روزهای آخر اسفند: چیستی امید و واکاوی آن در شعر شفیعی کدکنی

کتاب «روزهای آخر اسفند» نوشته سعید رضا دوست
چیستی امید و واکاوی آن در شعر شفیعی کدکنی
کتاب «روزهای آخر اسفند» نوشته سعید رضا دوست، تحقیق و پژوهشی درباره امید است. ادبیات غنی کلاسیک را می‌توان از زوایای گوناگونی همچنان مورد تحلیل و بررسی قرار داد. اگرچه تاکنون پژوهشگران بسیاری به نقد و تحلیل پرداخته‌اند و تحلیل‌های بسیاری هم در این زمینه موجود است اما هر دیدگاه تازه‌ای نیز برای دوستداران ادبیات کلاسیک قابل توجه است.کتاب «روزهای آخر اسفند» با بیان داستان کوتاهی از بیهقی یا شعری از مثنوی مواردی مانند زوال یا امید را بررسی می‌کند.
رضادوست در قسمتی از کتاب نوشته است: «مولانا در مثنوی، مثال از خیال‌اندیشانی می‌آورد که چشم به پیدایش یا زوال پدیده‌ای بسته‌اند که هیچ تناسبی با قوانین حاکم بر پیدایش یا زوال آن پدیده ندارد. این خیال‌اندیشان همچون کسانی‌اند که چشم دارند تا مثلا «شکاف طبقاتی» از میان اجتماع رخت بر بندد بی‌آنکه قوانین حاکم بر ایجاد و زوال این پدیده را مد نظر قرار دهند. او چنین جماعتی را دچارشدگان به گونه‌ای مالیخولیا/ ماخولیا (پریشان گفتاری، سودازدگی) می‌داند؛ نادر افتد اهلِ این ماخولیا/ منتظر که روید از آهن، گیا» کتاب در بخش دوم هم مختصر به بررسی ریشه‌های امید در شعر شفیعی کدکنی می‌پردازد. استاد شفیعی کدکنی نویسنده و شاعر و پژوهشگر شناخته شدۀ ایرانی است. او شاعری اجتماعی است که تصویری از جامعه ایران در شعرهایش بازتاب دارند. کتاب به موضوع چیستی امید در شعر شفیعی کدکنی توجه کرده است.
درباره کتاب «روزهای آخر اسفند»
کتاب دارای دو بخش است و مختصر و کوتاه مواردی را بررسی می‌کند. عنوان بخش اول «چیستی امید: زمینه‌ها و بنیان‌ها» و بخش دوم «واکاویِ بنیان‌ها و زمینه‌های امید در شعر شفیعی کدکنی» نام دارد.
فهرست مندرج در بخش اول کتاب عبارت است از: «نروید هرگز از پولاد شمشاد: قانونمندی امید»، «در افسونِ گلِ سرخ شناور بودن؛ راز آمیزی امید»، «اندیشه‌ات جایی رود و آنگه تو را آنجا کشد: تخیل‌آمیزی امید»، «علیه وضع موجود: مبارزه‌جویی امید»، «سوی او می‌غیژ و او را می‌طلب: کنش‌مندی امید»، «علتی بدتر ز پندار کمال؟ کمال‌گریزی امید»، «این راه را نهایت صورت کجا توان بست؟: برخی امید‌های واهی»، «کجای این شب تیره بیاویزم قبای ژنده‌ی خود را؟: متعّلقات امید»، «صبر مردان و دلِ امیدواران: ساختِ امید». بخش دوم و پایانی کتاب نیز با «شهسوار گرم‌پوی عرصه‌ی امید: شعر امید» به پایان می‌رسد.
در بخشی از کتاب «روزهای آخر اسفند» می‌خوانیم:
«زمان دست‌نیافتنی است. می‌توان مجاورش شد و در سایه‌اش نفسی تازه کرد اما قابل تصور نیست. دستِ‌طلب همواره از دامانِ آرمان کوتاه می‌ماند. آرمان آفریده شده است برای دست نیافتن. در مسیرِ آن، سیر است و نِیل نیست. آرمان اگر این‌چنین فهمیده شود انگیزه‌بخش و روان‌افزا خواهد بود اما اگر صِرف دست‌یابی به آن موضوعیت یابد همواره امکان ریزشِ آوار یأس و سرخوردگی در آستانه‌ی جان و جهانِ فرد قرار خواهد گرفت. ناب‌گرایی و کمال‌گرایی، هم‌خانواده‌هایی دیگر برای آرمان‌گرایی به شمار می‌روند. ناب‌گرایان هر آنچه را که ناقص می‌دانند، می‌رانند و به هیچش می‌گیرند. از دید آن‌ها هر آنچه به کمال نرسیده شد، به هیچ‌جا نرسیده است. آن‌ها از منطقِ صفر و صد پیروی می‌کنند. حال آنکه منطق فازی به ما آموزانده است نمی‌توان معطوف به “صفر و صد“ بود و در میان این دو، اعدادی دیگر نیز وجود دارند که هرکدام شخصیتی مستقل بهره‌مندند. بدین ترتیب میزان درستی و صدقِ امور می‌تواند میان “کاملا درست“ و “کاملا غلط“ در نوسان باشد.»
درباره نویسنده کتاب «روزهای آخر اسفند»
سعید رضا دوست صاحب اثر «قصه غریب آمد و گوینده هم» و «روزهای آخر اسفند».

درباره ناشر کتاب «روزهای آخر اسفند»
کتاب تألیفی «روزهای آخر اسفند» توسط نشر آسیم چاپ و منتشر شده است.