تقسیم

کتاب «تقسیم» اثر پیرو کیارا، ترجمه‌ی مهدی سحابی، نشر مرکز
داستانی که به دوران تسلط فاشیسم در ایتالیا مربوط است آن هم از نویسنده‌ای که خود روبروی فاشیسم ایستاده بود. کتاب «تقسیم» اثر پیرو کیارا نخستین‌بار در سال 1964 منتشر شد و از آن زمان تا امروز همواره یکی از آثار پرفروش ادبیات قرن بیستم ایتالیا بوده است.
پیرو کیارا نویسنده مهمی در ادبیات قرن بیستم ایتالیا به شمار می‌رود و رمان «تقسیم» را شاهکار او نامیده‌اند.
کتاب «تقسیم» رمانی است با نثری روان و بی‌تکلف همراه با نگرشی مستقیم و بی‌پیرایه به واقعیت و ایجاز و دقت بیان در روایت. این ویژگی‌های داستان‌نویسی پیرو کیارا یادآور برخی ویژگی‌های جنبش نئورئالیسم است.
رمان «تقسیم» به زبان‌های متعددی هم ترجمه شده و به اعتقاد اغلب صاحب‌نظران و منتقدان بهترین رمان پیرو کیارا به شمار می‌رود.

مروری بر کتاب «تقسیم»
در پیشانی کتاب «تقسیم» جمله‌ای از کتاب «دکامرون» بوکاچیو آمده است آنجا که می‌گوید: «قصه‌ای باید بگویم از چیزهای کاتولیک و از فجایع و از عشق، کمی با هم آمیخته...». نقل این سطر از «دکامرون» در ابتدای رمان «تقسیم» بی‌دلیل نیست و پس از خواندن داستان ارتباط میان آنها معلوم می‌شود.
رمان «تقسیم» از آن دست کتاب‌هایی است که شروعی قابل توجه دارد و با چند پرسش درباره شخصیت محوری کتاب آغاز می‌شود: «از کجا می‌آمد؟ با آن قیافه جدی با سر و وضع مرتبی که در نگاه اول متشخص جلوه می‌کرد از کدام شهر مهمی می‌آمد؟ از کدام خانواده برجسته‌ای با سنت قدیمی ملاحظه و توداری؟» این پرسش‌ها درباره کسی است که چند ماه بعد معلوم می‌شد از مرکز استان به اینجا منتقل شده اما خودش از اهالی جایی به نام کانته‌وریا است، دهکده‌ای از ناحیه والکوویا در چند کیلومتری لوئینو.
برای ساکنان لوئینو عجیب است که همچو کسی، که متشخص به نظر می‌رسد، از روستایی با سکنه دهاتی و خانواده‌های مهاجر خودش را بالا کشیده و شده باشد کارمند اداره دارایی ولو کارمندی دون‌پایه. نام او امرنتزیانو پارونتزینی است. ماجرای کتاب «تقسیم» با آمدن او به لوئینو آغاز می‌شود. او در این شهر کوچک یک اتاق مبله اجاره کرده و با رستوراتی قرار شام و ناهار ماهانه گذاشته و برنامه‌ای منظم برای زندگی‌اش پیش گرفته است.
شخصیت اصلی رمان «تقسیم» چنان با نظم و ترتیبی زندگی‌اش را سامان داده که در لوئینو مشهور شده است. مشهور به آدمی جدی و بسته، به جدیت یک سوئیسی، که خیلی کم حرف می‌زد و با هیچ کس خودمانی نبود. امرنتزیانو پارونتزینی یکی از بیست یا سی چهره بوروکراسی دولتی لوئینو اما برخلاف میل خودش با وجهه یک شخصیت ملی مطرح، به خاطر سرنوشت خاصی که از بقیه صاحب‌منصب‌ها متمایزش می‌کرد: «مردم سنش را برآورد کرده بودند: چهل و پنج سال. می‌دانستند کارمند رسمی دولت و مالک قسمتی از یک خانه نیمه‌مخروبه در کانته‌وریا، تکه‌ای زمین مشجر و یک مزرعه تقریبا بایر است. متوجه شده بودند که سه کت، یک پالتو، یک بارانی، دو کلاه و سه جفت کفش دارد. حساب کرده بودند که روزی هفت تا ده سیگار ماچدونیا می‌کشد.»
در رمان «تقسیم» امرنتزیانو پارونتزینی، آن‌طور که دیدیم، نخست یک کارمند ساده اداره دارایی است که از یک روستا به شهری کوچک آمده است. نظم زندگی این تازه‌وارد او را مورد توجه اهالی قرار می‌دهد و به مرور به شهرت می‌رسد اما اصل ماجرا به بعد از مرگش مربوط است. به جایی که او به دلیل یک سوء تفاهم که می‌تواند خنده‌دار هم به نظر آید به اسطوره‌ای ملی تبدیل می‌شود. امرنتزیانو پارونتزینی در دوران زندگی‌اش آدم تودار و بسته‌ای بود و از درون زندگی‌اش چیزی درز نمی‌داد اما بعدتر زندگی‌اش در داخل خانه‌ هم او را به اسطوره‌ای دیگر تبدیل می‌کند.

