نمايشنام? «سرازير در کوه مورگَن» اثر آرتور ميلر
نمايشنامهاي خانوادگي دربار? تقابل ميل و غريزه و خواست دروني آدمي با قوانين و قراردادها و عرفهاي اجتماعي. نمايشنام? «سرازير در کوه مورگَن»، با عنوان اصلي The Ride Down Mt. Morgan، نقدي اجتماعي بر مقررات و قيدوبندهايي است که جامعه، با قوانين و قراردادهايش، به آدميان تحميل و انسان را ملزم به رعايت آنها ميکند و اينگونه بين انسانها و اميال غريزيشان فاصله مياندازد.
آرتور ميلر در نمايشنام? «سرازير در کوه مورگن» ما را با اين پرسش مواجه ميکند که آيا بهتر است انسان از عرف تبعيت کند يا از دل خود و هرآنچه دلخواه اوست؟
متن اصلي نمايشنام? «سرازير در کوه مورگن» اولين بار در سال 1991 منتشر شده است.
مروري بر نمايشنام? «سرازير در کوه مورگن»
داستان نمايشنام? «سرازير در کوه مورگن» دربار? مرديست به نام لايمَن فِلت که در جامعهاي که چندهمسري در آن ممنوع است از اين خط قرمز عبور کرده و يواشکي با دو زن ازدواج کرده است. لايمن فلت در کارِ بيمه است و کسبوکاري موفق دارد. همهچيز بهظاهر در زندگي او روبهراه است و روزگارش به خوشي ميگذرد تا اينکه دستش رو ميشود و دو همسرش، تئو و ليا، ميفهمند که فلت شوهر هردوتاشان است.
در نمايشنام? «سرازير در کوه مورگن» مخفيکاري شخصيت اصلي نمايشنامه زماني رو ميشود که او، براثر يک تصادف جادهاي، مصدوم و در بيمارستان بستري ميشود. تصادف در کوه مورگن و زماني اتفاق افتاده است که فلت در برف و بوران و يخبنداني شديد مشغول رانندگي بوده است.
بعد از بستريشدن شخصيت اصلي نمايشنام? «سرازير در کوه مورگن» در بيمارستان دو همسر او به ملاقاتش ميروند و در همين ملاقات است که همديگر را ميبينند و درمييابند که هردو همسرِ فلت هستند و فلت هم ميکوشد در توجيه اينکه چرا چنين کاري کرده است دلايلي بياورد و زنانش را، که از دانستن اينکه شوهرشان دو همسر دارد شوکه شدهاند، قانع کند.
آرتور ميلر در نمايشنام? «سرازير در کوه مورگن» عرفها و قراردادهاي اجتماعي را مورد نقد قرار ميدهد و ميکوشد مخاطبانش را به تأملي دوباره دربار? موضوعاتي چون عشق و ازدواج و خيانت و وفاداري برانگيزد.
نمايشنام? «سرازير در کوه مورگن» داستاني دربار? تقابل عرف و قانون با ميل است. نويسنده در اين نمايشنامه از دوراهي تبعيت از عرفها و قوانين و قراردادهاي اجتماعي و صادقبودن با خود و اميال و خواستهاي دروني خود سخن ميگويد و از رياکاريها و تضادهاي دروني انسانها و اينکه چقدر آنچه در پس پرد? زندگي آدميان ميگذرد با آنچه مينمايد متفاوت است.
نمايشنام? «سرازير در کوه مورگن» يک نمايشنام? تراژيک با مايههايي از طنز و عناصري کميک است؛ نمايشنامهاي در نوسان و رفتوبرگشت ميان تراژدي و کمدي که از خلال آن واقعيتهايي تلخ و گزنده و دردناک مطرح ميشوند و مخاطب به تأمل درباب اين واقعيتها فراخوانده ميشود.
در نمايشنام? «سرازير در کوه مورگن» از تکنيک فلاشبک براي نشاندادن گذشت? شخصيتهاي نمايش استفاده شده است.
دربار? آرتور ميلر» نويسند? نمايشنام? «سرازير در کوه مورگن»
آرتور اشر ميلر (Arthur Asher Miller)، متولد 1915 و درگذشته بهسال 2005، نمايشنامهنويس، جُستارنويس و فيلمنامهنويس امريکايي بود. او يکي از بزرگترين و مهمترين نمايشنامهنويسان امريکاست. ميلر مدتي همسر مريلين مونرو، بازيگر مشهور امريکايي، بود.
آرتور ميلر در آثارش، با نگاهي انتقادي، بحرانهاي سيستم سرمايهداري و تأثير نابرابريهاي برآمده از اين سيستم و تأثير سرمايهداري بر زندگي مردم تحت سيطر? اين سيستم را به تصوير ميکشد و نيز از همدستيهاي سرمايهداري با قدرتهاي سرکوبگر سخن ميگويد.
نمايشنامههاي «مرگ فروشنده»، «هم? پسران من» و «چشماندازي از پل» از پُرطرفدارترين آثار آرتور ميلر هستند.
دربار? ترجم? فارسي نمايشنام? «سرازير در کوه مورگن»
نمايشنام? «سرازير در کوه مورگَن» با ترجم? حسن ملکي در نشر بيدگل منتشر شده است.
حسن ملکي، متولد 1333 در تهران، مترجم، ويراستار و ناشر ايراني است. ملکي از سال 1355 تا 1359 دانشجوي ادبيات نمايشي دانشکد? هنرهاي دراماتيک تهران در مقطع ليسانس بود. تحصيلاتش اما ناتمام ماند و سپس در سال 1361 در انتشارات انقلاب اسلامي (فرانکلين سابق) استخدام شد و در سال 1366 در همين انتشارات کار سرپرستي گروه پيمانکاري آمادهسازي و چاپ جديد مجموع? «تاريخ تمدن» ويل و آريل دورانت را انجام داد.
ملکي در سال 1368 «دفتر ويراسته» را تأسيس کرد که يکي از اولين دفاتر خصوصي ويرايش کتاب و نشريات بود. او همچنين يکي از بنيانگذاران مجموع? «نسل قلم» و مؤسس و مدير نشر تجربه بوده است. سرپرستي مجموع? «تجربههاي کوتاه» در نشر چشمه از ديگر فعاليتهاي حسن ملکي در حوز? نشر است.
ملکي آثار زيادي را از ادبيات نمايشي جهان به فارسي ترجمه کرده که از جمل? آنها ميتوان به نمايشنامههاي «شش شخصيت در جستوجوي نويسنده»، «مرگ فروشنده»، «هم? پسران من»، «چشماندازي از پل»، «پس از سقوط» و «ملکههاي فرانسه» اشاره کرد.
