کتاب «خانه خوبرويان خفته» اثر ياسوناري کاواباتا
معاشقه با مرگ؛ فانتزي اروتيک با تداعي خاطرات و ياد عشقهاي گذشته. کتاب «خانه خوبرويان خفته» از مهمترين آثار ادبيات داستاني ژاپن و بخشي از ميراث ادبي جهان در قرن بيستم است.
ياسوناري کاواباتا، نويسنده کتاب «خانه خوبرويان خفته»، برنده جايزه نوبل ادبي است و اين کتاب از آثار مهم او به شمار ميرود و خود اين نکته به تنهايي نشان دهنده اهميت اين اثر داستاني است.
کتاب «خانه خوبرويان خفته» اولينبار در سال 1961 منتشر شد. داستان اين کتاب مورد اقتباس سينمايي هم قرار گرفته است.
شيوه روايت و مضاميني که کاواباتا در کتاب «خانه خوبرويان خفته» به کار گرفته بسيار ستايش شده است تا جايي که گابريل گارسيا مارکز گفته بود دوست دارد داستاني مانند اين کتاب بنويسد. مارکز رمان مشهور «خاطره دلبرکان غمگين من» را با الهام از داستان «خانه خوبرويان خفته» نوشت.
مروري بر کتاب «خانه خوبرويان خفته»
در کتاب «خانه خوبرويان خفته» با سه داستان روبروييم که اگرچه داستانهايي بههم پيوسته نيستند اما مضاميني مشترک و نيز شيوه روايي يکسان آنها در پيوند با هم قرار داده است.
«دست»، «پرندگان و حيوانات ديگر» و «خانه خوبرويان خفته» عناوين سه داستان کتاب «خانه خوبرويان خفته» است که در هر سه آنها ميان صورت و محتوا شباهت وجود دارد و در واقع اين سه داستان هر يک تکهاي از يک روايت تکاندهنده است.
روايت اصلي داستان «خانه خوبرويان خفته» را ميتوان روايت مردهاي سرگردان، تکافتاده و پا به سن گذاشتهايدانست که مهمترين فقدان زندگيشان غياب زن است. اما در عينحال اين فقدان را نميتوان فقداني صرفا جنسي دانست چرا که مردان پابه سن گذاشته داستان در دورهاي از عمرشان به سر ميبرند که نيازهاي جنسي کموبيش برايشان رنگ باخته است.
زنان داستانهاي کتاب «خانه خوبرويان خفته» هم ويژگيهايي دارند که آنها را به نوعي به زناني عصيانگر و اثيري بدل ميکند. بودن در کنار آنها نه تنها قرار و آرامشي براي مردان مسن داستان به همراه ندارد بلکه به شکلي موقعيت آنها را بحرانيتر هم ميکند.
کاواباتا در کتاب «خانه خوبرويان خفته» نشان داده که تا چه حد در به کارگيري شيوههاي روايي مدرن چيرهدست است در عين آنکه هر سه داستان اين کتاب ويژگيهايي برجسته از فرهنگ شرقي را هم در خود جاي دادهاند.
کشش مردان هر سه داستان «خانه خوبرويان خفته» به زنان، شکلي از شيدايي مرموز و پيچيدهاي است که به شکلي درخشان به تصوير کشيده شده است.
شيوه روايي کاواباتا در هر سه داستان کتاب «خانه خوبرويان خفته» در پيوندي عميق با محتواي داستانها است. کاواباتا با به کارگيري شيوهاي سوررئال بر روي مضاميني چون تداعي يادها و خاطرههاي گذشته، تنهايي و عزلت و حس گناه دست گذاشته و فضايي ساخته که براي خواننده تکاندهنده و در جاهايي مبهم و مرموز و البته گاه هوسآلود است.
داستانهاي کتاب «خانه خوبرويان خفته» ميان خيال و واقعيت در رفتوآمدند و کاواباتا به رابطه ميان انسانها توجه کرده و موقعيت فرادست مردان را به شيوه خاص خودش تصوير کرده است.
