کتاب «تسليبخشيهاي فلسفه»، نوشته آلن دوباتن
«تسليبخشيهاي فلسفه»، با عنوان اصلي (The Consolations of Philosophy) جستارهايي است از آلن دوباتن در باب اينکه فيلسوفان چگونه ميتوانند کمکمان کنند تا از پس مشکلات و مسائل و مصائب و دغدغههايي که در زندگي واقعي و روزمره با آنها مواجه ميشويم برآييم. آلن دوباتن در اين کتاب نيز، به شيوه معمول خود، موضوعات مربوط به زندگي عملي و واقعي را در پرتو مباحث و ديدگاههاي فلسفي بررسي ميکند و ميکوشد با مدد گرفتن از فلاسفه و متفکران بزرگ، از عهد باستان گرفته تا دورههاي جديدتر، نسخهاي براي زندگي بهتر و درستتر به دست دهد و به مخاطبانش بياموزد که چگونه، با الگو قرار دادن فلاسفه و زندگي و ديدگاههاي آنها و شيوه مواجههشان با مسائل و بحرانهاي گوناگون، بر رنجها و نارضايتيهاي مختلف خود در زندگي فائق آيند و نگذارند که رنجها و دغدغهها و شکستها آنها را يکسره نوميد کند. «تسليبخشيهاي فلسفه»، مثل ديگر آثار آلن دوباتن، محل تلاقي زندگي و فلسفه است. دوباتن از فلسفهاي سخن ميگويد که زندگي را به کار ميآيد. اين گونه است که در اين کتاب فلسفه از برج عاج مباحث دانشگاهي به ميدان زندگي عملي کشانده شده است.
مروري بر کتاب «تسليبخشيهاي فلسفه»
در کتاب «تسليبخشيهاي فلسفه» از دريچه انديشهها و ديدگاههاي شش فيلسوف بزرگ به مسائل و موضوعات و دغدغههايي مينگريم که همه ما، فارغ از اينکه عامي باشيم يا روشنفکر و فرهيخته، در زندگي عادي هر روزه با آنها درگيريم. بيپولي، شکست عشقي، نوميدي، تأييدِ جمع و ميزان محبوبيت در نزد ديگران، ناکارآمدي و رنجها و سختيهاي متعددي که در زندگي با آنها مواجهيم موضوع بحثهاي دوباتن در اين کتاب هستند. آلن دوباتن هر يک از مشکلات و مصائب زندگي آدمي را بر اساس ديدگاههاي يک فيلسوف بررسي ميکند و راه حلي را که هر فيلسوف براي درد و رنج و مشکلي در آستين دارد پيش روي مخاطبانش قرار ميدهد. سقراط، سنکا، اپيکور، مونتني، شوپنهاور و نيچه شش فيلسوف بزرگي هستند که دوباتن در اين کتاب به شرح زندگي و معرفي فلسفه و طرز فکرشان ميپردازد و مخاطبان خود را، براي حل مشکلات و رفع بحرانهاي مختلف زندگيشان، به آنها ارجاع ميدهد. در اين کتاب از سقراط ميآموزيم که چندان به محبوبنبودن در نزد ديگران وقعي ننهيم و دغدغه تأييدِ جمع را نداشته باشيم، از سنکا روش غلبه بر يأس و نوميدي و احساس ناکامي را ياد ميگيريم، از اپيکور ميآموزيم که چطور بر مشکل بيپولي فائق آييم، از مونتني نکاتي در باب حل مشکل احساس ناتواني و نابسندگي ميآموزيم، شوپنهاور کمکمان ميکند که در مواجهه با شکست عشقي يکسره درهم نشکنيم و نيچه به کمکمان ميآيد تا سختيها و رنجهاي متعدد را تحمل کنيم.
کتاب «تسليبخشيهاي فلسفه» از شش بخش تشکيل شده که عبارتند از: «تسليبخشي در مواجهه با عدم محبوبيت»، «تسليبخشي در مواجهه با کمپولي»، «تسليبخشي در مواجهه با ناکامي»، «تسليبخشي در مواجهه با ناتواني و نابسندگي»، «تسليبخشيِ قلب شکسته» و «تسليبخشي در مواجهه با سختيها».
