کتاب «هنر درمان» اثر اروين يالوم، ترجمه سپيده حبيب، نشر قطره
کلکسيوني از مداخلات درماني و عبارات دلخواه اروين يالوم که در آن هرچه کمتر به تئوري و هرچه بيشتر به فنون عملي پرداخته است. «هنر درمان» يکي از آثار شناخته شده اروين يالوم است که او در آن به مهارتهاي درمانگري، ارتباط و درس زندگي پرداخته است.
کتاب «هنر درمان» در سال 2002 منتشر شد و يکي از آثار يالوم است که مورد توجه زيادي قرار گرفته است.
يالوم در کتاب «هنر درمان» چکيدهاي از تجربه باليني و دانش خود در زمينه رواندرماني اگزيستانسيال و گروه درماني را در اختيار خوانندگانش قرار داده است.
مخاطبان اين کتاب هم رواندرمانگران نسل جديد هستند و هم بيماران و به عبارتي خوانندگان عادي و متخصصان ميتوانند از اين کتاب استفاده کنند.
مروري بر کتاب «هنر درمان»
کتاب «هنر درمان» حاصل تجربه و علاقه وافر اروين يالوم به رواندرماني است. او در اين کتاب تلاش کرده که عصاره تجربه و دانشش را در اختيار خواننده قرار دهد.
خود يالوم در توضيحاتش درباره کتاب «هنر درمان» ميگويد که در اين اثر به دانشجويان و خوانندگان اندرز ميدهد که از فرقهگرايي بپرهيزند و تکثرگرايي درماني را توصيه ميکند که در طي آن، مداخلات مؤثر از ميان رويکردهاي مختلف درماني استخراج ميشود. با وجود اين، چارچوب کاري او بيش از هرچيز، درمانهاي اگزيستانسيال و بين فردي بوده است. بنابراين، بخش اعظم توصيههاي او در کتاب «هنر درمان» از اين دو ديدگاه مشتق ميشود.
يالوم ميگويد خودش هم از شکل خاصي که کتاب «هنر درمان» به خود گرفته شگفتزده شده است. او ميگويد هرگز فکر نميکرده کتابي شامل نکتهها و سرنخهاي رواندرماني بنويسد اما با اين وجود ميگويد به عقب که بازميگردد، لحظه شکلگيري کتاب را به خاطر ميآورد. او نوشته: «دو سال پيش، پس از بازديد باغهاي ژاپني هانتينگتون در پاسادنا، متوجه شدم کتابخانه هانتينگتون پرفروشترين کتابهاي دوره رنسانس در بريتانياي کبير را به نمايش گذاشته، پس به تماشاي آن رفتم. سه تا از ده مجلد کتاب بهنمايشگذاشتهشده کتابهايي بودند شامل نکات شمارهبنديشده در زمينههاي کشاورزي، دوزندگي و باغباني. تعجب کردم که حتي آن زمان، يعني چندصد سال پيش، درست پس از معرفي صنعت چاپ، فهرست نکتهها توجه تعداد کثيري از مردم را به خود جلب ميکرده است.»
اندرزها و نکات کتاب «هنر درمان» از يادداشتهاي چهل و پنج سال کار باليني يالوم استخراج شده است. اين کتاب ترکيب غريبي است از نظريات و فنوني که يالوم در کارش از آنها بهره گرفته است. اين انديشهها شخصي، خودسرانه و گاه چنان بکرند که بعيد است خواننده آنها را در جاي ديگري بيابد.
از اينرو کتاب «هنر درمان» بههيچوجه يک کتاب راهنما نيست، بلکه ميتوان آن را ضميمهاي دانست براي تکميل يک برنامه آموزشي جامع. يالوم در انتخاب هشتادوپنج مقولهاي که در کتاب «هنر درمان» آورده، بيش از ترتيب يا قاعده خاص، تصادف و شوروشوق به کار را مد نظر قرار داده است. کار اين کتاب با فهرستي دويستتايي آغاز شده و در نهايت، يالوم آنچه را اشتياق کمتري برميانگيخت کنار گذاشت و کتاب شکل نهايي خود را پيدا کرد.
يالوم ميگويد عامل ديگري هم در انتخاب هشتاد و پنج مقولهاي که در کتاب «هنر درمان» آمده دخيل بوده است: «رمانها و داستانهاي اخيرم حاوي توصيف بسياري از روشهاي درماني است که در کار بالينيام مفيد بودهاند، ولي از آنجا که لحن داستانيام اغلب طنزآلود و هجوآميز است، براي بسياري از خوانندگان روشن نيست چقدر در ارتباط با روشهاي درمانياي که توصيف کردهام، جدي هستم. هنر درمان، فرصتي است که بيپرده به موضوع بپردازم.»
يالوم در بخش نخست کتاب «هنر درمان» که فصلهاي 1 تا 40 را دربرگرفته، به ماهيت رابطه بيمار ـ درمانگر ميپردازد و بيشترين تأکيد را بر «اينجا و اکنون»، استفاده درمانگر از خود و خودافشاگري ميگذارد.