درباره پیرو کیارا نویسنده کتاب «تقسیم»
پیرو کیارا داستان‌نویس شهیر قرن بیستمی ایتالیا است که در سال 1913 متولد شد. کیارا نیز مثل بسیاری از نویسندگان و روشنفکران دهه‌های ابتدایی قرن بیستم دوران وحشت‌آور جنگ و قدرت گرفتن فاشیسم را تجربه کرد. او در سال‌های جوانی و پیش از آنکه به عنوان نویسنده شناخته شود مشاغل مختلفی را در ایتالیا و فرانسه داشت و تا پیش از قدرت گرفتن فاشیسم در ایتالیا مدتی به عنوان کارمند دولت نیز مشغول کار بود. اما با ظهور رژیم فاشیستی او در دادگاه ویژه به خاطر فعالیت‌های سیاسی محکوم شد و در نتیجه مجبور شد به سوئیس بگریزد. پیرو کیارا پس از جنگ و شکست رژیم فاشیستی به زادگاهش ایتالیا بازگشت و به عنوان منتقد و پژوهشگر ادبیات و هنر فعالیت کرد و امروز به خصوص به عنوان متخصص ادبیات قرن هجدهم ایتالیا شناخته می‌شود. او کار ادبیات را با سرودن شعر آغاز کرد و در دوره ابتدایی فعالیت‌هایش چند کتاب شعر و نیز نثر شاعرانه منتشر کرد و این روند تا اواسط دهه 1950 ادامه دارد. پس از آن دوره دیگری در کار آفرینش ادبی کیارا آغاز می‌شود و او به سراغ داستان‌نویسی می‌رود و درواقع این دوره اوج کاری او است. کیارا به خصوص در قصه‌گویی شفاهی متبحر است و او را استاد قصه‌گوی ایتالیا می‌شناسند. از پیرو کیارا بیش از سی رمان به جا مانده و می‌توان گفت که کتاب «تقسیم» مهم‌ترین اثر او است. کیارا در سال 1986 از دنیا رفت.

درباره ترجمه کتاب «تقسیم»
کتاب «تقسیم» با ترجمه مهدی سحابی در نشر مرکز منتشر شده است.
مهدی سحابی، مترجم، نقاش، مجسمه‌ساز، داستان‌نویس، روزنامه‌نگار و عکاس ایرانی بود که در سال 1322 در شهر قزوین متولد شد و در هجدهم آبان 1388 از دنیا رفت. سحابی چهره‌ای به‌واقع چندوجهی بود و علایقی متعدد داشت و این به روشنی در کارنامه پربار به جا مانده از او قابل مشاهده است. در میان فعالیت‌های مختلف سحابی، ترجمه ادبی مهم‌ترین دغدغه و کار او بود و امروز هم او اغلب با ترجمه‌هایش به خصوص از مارسل پروست و لویی فردینان سلین به یاد آورده می‌شود. سحابی به جز کار ترجمه به مجسمه‌سازی و نقاشی و داستان‌نویسی هم می‌پرداخت و خودش را نقاش روزهای تعطیل می‌نامید به این معنا که شش روز در هفته ترجمه می‌کند و می‌نویسد و یک روز نقاشی می‌کند. سحابی با سه زبان فرانسه و ایتالیایی و انگلیسی آشنا بود. او پس از تحصیلات متوسطه به تحصیل در رشته نقاشی در تهران مشغول می‌شود اما آن را نیمه‌کاره رها می‌کند و به ایتالیا می‌رود تا در آنجا در رشته کارگردانی سینما تحصیل کند. اما این را هم به پایان نمی‌رساند و مدتی در ایتالیا و فرانسه زندگی می‌کند و سپس در اوایل دهه پنجاه به ایران برمی‌گردد و چون نمی‌تواند با سینمای ایران ارتباطی برقرار کند روی به روزنامه‌نگاری می‌آورد و سپس نوشتن و ترجمه بدل به حرفه اصلی‌اش می‌شود. «در جست‌وجوی زمان از دست رفته»، «مرگ قسطی»، «مزدک»، «گارد جوان»، «بابا گوریو»، «سرخ و سیاه»، «مادام بوواری»، «بارون درخت‌نشین» و «تربیت احساسات» عناوین برخی از مهم‌ترین ترجمه‌های مهدی سحابی هستند.