شهریار (ماکیاولی - آگاه)

شهريار، اثر برجسته ماکياولي فيلسوف، شاعر و نمايشنامه‌نويس مشهور و اثرگذار ايتاليايي است در باب سياست. همين اثر اوست که باعث شده بسياري او را بنيان‌گذار سياست مدرن بخوانند. شهريار اولين بار در سال 1532 و بعد از مرگ او منتشر شد. حتي پس از چاپ نيز پاپ آن‌را ممنوع کرد و نويسنده‌اش را شيطان خواند. از نظر ماکياولي شهريار دو نوع است. موروثي و نوبنياد. در کتاب شهريار، ماکياولي به شهريار نوبنياد مي‌پردازد و بر اين باور است سياست زاييده هنر انسان است و خلاف جريان طبيعت. با خواندن اين کتاب ماهيت قدرت را مي‌شناسيم و مي‌فهميم در رسيدن به قدرت و حفظ آن چه بايد کرد.
در قسمتي از کتاب شهريار مي‌خوانيد:
داشتن صفات خوب چندان مهم نيست. مهم اين است که پادشاه فن تظاهر به داشتن اين صفات را خوب بلد باشد. حتي از اين هم فراتر مي‌روم و مي‌گويم که اگر او حقيقتاً داراي صفات نيک باشد و به آنها عمل کند به ضررش تمام خواهد شد در حالي که تظاهر به داشتن اين گونه صفات نيک برايش سودآور است.
مثلاً خيلي خوب است که انسان دلسوز، وفادار، باعاطفه، معتقد به مذهب و درستکار جلوه کند و باطناً هم چنين باشد. اما فکر انسان هميشه بايد طوري معقول و مخير بماند که اگر روزي بکار بردن عکس اين صفات لازم شد به راحتي بتواند از خوي انساني به خوي حيواني برگردد و بي‌رحم و بي‌عاطفه و بي‌وفا و بي‌عقيده و نادرست باشد.