بخش دوم کتاب «هنر درمان» که شامل فصل 41 تا 51 است، از فرايند ميگذرد و به محتوا ميپردازد و شيوههايي را براي کاوش در دلواپسيهاي غايي مرگ، معني زندگي و آزادي پيشنهاد ميکند و دربرگيرنده حس مسئوليت و تصميمگيري است. فصول 52 تا 76 که بخش سوم کتاب است به به مباحث متنوعي ميپردازد که در هدايت روزانه درمان مطرح ميشود.
در بخش چهارم کتاب «هنر درمان» که شامل فصلهاي 77 تا 83 است، به استفاده از رؤياها در درمان پرداخته شده است.
بخش نهايي کتاب «هنر درمان» يعني دو فصل واپسين کتاب، به بحث درباره مخاطرات و امتيازات درمانگر بودن اختصاص دارد.
يالوم در بخشي از کتاب «هنر درمان» دباره جايگاه اين اثر در ميان آثارش نوشته: «اين کتاب به بسياري از عبارات و مداخلات دلخواه من آراسته شده است. درعينحال، من مشوق بداههکاري و خلاقيت هستم. پس اين مداخلات درماني ويژه را دستورالعملهاي کاربردي اختصاصي تلقي نکنيد؛ اينها حاصل بينش من و نشانه کوششم در يافتن شيوه و صداي درونيام است. بسياري از دانشجويان مسائل نظري و شيوههاي فني ديگري خواهند يافت که با روش آنها بيشتر سازگار است. اندرزهاي اين کتاب حاصل کار بالينيام با بيماراني با کارکرد متوسطِ بالا و بالاست (نه بيماران روانپريش يا ازکارافتاده) که يک يا دو بار در هفته، به مدت چند ماه تا دو سه سال به مطب من آمدهاند. اهداف درماني من براي اين بيماران جاهطلبانه است: علاوه بر برطرف کردن نشانهها و تسکين رنجشان، کوشيدهام رشد فردي و تغيير اساسي در نگرش را تسهيل کنم. ميدانم بسياري از خوانندگان من در شرايط باليني متفاوتي قرار دارند: شرايطي متفاوت براي بيماراني متفاوت و دورههايکوتاهتر درمان. با وجود اين، اميدوارم خوانندگانم روش خلاقانهي خويش را براي سازگار کردن آموزههاي من با شرايط کاري خود و بهکارگيري درست آنها بيابند.»
درباره اروين يالوم نويسنده کتاب «هنر درمان»
اروين ديويد يالوم، متولد 1931، نويسنده و روانپزشک دانشگاه استنفورد امريکا است. او درواقع رواندرمانگر وجودگرايي است که به کار نويسندگي هم ميپردازد. از يالوم کتابهاي علمي، آموزشي، رمان و تعداد بسياري مقالات علمي و فلسفي به چاپ رسيده است. او در آثارش روانشناسي و ادبيات را با هم پيوند ميزند. يالوم در 13 ژوئن 1931 در شهر واشنگتن متولد شد. والدين او مهاجريني بودند که از مرز روسيه و لهستان مهاجرت کرده بودند. يالوم در سال 1956 در بوستون در رشته پزشکي و در سال 1960 در نيويورک در رشته روانپزشکي، فارغالتحصيل شد و پس از خدمت سربازي در سال 1963، به عنوان استاد دانشگاه استنفورد مشغول به کار شد. در همين جا بود که يالوم الگوي روانشناسي هستيگرا يا اگزيستانسيال را پايه گذاشت و اولين کتاب جامع در رواندرماني هستيگرا را در سال 1980 نوشت. يالوم به عنوان نويسنده تلاش کرده که در آثارش آنچه را که يک درمانگر هستيگرا بايد در جلسات درماني انجام دهد با شرح و تفسير بيان کند. يالوم نويسنده آثار علمي و دانشگاهي و نيز نويسنده چندين رمان مشهور است. او جايزه انجمن روانپزشکي امريکا را در سال 2002 به دست آورد. «وقتي نيچه گريست»، «مامان و معناي زندگي»، «درمان شوپنهاور»، «دروغگويي روي مبل»، «هنر درمان»، «خيره به خورشيد نگريستن»، «مسئله اسپينوزا» برخي از آثار ترجمه شده يالوم به فارسي هستند.
درباره ترجمه کتاب «هنر درمان»
کتاب «هنر درمان» با ترجمه سپيده حبيب در نشر قطره منتشر شده است.
سپيده حبيب، متولد 1349، مترجم و روانپزشک ايراني است. او پس از گذراندن تحصيلات ابتدايي و متوسطه در مدارس فرهاد و هدف در رشته پزشکي به ادامه تحصيل پرداخت و تخصص روانپزشکي را در دانشگاه علوم پزشکي سپري کرد. سپيده حبيب هم به طبابت ميپردازد و هم به ترجمه آثاري در زمينه روانشناسي مشغول است. «چگونه يونگ بخوانيم»، «هستي»، «موضوع مرگ و زندگي»، «عشق و اراده»، «رواندرماني اگزيستانسيال»، «هنر درمان»، «مامان و معناي زندگي»، «درمان شوپنهاور» و «وقتي نيچه گريست» برخي از ترجمههاي او هستند.
