نگارش».
راهنمای شاهکارهای شعر و نثر پارسی، قصیده‌های نامدار پارسی و پنجاه رمان مشهور پارسی هم بخش پیوست‌های راهنمای کتاب فارسی عمومی دکتر فتوحی را تشکیل می‌دهند.
فارسی عمومی: درسنامۀ دانشگاهی در انتشارات سخن منتشر شده است.

بخشی از کتاب فارسی عمومی

«ادبیات یکی از اقسام هنرهای هفتگانه است. هر یک از انواع هفتگانۀ هنر، ماده‌ای خاص خویش دارند: رنگ مادۀ نقاشی، صوت مادۀ موسیقی، سنگ و گچ مادۀ پیکره‌سازی است؛ مادۀ ادبیات نیز زبان است. در تعریف زبان گفته‌اند که "زبان نظامی است از نشانه‌های اختیاری و قراردادی که برای ارتباط انسانی به کار می‌رود." فرق مادۀ ادبیات با مادۀ هنرهای دیگر در این است که مادۀ ادبیات – که زبان است – بیرون از ادبیات دارای نظام و ساختار معین است؛ یعنی زبان دارای منطق، قواعد و شبکۀ درهم‌پیوسته‌ای است که مادۀ دیگر هنرها یعنی صدا، رنگ و گچ بیرون از موسیقی و نقاشی فاقد آن هستند؛ به عبارت دیگر، هیچ شبکۀ ارتباطی خاصی میان رنگ‌ها و صداها، بیرون از نقاشی و موسیقی نمی‌توان یافت. اینجاست که مرز میان ادبیات با مادۀ آن – که یک نظام مستقل و سازمند است – چندان روشن و قاطع نیست. "آنچه ادبیات نام دارد زبان نیز هست، ادبیات همان زبان است به‌اضافه یا منهای چیزی دیگر." بنابراین ادبیات، کاربرد ویژه‌ای از زبان است برای هدفی خاص.»

دربارۀ نویسندگان کتاب فارسی عمومی

محمود فتوحی رودمَعجَنی، متولد 1343 در رودمعجنِ تربت حیدریه، استاد بازنشستۀ دانشگاه، پژوهشگر و منتقد ادبی ایرانی ساکن کانادا است. فتوحی دارای لیسانس زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه خوارزمی (تربیت معلم سابق) و فوق‌لیسانس و دکترای همین رشته از دانشگاه تهران است. او استاد بازنشستۀ دانشگاه فردوسی مشهد است.
از آثار محمود فتوحی می‌توان به کتاب‌های «ایرانیان و رویای قرآن پارسی» و «صور خیال متعالیه: خوانش صدرایی اندیشه‌های صائب تبریزی» اشاره کرد.

حبیب‌الله عباسی، متولد 1345، استاد دانشگاه، پژوهشگر ادبی و مترجم ایرانی است. عباسی پژوهشگر نثر کهن فارسی، عرفان و تصوف و ادبیات تطبیقی فارسی – عربی است. او علاوه بر کارهای پژوهشی و ترجمه، تدریس در دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی را نیز در کارنامۀ کاری خود دارد.
از آثار تألیفی حبیب‌الله عباسی می‌توان به کتاب‌ «شاعری تقلیل‌ناپذیر: پژوهشی در شعر و اندیشۀ مُتِنَبِّی» و از ترجمه‌های او می‌توان به کتاب‌های «سنت و تجدد یا ثابت و متحول: پژوهشی در نوآوری و سنت عرب»، «خیال حلاج»، «ساعتِ بغداد» و «آب به‌تنهایی پاسخ تشنگی نیست» اشاره کرد.

کتاب فارسی عمومی برای چه مخاطبانی مناسب است؟

مطالعۀ درسنامۀ فارسی عمومی را به آن‌ها که در کار تدریس و آموزش ادبیات فارسی در مدارس هستند، استادان فارسی عمومی در دانشگاه‌ها و علاقه‌مندان آشنایی با ادبیات، خصوصاً ادبیات کلاسیک و معاصر ایران، پیشنهاد می‌کنیم.