در بخشي از اين کتاب، که درباره سقراط و مسئله محبوبيت است، ميخوانيد: «در گفتگوها، من ترجيح ميدادم مورد قبول و علاقه طرف مقابل باشم، نه اين که حقيقت را بگويم. ميل به جلب رضايت سبب شده بود که به لطيفههاي پيش پا افتاده بخندم، درست مثل پدري در شب افتتاحيه نمايشنامه مدرسهاي. رفتار من با غريبهها شبيه رفتار نوکرصفتانه درباني بود که به مهمانان ثروتمندِ هتل خوشامد ميگويد – اشتياق کفآلود ناشي از ميل کورکورانه بيمارگونه به جلب محبت. من نسبت به آرا و عقايد اکثريت مردم، به طور علني، ابراز شک و ترديد نميکردم. من در پي جلب تأييد و موافقت صاحبان قدرت بودم و تا مدتها پس از ملاقات با آنها، نگران اين بودم که آيا مرا خوشايند يافتهاند يا نه. در هنگام عبور از گمرک يا رانندگي در کنار ماشينهاي پليس، آرزوي مبهمي در دل داشتم که اي کاش مأموران اونيفرمپوش، نظر خوبي راجع به من داشته باشند.
ولي سقراط در برابر عدم محبوبيت و محکوم شدن از طرف حکومت، متزلزل نشد. او به سبب گله و شکايت ديگران از افکار خود دست برنداشت. علاوه بر اين، اعتماد به نفس او ناشي از امري ژرفتر از تندخويي و شجاعت احمقانه بود. اين اعتماد به نفس ريشه در فلسفه داشت. فلسفه به سقراط عقايدي داده بود که ميتوانست در هنگام رويارويي با مخالفت ديگران، به اين باورها اعتمادي عقلاني، و نه هيستريک، داشته باشد.»
درباره آلن دوباتن، نويسنده کتاب «تسليبخشيهاي فلسفه»
آلن دوباتن(Alain de Botton)، متولد 1969 در زوريخِ سوئيس، فيلسوف، مجري تلويزيون، جُستارنويس، سخنران و روزنامهنگار سوئيسي – بريتانيايي و از بنيانگذاران مؤسسه آموزشي «مدرسه زندگي» است. پيوند فلسفه با زندگي روزمره و بيان مسائل فلسفي به زباني ساده و شيرين و ملموس از مهارتهاي اصلي آلن دوباتن است. او در نوشتههايش چيزهايي را که به ظاهر پيش پا افتاده و روزمره به نظر ميرسند با معقولات و مسائل پيچيدهاي که ذهن انسان با آنها درگير است ربط ميدهد و به دنبال اين است که فلسفه و به طور کلي دانش را از محدوده دانشگاه به ميدان عمل و زندگي روزمره انسانها بياورد. با همين رويکرد بود که دوباتن از گرفتن دکتراي فلسفه از دانشگاه هاروارد منصرف شد و به جاي آن به نوشتن کتابهاي فلسفي به زبان ساده پرداخت. مشارکت دوباتن در تأسيس «مدرسه زندگي» نيز از همين رويکرد او به فلسفه و دانش نشأت ميگيرد. اين مؤسسه به اين قصد تأسيس شده است که، برخلاف دانشگاههاي سنتي، آموزش را با زندگي عملي انسانها همسو کند و چيزي را بياموزد که به درد زندگي روزمره شخصي و اجتماعي و شغلي آدمها بخورد.
آثار آلن دوباتن جزو آثار پرفروش و پرمخاطب است. «هنر سير و سفر»، «جستارهايي در باب عشق» و «پروست چگونه ميتواند زندگي شما را دگرگون کند» از ديگر آثار اوست.
آلن دوباتن در سال 2015 برنده جايزه «ياران شوپنهاور» در جشنواره نويسندگان ملبورن شده است.
درباره ترجمه فارسي کتاب «تسليبخشيهاي فلسفه»
کتاب «تسليبخشيهاي فلسفه» با ترجمه عرفان ثابتي در نشر ققنوس منتشر شده است. عرفان ثابتي، متولد 1355، مترجم و پژوهشگر ايراني حوزه جامعهشناسي و فلسفه است. «پسامدرنيسم و بحران زيستمحيطي»، «هنر هميشه بر حق بودن: 38 راه براي پيروزي در هنگامي که شکست خوردهايد»، «چرنديات پستمدرن: سوء استفاده روشنفکران پستمدرن از علم» و «جهانيشدن و و مخالفان آن» از جمله ترجمههاي اوست.
رتبه کتاب «تسليبخشيهاي فلسفه» در گودريدز: 4/01 از 5