درباره ياسوناري کاواباتا، نويسنده کتاب «خانه خوبرويان خفته»
ياسوناري کاواباتا، رماننويس و داستاننويس مشهور ژاپني، در ژوئن 1899 در شهر اوزاکاي ژاپن متولد شد. پدرش فيزيکداني شناخته شده بود اما از بخت بد، دو ساله بود که پدر و مادرش را از دست داد و پس از آن تحت سرپرستي مادربزرگ و پدربزرگش در روستا قرار گرفت و به مدرسه دولتي ژاپني رفت. در هفت سالگي مادربزرگ و در پانزده سالگي پدربزرگش را هم از دست داد و نزد خانواده مادرياش رفت. در 1916 به خانهاي شبانهروزي در نزديکي يک دبيرستان مدرن و امروزي نقل مکان کرد. پس از اتمام دوره دبيرستان به توکيو رفت و در آزمون ورودي دانشگاه سلطنتي توکيو شرکت کرد و با قبولي در رشته زبان انگليسي وارد دانشکده علوم انساني شد. کاواباتا البته تغيير رشته داد و در سال 1924 در رشته ادبيات ژاپني فارغالتحصيل شد. در اکتبر همين سال او به همراه گروهي ديگر از جوانان نشريهاي ادبي منتشر کرد. اولين داستان کوتاه کاواباتا با عنوان «رقاصهاي از ايزو» در 1927 منتشر شد و نقدهاي مثبتي دريافت کرد. او به جز نوشتن داستان به عنوان خبرنگار با نشريات و روزنامهها هم همکاري داشت. اين دورهاي است که جنگ هم در جريان است اما کاواباتا از حضور در جنگ تن ميزند و تمايلات خود را نسبت به اعمال اصلاحات سياسي در ژاپن نشان ميدهد. خود او معتقد بود که از دست دادن زودهنگام اعضاي خانوادهاش و سپس جنگ دو تجربهاي بودهاند که بر او تاثير زيادي گذاشتهاند. به خصوص رد تجربه جنگ به وضوح در آثار او قابل مشاهده است و منتقدان معتقدند که آثار کاواباتا را از نظر موضوعي ميتوان به بخش پيش و پس از جنگ تقسيم کرد. کاواباتا اگرچه در آغاز به عنوان نويسنده داستان کوتاه شناخته شد اما پس از انتشار چند اثر که آنها نيز موفق بودند در سال 1949 رمان «دهکده برفي» را منتشر کرد و با اين کتاب به عنوان يکي از مهمترين نويسندگان ژاپني شناخته شد. او در سال 1953 به عضوين آکادمي هنرهاي ژاپن درآمد و چهار سال بعد به سمت رياست انجمن قلم ژاپن منصوب شد. در سال 1968 کاواباتا جايزه نوبل ادبي را دريافت کرد تا به اين ترتيب به عنوان اولين ژاپني که توانسته مطرحترين جايزه ادبي جهان را دريافت ميکند شناخته شود. همچنين در سال 1959 نشان گوته از انجمن ادبي شهر فرانکفورت به کاواباتا اهدا شد. کاواباتا سرانجام در شانزدهم آوريل 1972 و در سن 72 سالگي، در شهر کاماکورا از استان کاناگاواي ژاپن با استفاده از گاز خودکشي کرد بي آنکه هيچ يادداشتي از خود باقي بگذارد. از کاواباتا آثار زيادي به فارسي ترجمه شده که از بين آنها ميتوان به اينها اشاره کرد: «استاد»، «آواي کوهستان»، «قلمرو رويايي سپيد»، «رقصنده ايزو»، «رعد و برق پاييزي» و «داستانهاي کفدستي» اشاره کرد.
درباره ترجمه فارسي کتاب «خانه خوبرويان خفته»
کتاب «خانه خوبرويان خفته» با ترجمه رضا دادويي در نشر سبزان منتشر شده است.
رضا دادويي، متولد 1355، نويسنده، مترجم و فيلمساز ايراني است. او داراي مدرک کارشناسي ارشد ادبيات نمايشي و دکتراي پژوهش هنر است. کتابهاي متعددي با تاليف و ترجمه او منتشر شده و و چندين فيلم کوتاه بلند نيز توسط او ساخته شده است. «مدرسه شبانه و کلکسيون»، «تاريخه سينما» «کتابخانه غرايب»، «هزار دنيا» و «صد سال تنهايي» عناوين برخي از ترجمههاي دادويي است.
