کتاب خنده و فراموشی (روشنگران)

کتابِ خنده و فراموشی
میلان کوندرا بخشی از عمرش را تحت حاکمیتِ حکومتِ پلیسی و مخوفی زیسته که به تمام ارکان زندگی آدمها سرک می‌کشیده است. او این نوع نظام‌ها را خوب می‌شناسد و تأثیر آنها را بر خصوصی‌ترین لایه‌های زندگی افرادی که تحت سیطره چنین نظام‌هایی زندگی می‌کنند نیک می‌داند و آن را در آثارش هوشمندانه بازتاب می‌دهد. در آثار کوندرا اما نقد نظام‌های سیاسیِ این‌چنینی نه جنبه‌ای شعارگونه و خشمگینانه که جنبه‌ای متفکرانه و توأم با طنازی‌ای تأمل‌برانگیز دارد. او تجربه‌های سیاسی و تاریخی و نیز تجربه‌های شخصی و عاطفی‌ را در آثارش به تأملاتی فلسفی در باب جهان و زندگی و بشریت و مفاهیمی اساسی نظیر جاودانگی و فراموشی و حافظه پیوند می‌زند. «کتاب خنده و فراموشی» نیز از این قاعده مستثنی نیست. این کتاب مجموعه‌ای است از داستانهایی با راویان مختلف که مضمون فراموشی آنها را به هم متصل می‌کند و شکلی رمان‌گونه به کتاب می‌دهد. کوندرا در این کتاب به واکاوی موضوع فراموشی و رابطه آن با تاریخ و سیاست و دیگر جنبه‌های زندگی فردی و جمعی انسانها می‌پردازد و از جمله به اینکه حکومتهای مستبد و تمامیت‌خواه چگونه با مکانیزم فراموشی و از طریق محو فرهنگ و تاریخ گذشته ملتها و جعل تاریخ و فرهنگی جدید برای آنها کمر به نابودی ملتها می‌بندند. در «کتاب خنده و فراموشی» از زوایایی متفاوت و غیرکلیشه‌ای به مفاهیمی چون خیر و شر و قدرت و حافظه و عشق و نفرت پرداخته شده است.
«کتاب خنده و فراموشی» با ترجمه فروغ پوریاوری در انتشارات روشنگران و مطالعات زنان منتشر شده است.
درباره نویسنده: میلان کوندرا (- 1929)، داستان‌نویس، جُستارنویس، شاعر و نمایشنامه‌نویس اهل چک.