ثمین باغچه بان

ثمین باغچه‌بان، متولد 1304 در تبریز و درگذشته به سال 1386 در استانبول، موسیقی‌دان، شاعر، مترجم و نویسندۀ ایرانی بود. ثمین باغچه‌بان از آهنگسازان برجستۀ ایرانی است و از او به‌عنوان یکی از چهره‌های مؤثر در موسیقی چندصدایی یاد شده است. «سوییت سمفونیک بومی‌وار» و «رنگین‌کمون» دو اثر موسیقایی بسیار مشهور ثمین باغچه‌بان هستند. از دیگر آثار موسیقایی او می‌توان به «زال و رودابه» اشاره کرد. باغچه‌بان در ترجمه هم دستی داشت و آثاری را از ترکی استانبولی به فارسی ترجمه کرد که بیشترشان شامل آثار عزیز نسین، طنزنویس برجستۀ اهل ترکیه، هستند. از ترجمه‌های ثمین باغچه‌بان می‌توان به کتاب‌های «بره‌ای که گرگ شد»، «حیوان را دست‌کم نگیر»، «فلان‌فلان‌شده‌ها» و «اینجه ‌مَمَد» اشاره کرد. از ثمین باغچه‌بان به‌جز کتاب «رنگین‌کمون» که متن ترانه‌های آلبوم «رنگین‌کمون» اوست، دو اثر تألیفی دیگر هم به نام‌های «نوروزها و بادبادک‌ها» و «چهره‌هایی از پدرم» منتشر شده است. کتاب «نوروزها و بادبادک‌ها» که کتابی با تصویرگری نورالدین زرین‌کلک است، از طرف شورای کتاب کودک به‌عنوان کتاب سال 1353 انتخاب شد. باغچه‌بان تدریس در هنرستان عالی موسیقی را هم در کارنامۀ کاری خود داشت. او مدتی هم عضو حزب تودۀ ایران بود و این در زمان حکومت محمدرضاشاه پهلوی مشکلاتی را در رابطه با اجرای آثارش پدید آورد. باغچه‌بان اما بعداً از حزب توده استعفا داد و در نامه‌ای سرگشاده نوشت که وعده‌های این حزب فریب بوده است. او حتی نت بعضی آثار موسیقایی سیاسی‌اش را از بین برد. باغچه‌بان از سال 1363 به‌همراه خانواده‌اش به ترکیه مهاجرت کرد و از آن پس زندگی‌اش در انزوا گذشت.